Φεβρωνία, μια νεράιδα εκπαίδευεται

της Ελίνας Σταμπουλή

Ένα μικρό κορίτσι μαθαίνει πως είναι υιοθετημένο και στην προσπάθειά του να βρει τις ρίζες του ανακαλύπτει έναν κόσμο γεμάτο ροδοζάχαρη, κρυμμένα μυστικά και εκπλήξεις. Τι υπάρχει μέσα στο μπαούλο που ανακάλυψε; Ποια είναι η γιαγιά Φεβρωνία και ποια μυστηριώδη δύναμη έχει το μενταγιόν της; Πώς θα βοηθήσει τη μικρή μας ηρωίδα όταν χρειαστεί; Τι ρόλο θα παίξει στην ιστορία ο κόκορας Ρίκο; Τι πραγματικά συμβαίνει στην καλοκαιρινή κατασκήνωση όπου κληρώνεται να γραφτεί η Φεβρωνία;

Η Ελίνα Σταμπουλή έγραψε ένα συναρπαστικό και τρυφερό μυθιστόρημα για παιδιά προεφηβικής και εφηβικής ηλικίας που με μάγεψε και με παρέσυρε σ’ έναν κόσμο διαφορετικό, αναπάντεχο, (εντάξει, θα το γράψω), σ’ έναν κόσμο μαγικό ενώ ταυτόχρονα με βοήθησε να κατανοήσω σημαντικές διαχρονικές αλήθειες και αξίες γύρω από την οικογένεια, τη φιλία, τον χαρακτήρα του ανθρώπου. Η πρωταγωνίστρια του βιβλίου, Φεβρωνία Κοψοπέτρου, είναι μαθήτρια μουσικού γυμνασίου αλλά χωρίς ιδιαίτερο ταλέντο και φωνή και ζει με τους γονείς της και τον μικρότερο αδελφό της, Γιάννη. Ξαφνικά, ένας μυστηριώδης κόκορας εμφανίζεται από το πουθενά και δε χάνει στιγμή από την καθημερινότητά της! Κουρνιάζει στην αγκαλιά της, την ξεπροβοδίζει όταν φεύγει και την υποδέχεται όταν επιστρέφει, κάτι που δυσαρεστεί τους γονείς της λόγω της μυρωδιάς και των ακαθαρσιών του. Να όμως που με τη βοήθειά του η Φεβρωνία ανακαλύπτει και ξεθάβει ένα παλιό μπαούλο με περίεργα αντικείμενα και ένα γράμμα της συνονόματης γιαγιάς της. Με αυτόν τον τρόπο αποκαλύπτεται το μεγάλο οικογενειακό μυστικό της υιοθεσίας της και τότε ξεκινάνε όλα!

Η Φεβρωνία είναι μια έφηβη κοπέλα που αναστατώνεται και πληγώνεται με την αλήθεια που έρχεται στο φως και η συγγραφέας καταγράφει με ρεαλισμό και διεισδυτικότητα τις αντιδράσεις της, τα συναισθήματά της, τη συμπεριφορά της, την πίκρα της. Σοκ, θυμός, οργή, αδικία, μίσος απέναντι στη μητέρα της, όλα ξεσπούν ταυτόχρονα και με άσχημο τρόπο: «Ένιωθε ξένο σώμα μέσα στο ίδιο της το σπίτι και τις προσπάθειες των γονιών της να την προσεγγίσουν τις απωθούσε συστηματικά με κάθε δικαιολογία» (σελ. 66). Ταυτόχρονα, είναι ερωτευμένη πλατωνικά με τον μεγαλύτερό της, Νικόλα, ο οποίος όμως κι αυτός έχει οικογενειακά προβλήματα, οπότε τα δυο παιδιά έρχονται κοντά και αποφασίζουν να βρουν μαζί τα ίχνη της αληθινής γιαγιάς της κοπέλας. Μέσα σε όλα αυτά έρχεται και μια πρόσκληση  για θερινή κατασκήνωση στη Σάμο, όπου θα γίνονται καλλιτεχνικά μαθήματα ώστε τα παιδιά να αποκτήσουν τα κατάλληλα εφόδια για το μέλλον τους. Εκεί όμως η Φεβρωνία θα διαπιστώσει πως γίνονται άλλα πράγματα, λίγο πιο ξεχωριστές σπουδές, μιας και όλα τα παιδιά που συμμετέχουν είναι επίλεκτοι κρίκοι μιας ξεχωριστής αλυσίδας. Τι σπουδάζουν λοιπόν; Τι πραγματικά συμβαίνει σε αυτήν την κατασκήνωση;

