Οι ναυαγοί

της Ειρήνης Μαλαχτάρη

Έξι παίχτες συμμετέχουν σ’ ένα τηλεοπτικό reality επιβίωσης σε ένα απομονωμένο νησί. Απολαμβάνουν τη θάλασσα, τον ήλιο, αγωνίζονται για το φαγητό τους, φτάνουν στα όριά τους. Τι θα μπορούσε να πάει στραβά; Τα πάντα, αφού λόγω της οικονομικής κρίσης ο προϋπολογισμός έπεσε στο 1/3 και κάποιος έπρεπε να σκεφτεί αποδοτικές λύσεις χωρίς να υπολογίσει αστάθμητους παράγοντες. Έτσι έξι άνθρωποι θα βρεθούν στη δίνη γεγονότων που θα τους αποκόψουν από την παραγωγή και θα πρέπει να επιβιώσουν με κάθε κόστος μέχρι να καταφέρουν να γυρίσουν σπίτι.

Η Ειρήνη Μαλαχτάρη έγραψε ένα ενδιαφέρον και γρήγορο μυθιστόρημα γύρω από τα όρια της ανθρώπινης αντοχής και τις δυσκολίες στις οποίες οφείλουν να ανταποκριθούν η φύση και η προσωπικότητα των έξι ηρώων του μυθιστορήματος.  Η δράση είναι καταιγιστική, με γρήγορες εναλλαγές, μικρά κεφάλαια που στο πρώτο μέρος πότε μας πάνε πίσω και πότε μπροστά στον χρόνο, με αποτέλεσμα να βλέπουμε τα γεγονότα και μετά τι οδήγησε ως αυτά ή τι τα ακολούθησε ή το αντίστροφο. Την ίδια στιγμή, παρεμβάλλονται οι προσωπικές ιστορίες των παιχτών και των στελεχών του καναλιού κι έτσι σταδιακά φτάνουμε στην Ντάρσα όπου θα γίνει το παιχνίδι. Εκεί η αφήγηση γίνεται πιο στρωτή και ευθυγραμμισμένη, οπότε βλέπουμε τις σχέσεις μεταξύ των παιχτών, τις πρώτες εντυπώσεις, τα συναισθήματα που γεννιούνται, από ζήλια μέχρι έρωτα και πολλά άλλα. Εξίσου παραστατικές είναι και οι περιγραφές του νησιού, η θάλασσα, η παραλία, ό,τι δηλαδή έχουμε δει κατά καιρούς σε αντίστοιχες εκπομπές και στην ελληνική τηλεόραση.

Το 2018 η οικονομική ύφεση έφερε δυσπραγία σε πολλούς τομείς, ανάμεσά τους και στην τηλεόραση, οπότε ο Λουίτζι Καρλεβάρο, ιδιοκτήτης του τηλεοπτικού καναλιού Colpo Grosso, καταλαβαίνει πως για τη νέα σεζόν δεν υπάρχει φράγκο και στηρίζεται στις επαναλήψεις των σειρών και των εκπομπών του. Ο Τζοβάνι Μάνκο όμως, ο διευθυντής του ψυχαγωγικού προγράμματος, τον πιέζει να γυρίσουν το ατού του σταθμού τους, τους «Ναυαγούς», το επικό reality επιβίωσης, την κορωνίδα των ακριβών παραγωγών, σίγουρος ότι θα φέρει πολλά χρήματα στα ταμεία και θα τους ξελασπώσει. Τα 100.000 ευρώ που κατάφερε να εξασφαλίσει είναι ψίχουλα κι έτσι αναγκάζεται να γυρίσει το παιχνίδι σ’ ένα ερημωμένο νησί της Αφρικής κι ας διαφημίζεται πως η αποστολή ταξίδεψε στην Καραϊβική. Έξι παίχτες, τρεις άντρες και τρεις γυναίκες, ανάμεσά τους ένας γόνος διάσημης οικογένειας, μια πρώην πρωταθλήτρια του σκι, μια ξανθιά παρουσιάστρια με εντυπωσιακό ντεκολτέ, ένας γυμναστής-μαραθωνοδρόμος, ένας γκρινιάρης έφηβος και μια σοβαρή παρουσιάστρια, προσπαθούν να επιβιώσουν σ’ ένα απομονωμένο μέρος με τις κάμερες να καταγράφουν κάθε τους βήμα και με την ιταλική κοινωνία να τους σχολιάζει ασταμάτητα. Ναι αλλά ποιος από αυτούς σκότωσε έναν άντρα και γιατί; Αν είναι αλήθεια αυτό, κινδυνεύουν οι συμπαίκτες του ενόχου;

