Αυτό είναι το πρώτο βιβλίο με ιστορίες του Ρέιμοντ Τσάντλερ που έπεσε στα χέρια μου. Όπως έμαθα από μια μικρή έρευνα στο διαδίκτυο, η πρωτότυπη συλλογή (Trouble is my business) περιείχε δώδεκα ιστορίες με πρωταγωνιστή τον περίφημο ντετέκτιβ Φίλιπ Μάρλοου, ενώ οι επανεκδόσεις της μόνο τέσσερις . Επειδή προφανώς στα μέρη μας είναι της μόδας οι λεπτοί τόμοι, εδώ περιλαμβάνονται τρεις μονάχα ιστορίες: το ομότιτλο «Ο κίνδυνος είναι η δουλειά μου», τα «Χρυσόψαρα» και ο «Χαφιές». Συνηθισμένος καθώς είμαι στα σύγχρονα αστυνομικά αναγνώσματα νόμιζα ότι δε θα μου άρεσαν και τόσο αυτές οι κάπως παλιομοδίτικες αφηγήσεις, αλλά ευτυχώς έπεσα έξω. Μου άρεσαν και με το παραπάνω. Ειδικά αυτή που χαρίζει τον τίτλο της στη συλλογή.
Στο «Ο κίνδυνος είναι η δουλειά μου» βλέπουμε τον Μάρλοου να αναλαμβάνει την προστασία ενός βαθύπλουτου, πλην ηλικιωμένου και τσιγκούνη άντρα, που φέρεται να απειλεί κάποιος εγκληματίας, ο οποίος θέλει να του φάει τα λεφτά. Στην υπόθεση εμπλέκεται επίσης ο θετός γιος του, που κάνει έκλυτη ζωή, καθώς και μια μοιραία γυναίκα, της οποίας: «το χρώμα των μαλλιών της ήταν σκούρο κόκκινο, σαν πυρκαγιά που έχει μεν τεθεί υπό έλεγχο, αλλά εξακολουθεί να είναι επικίνδυνη». Γύρω από αυτούς παρασιτούν κάποιοι άλλοι επικίνδυνοι και? πολύχρωμοι τύποι: ένας σοφέρ-πιστολέρο, κάποιος φονιάς της κακιάς ώρας και δυο μπάτσοι-καρικατούρες. Γραμμένη με μια γλώσσα απέριττη και στακάτους ρυθμούς, και με μικρές δόσεις χιούμορ, παρά τα θανατικά που περιγράφει, στο τέλος-τέλος αυτή η ιστορία φτάνει να διαβάζεται γρήγορα και ευχάριστα, χαρίζοντας πολλά χαμόγελα στον αναγνώστη.
Στα «Χρυσόψαρα» ο Μάρλοου αναλαμβάνει να ανακαλύψει δυο μαργαριτάρια που αξίζουν μια ολόκληρη περιουσία και τα οποία είχε κρύψει κάποιος κλέφτης, λίγο προτού συλληφθεί. Ωστόσο, όπως σύντομα θ? ανακαλύψει, δεν παίζει μόνος σ? αυτό το παιχνίδι. Οι πιο σκληροί του αντίπαλοι θα αποδειχτούν ένα κάθαρμα δικηγόρος και μια μικροκαμωμένη γυναίκα που μοιάζει γεννημένη εγκληματίας, που πιάνοντάς τον εξ απροόπτου θα τον ναρκώσουν, ώστε να αποκτήσουν το προβάδισμα στον αγώνα δρόμου που θα ακολουθήσει. Εκείνος, ξαπλωμένος στο πάτωμα του γραφείου του πρώτου: «Έβλεπα φωτεινά κύματα και σκοτεινές σκιές κι άκουγα ένα θρόισμα σαν του ανέμου στις δεντροκορφές». (Ποιητικότατο!). Ωστόσο, αν και οι άλλοι κέρδισαν τον πρώτο γύρο, αυτός είναι αποφασισμένος να κερδίσει τον αγώνα. Έτσι μόλις συνέρχεται αναχωρεί για την πόλη Ολυμπία, όπου σ? ένα καπνοπωλείο θα πιει ένα ουίσκι που: «Είχε μια γεύση σαν καλλιέργεια μικροβίων χολέρας», προτού συναντήσει τον άνθρωπο που ψάχνει, αυτόν που θα τον οδηγήσει στο θησαυρό. Ταχύτητα, πικρό χιούμορ, εξάρσεις δράσης, αυτοσαρκασμός, τα βασικά στοιχεία εδώ.
Η διαπλοκή είναι ο βασικός πρωταγωνιστής στον «Χαφιέ». Χαφιές είναι ο ίδιος ο Μάρλοου, ο οποίος θα είναι βασικός μάρτυρας στη δίκη ενός υψηλόβαθμου στελέχους του δήμου του Σαν Άντζελο, που κατηγορείται για, το είπαμε πιο πάνω, διαπλοκή, και ο οποίος βρίσκεται υπό αστυνομική προστασία. Βασικά ο εν λόγω κύριος έβαζε το χεράκι του ώστε ένας εργολάβος να παίρνει σημαντικές δουλειές με τη σέσουλα. Τόσο ο τελευταίος, όσο και κάποιοι άλλοι εμπλεκόμενοι, θα κάνουν ό,τι περνά απ? το χέρι τους ώστε να μην εμφανιστεί ποτέ στο δικαστήριο. Και ο Μάρλοου θα κάνει ό,τι περνά απ? το δικό του χέρι για να σταθεί εμπόδιο στα υποχθόνια σχέδιά τους. Σημαντικό ρόλο στην υπόθεση θα παίξει μια όχι και τόσο μυστηριώδης γυναίκα, που κρύβει όμως ένα μεγάλο μυστικό.
Εδώ έχουμε τρεις καλογραμμένες ιστορίες από ένα από τους μάστορες του νουάρ. Ο Τσάντλερ μοιάζει να γράφει όπως σκέφτεται, επιμελώς αφτιασίδωτα, κι ας οι καταστάσεις που περιγράφει αποπνέουν παρακμή και χάος. Α, ναι, κι ας μυρίζει κι η κάθε σελίδα του αλκοόλ.
Για τους φανατικούς του είδους και όχι μόνο.
Λάκης Φουρούκλας
αναδημοσίευση από: Του κόσμου τα βιβλία