Ο Τζών Άσμπερυ (1927-2017) γεννήθηκε στο Rochester της Νέας Υόρκης. Σπούδασε αγγλική και γαλλική φιλολογία στα πανεπιστήμια Harvard και Columbia. Το 1956 εκδόθηκε το βιβλίο του "Some Trees" ("Μερικά δέντρα") με εισαγωγή του W.H. Auden. Το 1958 με υποτροφία του ιδρύματος Fulbright, ταξίδεψε στο Παρίσι, για να συνεχίσει εκεί τις σπουδές του. Κατά την παραμονή του εκεί εργάστηκε ως κριτικός τέχνης στη γαλλική έκδοση της εφημερίδας "Herald Tribune". Μετά την επιστροφή του στην Αμερική το 1965, εργάστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα ως αρχισυντάκτης του γνωστού περιοδικού "Art News", γράφοντας παράλληλα κριτική τέχνης στο "Newsweek". Επίσης, εργάστηκε ως καθηγητής αγγλικής φιλολογίας στο Brooklyn College του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης (City University of New York).
Τα πιο γνωστά βιβλία του Τζων Άσμπερυ είναι: "Some Trees" ("Μερικά δέντρα"), 1956, "The Tennis Court Oath" ("Ο όρκος του γηπέδου αντισφαίρισης"), 1962, "Rivers and Mountains" ("Ποτάμια και βουνά"), 1966, "The Double Dream of Spring" ("Το διπλό όνειρο της άνοιξης"), 1970, "Three Poems" ("Τρία ποιήματα"), 1972, "Self-portrait in a Convex Mirror" ("Αυτοπροσωπογραφία σε κυρτό κάτοπτρο"), 1975, ελλ. έκδ. Νεφέλη, 1999, "Houseboat Days" ("Οι ημέρες στο πλωτό σπίτι"), 1977, "As we Know" ("Όπως ξέρουμε"), 1979, "Shadow Train" ("Συρμός σκιά"), 1981, ελλ. έκδ. Εστία, 1994, "A Wave" ("Ένα κύμα"), 1984, "April Galleons" ("Ιστιοφόρα του Απριλίου"), 1987, "Flow Chart" ("Αγγειογραφία"), 1991, "Hotel Lautreamont" ("Ξενοδοχείο Λωτρεαμόν"), 1992, "And the Stars Were Shining" ("Και τα αστέρια έλαμπαν"), 1994, "Can You Hear, Bird" ("Πουλί, μπορείς ν΄ ακούσεις"), 1995, "Wakefulness" ("Εγρήγορση"), 1997, "Girls on the Run" ("Κορίτσια σε φυγή"), 1999. Για την "Αυτοπροσωπογραφία σε κυρτό κάτοπτρο", του απονεμήθηκε, το 1975, ταυτόχρονα, το Βραβείο Pulitzer, το πολύ σημαντικό National Book Award και το έγκυρο National Book Critics΄ Circle Award. Το 1984 του απονεμήθηκε το Lenore Marshall/Nation Poetry Prize και την επόμενη χρονιά το σημαντικό βραβείο Bollingen. To 2011 του απονεμήθηκε το βραβείο National Book Medal for Distinguished Contribution to American Letters. Έφυγε από τη ζωή στη Νέα Υόρκη στις 3 Σεπτεμβρίου 2017, σε ηλικία 90 ετών.