Το κείμενο είναι στακάτο και δεν πρόλαβα να βαρεθώ με τις περιγραφές του μονότονου σε γενικές γραμμές παιχνιδιού, μιας και φτάνουμε γρήγορα στο σημείο καμπής, όπου τα πάντα ανατρέπονται. Βρήκα λοιπόν εντυπωσιακή τη ρεαλιστική καταγραφή των συναισθημάτων ενός οποιουδήποτε παίχτη reality, ενός ανθρώπου που είναι μακριά από τη ζωή και την οικογένειά του αλλά δεν παύει να σκέφτεται πως κάποιος από αυτούς τώρα θα του κουνάει το δάχτυλο, θα τον περιμένει να κάνει λάθος ή θα τον επαινεί: «Αυτό το περιτύλιγμα της κοινωνίας ήταν ακόμη εκεί, έστω και στραπατσαρισμένο»! Μετά τις πρώτες μέρες της άστατης ψυχολογικής προσαρμογής, ακολουθούν αυτές με τη γαστρεντερίτιδα και την υπογλυκαιμία: «Πόσο να χαμογελάς νηστικός κάθε μέρα;». Ο καθένας από τους ήρωες σύντομα βρίσκει τις ικανότητες που θα φανούν χρήσιμες στην ομάδα, δημιουργούνται σχέσεις, στηρίζονται ο ένας στον άλλον. Παρ’ όλ’ αυτά, ο επιτυχημένος και ριψοκίνδυνος επιχειρηματίας Λούκα Μορέτι, που έχει γυρίσει την πλάτη στην οικογενειακή επιχείρηση κι έχει απογοητευτεί από την ψεύτικη και άνετη ζωή του, ο αθλητής Ρομπέρτο Βολτολίνι, τον οποίο άρχισε να κάνει νευρικό και ανήσυχο η οικογενειακή του ρουτίνα, ο μηχανόβιος Τόνι Σγκρο που θα έκανε τα πάντα για να μείνει μακριά από τον πατέρα του, η πρώην πρωταθλήτρια του σκι Καρλότα Βίτι που αγωνίζεται να ξεχάσει τις φριχτές στιγμές του ατυχήματός της στην Ελβετία, η γοητευτική αλλά εγκλωβισμένη στην εικόνα της και στις νουθεσίες των γονιών της Λόλα Φαμπιάνι και η δημοσιογράφος Σοφία ντε Πάλμα σύντομα θα διαπιστώσουν πως έχουν μπλέξει άθελά τους σε κάτι επικίνδυνο.

Στο μυθιστόρημα «Οι ναυαγοί» ο παράδεισος σύντομα μετατρέπεται σε κόλαση για τους ήρωες του μυθιστορήματος και διάβαζα με κομμένη ανάσα για το μέλλον τους στο απόμερο αυτό αφρικανικό νησί ενώ όταν έφτασα στη μεγάλη ανατροπή, στο σημείο καμπής του μυθιστορήματος, έβλεπα τα πάντα να αλλάζουν μέσα σε μια στιγμή και το παιχνίδι να γίνεται αγώνας επιβίωσης! Μια σειρά από εκπλήξεις, ένα ντόμινο αστάθμητων παραγόντων, θα αλλάξει εκ βάθρων την ιστορία και θα φέρει τα πάνω κάτω στις ζωές όλων, παιχτών και παραγωγών, με την αγωνία να χτυπάει κόκκινο! Τελικά, πόσο εύκολα παρασύρεται ο άνθρωπος από τα φώτα της δημοσιότητας και τι είναι ικανός να κάνει για να παραμείνει σε αυτά; Αν βρεθεί σε δύσκολες συνθήκες, πόσο εύκολα μετατρέπεται σε ζώο; Ένα μυθιστόρημα χωρίς ιδιαίτερη εμβάθυνση σε χαρακτήρες αλλά με μια καλοσχεδιασμένη πλοκή που συναρπάζει από την αρχή ως το τέλος.

Πάνος Τουρλής