Λουίτζι Πιραντέλο

Ο Λουίτζι Πιραντέλο (1867-1936) γεννήθηκε στο Girgenti της Σικελίας. Σπούδασε φιλοσοφία στη Ρώμη και στη Βόννη και έγραψε μια διατριβή στη διάλεκτο της γενέτειράς του (1891).
Από το 1897 έως το 1922 διατέλεσε καθηγητής αισθητικής και ύφους στο Real Istituto Di Magistere Femminile, στη Ρώμη.

Το έργο του Πιραντέλο αρχικά εντυπωσιάζει με τον όγκο του.Έγραψε έναν μεγάλο αριθμό από νουβέλες που συγκεντρώθηκαν υπό τον τίτλο Novelle per un anno, (1922-37). Από τα έξι μυθιστορήματά του περισσότερο γνωστό είναι το IL fu Mattia Pascal (1904) [Ο μακαρίτης Ματία Πασκάλ], I vecchi e i giovani (1913) [Γέροι και Νέοι], Si gira (1916), και το Uno, nessuno e centomila (1926) [Ένας, κανένας κι εκατό χιλιάδες].

Αλλά το μέγιστο επίτευγμα του Πιραντέλο είναι τα θεατρικά του έργα. Έγραψε έναν μεγάλο αριθμό δραμάτων που δημοσιεύθηκαν, μεταξύ του 1918 και του 1935, υπό το συλλογικό τίτλο Maschere nude. Τον Πιραντέλο απασχολεί συνεχώς το πρόβλημα της ταυτότητας. Ο εαυτός υπάρχει μόνο σε σχέση με τους άλλους, αποτελούμενος από μεταβαλλόμενες απόψεις που κρύβουν μια ανεξιχνίαστη άβυσσο. Σε ένα θεατρικό έργο όπως το Cosi e (se vi pare) (1918) [Έτσι είναι (αν έτσι νομίζετε)], δύο άνθρωποι διατηρούν αντιφατικές απόψεις σχετικά με την ταυτότητα ενός τρίτου προσώπου. Η πρωταγωνίστρια στο Vestire gli ignudi (1923) [ Να ντύσουμε τους γυμνούς] προσπαθεί να θεμελιώσει την προσωπικότητά της αναλαμβάνοντας διάφορες ταυτότητες, τις οποίες διαδοχικά απεκδύεται, συνειδητοποιώντας προοδευτικά την αληθινή θέση της στην κοινωνία, ώσπου στο τέλος πεθαίνει «γυμνή», χωρίς καμία κοινωνική μάσκα, ούτε μπροστά στα δικά της μάτια ούτε στων φίλων της. Ομοίως στο Enrico IV (1922) [Ερρίκος IV] ένας άντρας υποθετικά τρελός φαντάζεται ότι είναι μεσαιωνικός αυτοκράτορας, και η φαντασία με την πραγματικότητά του είναι παράξενα συγκεχυμένες. Η σύγκρουση μεταξύ της παραίσθησης και της πραγματικότητας κατέχει κεντρική θέση στο La vita che ti diedi (1924) στο οποίο ο από καιρό χαμένος γιος της Άννας επιστρέφει στο σπίτι του και έρχεται σε αντίθεση με τη διανοητική σύλληψή της σχετικά με αυτόν. Εντούτοις, ο θάνατός του επιλύει τη σύγκρουση της Άννας, η οποία προτιμάει να παραμείνει προσκολλημένη στην παραίσθηση παρά να δει την πραγματικότητα. Η ανάλυση και η διάλυση ενός συγκροτημένου εαυτού οδηγούνται στο έπακρο στο Sei personaggi in cerca d'autore (1921) [Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα] όπου η ίδια η θεατρική σκηνή, το σύμβολο της παρουσίας ενάντια στην πραγματικότητα, αποδεικνύεται καθοριστική για το έργο.

Οι τοποθετήσεις που εκφράζονται στο L'Umorismo [Χιούμορ], ένα πρώιμο δοκίμιο (1908), είναι θεμελιώδεις σε όλα τα θεατρικά έργα του Πιραντέλο. Οι χαρακτήρες του προσπαθούν να εκπληρώσουν τους ρόλους της ατομικής τους επιδίωξης και νικιούνται από την ίδια τη ζωή που πάντα αλλάζει, επιτρέποντάς τους να αντιληφθούν την επίμονα απρεπή τους στάση. Αυτό είναι το χιούμορ Πιραντέλο, μια ειρωνεία που προκύπτει από τις εγγενείς αντιφάσεις της ζωής.

Πηγή: nobelprize.org




περισσότερα άρθρα