Όπως σημειώνει ο μεταφραστής του στα ελληνικά, ποιητής Χάρης Βλαβιανός: "Η ποίηση του Άσμπερυ έλκει την καταγωγή από τον Walt Whitman, τον Emerson και τον Wallace Stevens -την αμερικανική ρoμαντική ποιητική παράδοση- και ως ένα βαθμό από τους Γάλλους συμβολιστές. Τοποθετείται, μαζί με την ποίηση του Frank O΄ Hara και του Kenneth Koch, στη λεγόμενη "Σχολή της Νέας Υόρκης" (στενά συνδεδεμένη με ζωγράφους της πρωτοπορίας όπως οι Willem de Kooning, Jasper Johns, κ.ά.) -μολονότι ο τίτλος παραείναι περιγραφικός και συμβατικός, για να υποδηλώσει τις ιδιαιτερότητες των ποιητών που ταξινομούνται κάτω απ΄ αυτόν. [...] Η φωνή του Τζων Άσμπερυ απευθύνεται στον προσωπικό χώρο όλων μας. Το έργο του δεν μας θυμίζει απλώς ότι η ποίηση εισβάλλει στην εσωτερική ζωή· υπογραμμίζει πως η γλώσσα κατέχει τη μοναδική δύναμη να αποκαλύπτει πόσο η εσωτερική ζωή εκτοπίζει την εξωτερική. Τα ποιήματα του Άσμπερυ, ακόμη κι όταν υιοθετούν τον απλό τόνο της καθημερινής συνομιλίας, αποτελούν μια διεισδυτική κριτική των ψευδοαυτοβιογραφικών και των ψευδορεαλιστικών τάσεων της σύγχρονης ποίησης. Όσο ανοιχτός στη σύγχρονη εμπειρία κι αν είναι, όσο κι αν συμπορεύεται με την παρούσα στιγμή, ο Άσμπερυ φαίνεται να αγωνιά, να πασχίζει σχεδόν απελπισμένα να μεταφέρει αυτή τη ζωή στο χαρτί. Μάς λέει πάλι και πάλι πόσο δύσκολο είναι να διασώσει κανείς την εμπειρία, ξεδιπλώνοντας ένα "εσωτερικό περιβάλλον", μέσα στο οποίο το εξωτερικό "γεγονός" παλεύει να βρει μια θέση. Αποκαλύπτοντας την αδυναμία να μετατρέψουν το παρόν σε ένα εύχρηστο παρελθόν, τα ποιήματά του καταφέρνουν να αποτυπώσουν τα σημάδια των συγκρούσεων και των απογοητεύσεων της καθημερινής ζωής. Τονίζουν το άγχος της συνείδησης και όχι την ικανότητά της να ορίζει ή να μεταδίδει το περιεχομενό της. Η ζωή για τον Άσμπερυ είναι κίνηση. Κάθε στιγμή υπάρχει "για πρώτη και τελευταία φορά"· κάθε στιγμή είναι πολύτιμη και φευγαλέα -και κάθε ποίημα είναι μοναδικό, αφού παγιδεύει ένα μοναδικό διάλειμμα της συνείδησης. Ανακουφιστική από τη μια αυτή η στάση, αφού λογαριάζει καθετί που αρθρώνεται ως προνομιούχο· ταυτόχρονα όμως θλιβερή, αφού θεωρεί την τέχνη τόσο ρευστή όσο και τη ζωή."
Ο Τζών Άσμπερυ (1927-2017) γεννήθηκε στο Rochester της Νέας Υόρκης. Σπούδασε αγγλική και γαλλική φιλολογία στα πανεπιστήμια Harvard και Columbia. Το 1956 εκδόθηκε το βιβλίο του "Some Trees" ("Μερικά δέντρα") με εισαγωγή του W.H. Auden. Το 1958 με υποτροφία του ιδρύματος Fulbright, ταξίδεψε στο Παρίσι, για να συνεχίσει εκεί τις σπουδές του. Κατά την παραμονή του εκεί εργάστηκε ως κριτικός τέχνης στη γαλλική έκδοση της εφημερίδας "Herald Tribune". Μετά την επιστροφή του στην Αμερική το 1965, εργάστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα ως αρχισυντάκτης του γνωστού περιοδικού "Art News", γράφοντας παράλληλα κριτική τέχνης στο "Newsweek". Επίσης, εργάστηκε ως καθηγητής αγγλικής φιλολογίας στο Brooklyn College του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης (City University of New York).
Τα πιο γνωστά βιβλία του Τζων Άσμπερυ είναι: "Some Trees" ("Μερικά δέντρα"), 1956, "The Tennis Court Oath" ("Ο όρκος του γηπέδου αντισφαίρισης"), 1962, "Rivers and Mountains" ("Ποτάμια και βουνά"), 1966, "The Double Dream of Spring" ("Το διπλό όνειρο της άνοιξης"), 1970, "Three Poems" ("Τρία ποιήματα"), 1972, "Self-portrait in a Convex Mirror" ("Αυτοπροσωπογραφία σε κυρτό κάτοπτρο"), 1975, ελλ. έκδ. Νεφέλη, 1999, "Houseboat Days" ("Οι ημέρες στο πλωτό σπίτι"), 1977, "As we Know" ("Όπως ξέρουμε"), 1979, "Shadow Train" ("Συρμός σκιά"), 1981, ελλ. έκδ. Εστία, 1994, "A Wave" ("Ένα κύμα"), 1984, "April Galleons" ("Ιστιοφόρα του Απριλίου"), 1987, "Flow Chart" ("Αγγειογραφία"), 1991, "Hotel Lautreamont" ("Ξενοδοχείο Λωτρεαμόν"), 1992, "And the Stars Were Shining" ("Και τα αστέρια έλαμπαν"), 1994, "Can You Hear, Bird" ("Πουλί, μπορείς ν΄ ακούσεις"), 1995, "Wakefulness" ("Εγρήγορση"), 1997, "Girls on the Run" ("Κορίτσια σε φυγή"), 1999. Για την "Αυτοπροσωπογραφία σε κυρτό κάτοπτρο", του απονεμήθηκε, το 1975, ταυτόχρονα, το Βραβείο Pulitzer, το πολύ σημαντικό National Book Award και το έγκυρο National Book Critics΄ Circle Award. Το 1984 του απονεμήθηκε το Lenore Marshall/Nation Poetry Prize και την επόμενη χρονιά το σημαντικό βραβείο Bollingen. To 2011 του απονεμήθηκε το βραβείο National Book Medal for Distinguished Contribution to American Letters. Έφυγε από τη ζωή στη Νέα Υόρκη στις 3 Σεπτεμβρίου 2017, σε ηλικία 90 ετών.