Η Ελίνα Σταμπουλή αναμιγνύει άρτια τη φαντασία με την πραγματικότητα, καταγράφει γεγονότα και στήνει σκηνές που τραβούν το ενδιαφέρον ενώ καταφέρνει να φέρει με πειστικό τρόπο τον κόσμο των νεράιδων και των ξωτικών στη σημερινή εποχή. Η Φεβρωνία βιώνει διάφορα περιστατικά που θα την ατσαλώσουν, θα την πεισμώσουν και θα της δείξουν τον ξεχωριστό ρόλο που έχει κληθεί να έχει στη ζωή της ενώ ταυτόχρονα μαθαίνουμε για τις λαϊκές παραδόσεις γύρω από τον μαγικό κόσμο του νησιού της Σάμου. Δεν είναι τυχαία η επιλογή αυτού του νησιού, όπου εξίσου όμορφα και παραστατικά αποδίδονται από τη μια ο τόπος, με τα πεύκα της, τις παραλίες της, τις πεζούλες της, κι απ’ την άλλη οι άνθρωποι, με την ντοπιολαλιά τους και τη στάση ζωής. Η ματιά της συγγραφέως δε μένει στην επιφάνεια αλλά ψάχνει, εξερευνά, ανακαλύπτει, καταγράφει, ζωντανεύει τα πάντα από αυτήν την πανέμορφη γωνία του τόπου μας. Ωραία, στρωτή αφήγηση, λιτοί και παραστατικοί διάλογοι, λίγο χιούμορ κάπου κάπου για να ελαφρύνει η ατμόσφαιρα, μελετημένα  ψυχογραφήματα, είναι μερικά μόνο από τα θετικά γνωρίσματα ενός κειμένου που απευθύνεται σε μεγαλύτερα παιδιά αλλά, γιατί όχι, και σε μεγάλους.

Το μυθιστόρημα «Φεβρωνία: μια νεράιδα εκπαιδεύεται» είναι ένα γλυκό, μαγευτικό βιβλίο με διαχρονικά μηνύματα και απανωτές ανατροπές. Ταξιδεύει μικρούς και μεγάλους αναγνώστες σ’ ένα περιβάλλον απόκοσμο, γεμάτο εκπλήξεις ενώ ταυτόχρονα χιλιάδες σημαντικά πανανθρώπινα και διαχρονικά μηνύματα ξεπετάγονται μέσα από το κείμενο, βοηθώντας τη Φεβρωνία να ωριμάσει και να μεγαλώσει. Η συγγραφέας είναι θετική απέναντι στα εμπόδια και στις δυσκολίες, γιατί στο τέλος αποδεικνύεται πως έρχονται για καλό. Τονίζει μέσα από έξυπνα παραδείγματα πως οφείλουμε να πιστεύουμε στον εαυτό μας και στις δυνάμεις μας, να ακολουθούμε τα δικά μας όνειρα και όχι αυτά που μας επιβάλλουν οι άλλοι, να δεχόμαστε τις αποτυχίες για να βγαίνουμε πιο δυνατοί μετά από αυτές, να μην το βάζουμε κάτι, να ψάχνουμε για να βρούμε τον εαυτό μας, τις δυνατότητές μας, τις ικανότητές μας. «Δεν είσαι μόνη, ακόμη κι αν το νιώθεις…εσύ είσαι το φως στο σκοτάδι των γύρω σου» (σελ. 257). Μια υπέροχη ιστορία που με συγκίνησε και με γέμισε ποικίλα συναισθήματα.

Πάνος Τουρλής