Ποιο είναι το παρελθόν της παγκοσμιοποίησης; Πόσο πρόσφατη είναι; Πώς, με ποιους όρους και υπό ποίες προϋποθέσεις διασυνδέονταν μεταξύ τους οι κοινωνίες του παρελθόντος; Αυτά είναι μόνο κάποια από τα ερωτήματα που πραγματεύεται ο ανά χείρας τόμος.
Τις τελευταίες δεκαετίες η "παγκοσμιότητα" έχει αναδυθεί σε εξέχον ερμηνευτικό παράδειγμα που τροφοδοτεί ποικιλοτρόπως όχι μόνο την καθημερινότητά μας αλλά και την ιστορική σκέψη και πράξη. Η παγκόσμια και διεθνική ιστορία, οι διασταυρούμενες ιστορίες, οι διαπολιτισμικές συναντήσεις, οι ωκεάνιες ιστορίες και οι ιστορίες των μεγάλων γεωιστορικών συνόλων, η κινητικότητα, η διασπορικότητα, η διαπερατότητα και η υβριδικότητα είναι μόνο κάποιες από τις έννοιες που πλέον έχουν βρει θέση στον ιστοριογραφικό λόγο σήμερα, θέτοντας υπό κρίση τις ερμηνευτικές προδιαγραφές του ευρω/δυτικοκεντρισμού.
Συνομιλώντας με το πλούσιο έργο που παράγεται στη διεθνή ιστοριογραφία σήμερα, οι συμβολές του τόμου, άλλοτε μέσω ιστοριογραφικών επισκοπήσεων και άλλοτε μέσω επιμέρους παραδειγμάτων μελέτης, συζητούν πώς αυτές οι νέες ερμηνευτικές κα μεθοδολογικές οπτικές εκβάλουν στους τρόπους με τους οποίους γράφεται η ευρωπαϊκή ιστορία σήμερα. Μπορούν ορόσημα και διαδικασίες του ευρωπαϊκού παρελθόντος να αναδιοργανωθούν και να επανερμηνευτούν μέσα από μια διεθνική και παγκόσμια προοπτική; Μπορούν τα διεθνικά και παγκοσμιοποιημένα αφηγήματα να "απο-αποικιοποιήσουν" το ευρωπαϊκό παρελθόν και να προβληματοποιήσουν την ευρωπαϊκή ιστοριογραφία και τις επιμέρους εθνικές αφηγήσεις που τη συγκροτούν; Το ευρύ χρονικό άνυσμα που καλύπτει ο τόμος, από τους μεσαιωνικούς χρόνους έως σήμερα, επιτρέπει τη διερεύνηση αυτώ των ερωτημάτων στη διαχρονία αλλά και σε διαφορετικά γεωγραφικά συγκείμενα.
Η πρωτόγνωρη συνθήκη της παγκόσμιας πανδημίας, ο πόλεμος, οι νέοι γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί, οι οικονομικές εντάσεις και η κλιματική αλλαγή έχουν πυροδοτήσει πολιτικές, συζητήσεις και η κλιματική αλλαγή έχουν πυροδοτήσει πολιτικές, συζητήσεις και δημόσιες αντιπαραθέσεις σχετικά με τον επαναπροσδιορισμό του τοπικού και του παγκόσμιου, της κινητικότητας και της περιχαράκωσης και των ορίων της Ευρώπης και της Δύσης που καθιστούν τις θεματικές και την προβληματική του ανά χείρας τόμου, έστω και έμμεσα, εξαιρετικά επίκαιρες.
Ρίκα Μπενβενίστε (Επιστημονική επιμέλεια)
Ανδρονίκη Διαλέτη (Επιστημονική επιμέλεια)
Γιώργος Πλακωτός (Επιστημονική επιμέλεια)