Όπως σημειώνει ο μεταφραστής του στα ελληνικά, ποιητής Χάρης Βλαβιανός: "Η ποίηση του Άσμπερυ έλκει την καταγωγή από τον Walt Whitman, τον Emerson και τον Wallace Stevens -την αμερικανική ρoμαντική ποιητική παράδοση- και ως ένα βαθμό από τους Γάλλους συμβολιστές. Τοποθετείται, μαζί με την ποίηση του Frank O΄ Hara και του Kenneth Koch, στη λεγόμενη "Σχολή της Νέας Υόρκης" (στενά συνδεδεμένη με ζωγράφους της πρωτοπορίας όπως οι Willem de Kooning, Jasper Johns, κ.ά.) -μολονότι ο τίτλος παραείναι περιγραφικός και συμβατικός, για να υποδηλώσει τις ιδιαιτερότητες των ποιητών που ταξινομούνται κάτω απ΄ αυτόν. [...] Η φωνή του Τζων Άσμπερυ απευθύνεται στον προσωπικό χώρο όλων μας. Το έργο του δεν μας θυμίζει απλώς ότι η ποίηση εισβάλλει στην εσωτερική ζωή· υπογραμμίζει πως η γλώσσα κατέχει τη μοναδική δύναμη να αποκαλύπτει πόσο η εσωτερική ζωή εκτοπίζει την εξωτερική. Τα ποιήματα του Άσμπερυ, ακόμη κι όταν υιοθετούν τον απλό τόνο της καθημερινής συνομιλίας, αποτελούν μια διεισδυτική κριτική των ψευδοαυτοβιογραφικών και των ψευδορεαλιστικών τάσεων της σύγχρονης ποίησης. Όσο ανοιχτός στη σύγχρονη εμπειρία κι αν είναι, όσο κι αν συμπορεύεται με την παρούσα στιγμή, ο Άσμπερυ φαίνεται να αγωνιά, να πασχίζει σχεδόν απελπισμένα να μεταφέρει αυτή τη ζωή στο χαρτί. Μάς λέει πάλι και πάλι πόσο δύσκολο είναι να διασώσει κανείς την εμπειρία, ξεδιπλώνοντας ένα "εσωτερικό περιβάλλον", μέσα στο οποίο το εξωτερικό "γεγονός" παλεύει να βρει μια θέση. Αποκαλύπτοντας την αδυναμία να μετατρέψουν το παρόν σε ένα εύχρηστο παρελθόν, τα ποιήματά του καταφέρνουν να αποτυπώσουν τα σημάδια των συγκρούσεων και των απογοητεύσεων της καθημερινής ζωής. Τονίζουν το άγχος της συνείδησης και όχι την ικανότητά της να ορίζει ή να μεταδίδει το περιεχομενό της. Η ζωή για τον Άσμπερυ είναι κίνηση. Κάθε στιγμή υπάρχει "για πρώτη και τελευταία φορά"· κάθε στιγμή είναι πολύτιμη και φευγαλέα -και κάθε ποίημα είναι μοναδικό, αφού παγιδεύει ένα μοναδικό διάλειμμα της συνείδησης. Ανακουφιστική από τη μια αυτή η στάση, αφού λογαριάζει καθετί που αρθρώνεται ως προνομιούχο· ταυτόχρονα όμως θλιβερή, αφού θεωρεί την τέχνη τόσο ρευστή όσο και τη ζωή."
