Νι
ώθω τα βιώματα του συγγραφέα για τη γενοκτονία των Ποντίων, για τις ταλαιπωρίες που υπέστη ο ελληνικός πληθυσμός ώσπου να εγκατασταθεί εδώ και καταλαβαίνω ότι ο συγγραφέας θέλει να αποτινάξει το μίσος αυτών των αιώνων και να βρει μια λύση για να προχωρήσουμε σαν ανθρωπότητα και σαν προσωπικότητες παραπέρα. Δυστυχώς όμως η πένα του είναι πολύ αδύνατη. Το κείμενο, αν και ρέει και δε σε κουράζει, δεν είναι καλογραμμένο. Οι ποντιακοί ιδιωματισμοί πρέπει να συνοδεύονται από επεξηγήσεις για να τους κατανοήσει ο αναγνώστης (επεξηγούνται κάποιοι αλλά όχι όλοι). Η ίδια η ιστορία είναι σχετικά καλή. Ο Έλληνας και η Τουρκάλα γνωρίζονται και αποφασίζουν να παντρευτούν, ειδικά όταν η Εμινέ μένει έγκυος. Οι γονείς του από την Ξάνθη, διωγμένοι από τον Πόντο, οι γονείς της Τούρκοι από τον Πόντο (ο αδερφός της μέλος των Γκρίζων Λύκων). Φυσικά, εμπόδια ανυπέρβλητα. Τι γίνεται όμως όταν ο πατέρας πείθεται να πάει στα πάτρια εδάφη του Πόντου και να ξαναζήσει τα παιδικά του χρόνια και τον ξεριζωμό των γονιών του; Εκεί ανακαλύπτει ότι η χαμένη του αδελφή ζει και δυστυχώς είναι η μάνα της Εμινέ, τα παιδιά τους δηλαδή είναι πρώτα ξαδέλφια. Κλάμα και οδυρμός στο χωριό! Κι αφού περνούν του λιναριού τα πάθη οικογενειακώς (οι Γκρίζοι Λύκοι απειλούν να διώξουν τον αδελφό της Εμινέ απο την ομάδα) έρχεται ο γηραιότερος του χωριού να δώσει τη λύση, αποκαλύπτοντας τι πραγματικά συνέβη τη νύχτα που γεννήθηκε η Εμινέ. Ωραία πλοκή, που ειλικρινά θα μπορούσε να γραφτεί αλλιώς. Τώρα έχουμε ένα γάργαρο κείμενο που προχωρά ανεμπόδιστα με πολύ ωραίες περιγραφές συνηθειών του τόπου και ιστορικών στοιχείων (στην ιστοριογραφία τον φαντάζομαι πιο δυνατό τον συγγραφέα, γι\' αυτό θέλω να διαβάσω Το έγκλημα στου Χαροκόπου του ιδίου) και το απαραίτητο ευτυχισμένο τέλος. Κλείνοντας έχω δύο απορίες: ενώ στον Πόντο ο πατέρας μιλάει με τους χωριανούς στα τουρκικά και ο συγγραφέας μας εξηγεί ότι οάνθρωπος τα θυμόταν από τότε, όταν πρωτογνωρίζονται τα δυο παιδιά στη Στουτγάρδη μιλάνε κατευθείαν μεταξύ τους (στα εληνικά ή στα τουρκικά ή στα αγγλικά; εδώ δεν διευκρινίζεται). Από την άλλη πόσο εύκολα μπαίνεις στο γερμανικό πανεπιστήμιο; Χωρίς εξετάσεις, χωρίς διάβασμα; ΌΛο αυτό το στάδιο της προετοιμασίας το προσπερνάμε κι η Εμινέ πάει στο πανεπιστήμιο! Χαζές λεπτομέρειες για μένα που δε σε εμποδίζουν να διαβάσεις τις περιπέτειες των νέων αργοναυτών. Αλλά το κείμενο επιμένω ότι έχει αδύναμα σημεία.
Πάνος Τουρλής