Πώς και γιατί ξέσπασε ο Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος; Τι οδήγησε στην άνοδο του ναζισμού και του φασισμού; Τι συνέβη στην Ελλάδα και στον κόσμο από το 1939 έως το 1945 στην Ιστορία, στις τέχνες, στα γράμματα; Αυτά και άλλα ερωτήματα απαντώνται σε ένα συναρπαστικό βιβλίο για παιδιά από 12 ετών και πάνω αλλά και για μεγάλους.
Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος, 1939-1945. Έξι χρόνια που σημάδεψαν την ανθρωπότητα. Εκατομμύρια νεκροί, εκτελέσεις και δολοφονίες, μάχες, το Ολοκαύτωμα, ιστορίες πόνου, τρέλας, μίσους αλλά και ηρωισμού, αγώνων, αυτοθυσίας. Η Μαρίζα Ντεκάστρο, μεγαλωμένη με τις ιστορίες του πατέρα της που βίωσε την Κατοχή, έψαξε, ανακάλυψε, έμαθε, μελέτησε και τώρα παραδίδει σε μεγαλύτερα παιδιά και σε ενήλικες την ιστορία του πιο σκληρού πολέμου που γνώρισε η ανθρωπότητα. Με λόγια απλά και κατανοητά, με αποσπάσματα από μυθιστορήματα, με μαρτυρίες και ντοκουμέντα στήνει τον καμβά μιας περιόδου που άλλαξε τον κόσμο για πάντα. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου συμπληρώνεται κομμάτι κομμάτι ένα παζλ από γεγονότα, αναμνήσεις, ντοκουμέντα, φωτογραφίες και λογοτεχνικά κείμενα που μου έμαθε πολλά χωρίς να με κουράσει ούτε στιγμή. Μπορεί να ήξερα κάποια βασικά γεγονότα, πολύ σύντομα όμως κατάλαβα πόσα πολλά ακόμη είχα να μάθω. Χάρη στη ρέουσα γραφή και τις μικρές παραγράφους, κάθε νέα πληροφορία που ανακάλυπτα με βοηθούσε να αποκτήσω μια σφαιρική αντίληψη της σειράς των γεγονότων πριν και κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πόλεμου, και του άρρηκτου δεσμού τους.
Η συγγραφέας καταγράφει εύληπτα και προσεκτικά τα σημαντικότερα γεγονότα της Ιστορίας και με βοηθάει να κατανοήσω τα βαθύτερα κίνητρα και τους λόγους για τους οποίους κάθε ένα από αυτά θα καθορίσει όχι μόνο την Ευρώπη αλλά και όλο τον κόσμο. Από τον οικονομικό ανταγωνισμό των κρατών, την επιθυμία τους να επεκταθούν έξω από τα σύνορά τους και την ενίσχυση της αξίας των στρατιωτικών εξοπλισμών που οδήγησαν στον Α΄ Παγκόσμιο προχωράμε στον Μεσοπόλεμο, σε μια μοντέρνα και ταυτόχρονα τρομακτική εποχή, μιας και αναδύονται ο ναζισμός και ο φασισμός κι από κει περνάμε στη δεκαετία του 1930 όπου βήμα προς βήμα παρακολουθούμε την κατάλυση βασικών αξιών και πολιτειακών αρχών στη Γερμανία του Αδόλφου Χίτλερ. Στη συνέχεια παρακολουθούμε ανά έτος τις εξελίξεις στην Ιστορία, στον πολιτισμό και στις Τέχνες, στη λογοτεχνία, στην καθημερινότητα του απλού κόσμου με ξεκάθαρο διαχωρισμό σε όσα συνέβησαν στην Ελλάδα και παγκοσμίως.
Τα ντοκουμέντα, τα άρθρα, οι μαρτυρίες είναι εξόχως ταιριαστά και παραστατικά, εκεί που ανατρίχιαζα όμως ήταν με τα λογοτεχνικά κείμενα που ζωντάνευαν με άφθαστο ρεαλισμό το εκάστοτε περιστατικό που συνόδευαν. Κείμενα όχι μόνο κλασικής (Μπέρτολτ Μπρεχτ, Οδυσσέας Ελύτης, Άγγελος Σικελιανός) αλλά και σύγχρονης λογοτεχνίας (Αγγελική Δαρλάση, Φώτος Λαμπρινός, Γιώργος Ιωάννου) αποτελούν αδιάψευστους μάρτυρες των γραφομένων. Επιπλέον, η εικονογράφηση του Αχιλλέα Ραζή είναι πολύ καλή και παραστατική, συνταιριάζει άψογα την υποκειμενική ματιά και την ενδιαφέρουσα προσωπική πινελιά με την όσο γίνεται πιστή αντιγραφή γνωστών προσωπικοτήτων, αφισών, φωτογραφικών στιγμιότυπων από την Ιστορία, τον κινηματογράφο και τα επίκαιρα. Ειδικά τα πρόσωπα, ο εικονογράφος δεν τα κοπιάρει αλλά τα αποδίδει με ένα άκρως προσωπικό ύφος και στυλ που ταιριάζει απόλυτα με το σύνολο του έργου του σε αυτό το βιβλίο. Μικρές και μεγάλες εικόνες συνοδεύουν τα κείμενα και βοηθάνε πολύ στην αποτύπωση της εποχής, των γεγονότων και των προσώπων.
«2194 μέρες πολέμου» καταγράφει λεπτό προς λεπτό η Μαρίζα Ντεκάστρο, χαρίζοντας στον αναγνώστη ένα συναρπαστικό, σκληρό και ηρωικό ταξίδι στα σκοτεινά χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου. Με μικρά κείμενα, ξεκάθαρη δομή, απλές προτάσεις και παραστατική εικονογράφηση είναι η καλύτερη αρχή που μπορεί να κάνει κάποιος στην έρευνα για τα έξι χρόνια που αιματοκύλησαν την ανθρωπότητα. Έμαθα, κατανόησα, προβληματίστηκα και γέμισα ποικίλα συναισθήματα από την αρχή ως το τέλος του βιβλίου.
Πάνος Τουρλής