Όταν το Άγιον Όρος απελευθερώθηκε από το ελληνικό ναυτικό, στις 2 Νοεμβρίου 1912, επικράτησε κατ` αρχήν νομική αβεβαιότητα. Η Συνθήκη του Λονδίνου (Μάιος 1913) ανέθεσε στις Μεγάλες Δυνάμεις να αποφασίσουν για την τύχη του. Η Πρεσβευτική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου (Νοέμβριος 1913), με αξίωση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, αποφάσισε την `ανεξάρτητη` και `ουδέτερη` αυτονομία του Αγίου Όρους. Η Συνθήκη όμως του Βουκουρεστίου (Αύγουστος 1913) και η Συνθήκη των Αθηνών (Νοέμβριος 1913) περιέβαλαν το Άγιον Όρος μέσα στα νέα όρια του ελληνικού κράτους. Εξάλλου, η Συνθήκη του Νεϊγύ (Νοέμβριος 1919), η οποία καθόρισε τη νέα οροθετική γραμμή της Βουλγαρίας και της Ελλάδας, περιέλαβε το Άγιον Όρος στον ελληνικό χώρο. Αργότερα, η Συνθήκη των Σεβρών (Αύγουστος 1920) αναγνώρισε την εδαφική κυριαρχία της Ελλάδας στο Άγιον Όρος. Με το άρθρο 13 της Συνθήκης των Σεβρών υποχρεωνόταν το Ελληνικό κράτος να αναγνωρίζει και να διατηρεί τα προνόμια και τις ελευθερίες των μη μοναστικών κοινοτήτων. Τέλος, η Συνθήκη της Λωζάνης (Ιούλιος 1923), με το Πρωτόκολλό της `Περί προστασίας των εν Ελλάδι μειονοτήτων`, αναφέρεται κατ` ευθείαν στο ίδιο Πρωτόκολλο της Συνθήκης των Σεβρών. Η υποχρέωση της Ελλάδας από το άρθρο 13 της Συνθήκης των Σεβρών κατοχυρώνεται και στο Σύνταγμα της Ελλάδας του 1926, το οποίο δημοσιεύτηκε στις 22 Σεπτεμβρίου της ίδιας χρονιάς, (σ. 81).
Σύγχρονη ιστορικός και ελληνίστρια στην Αγία Πετρούπολη, η κυρία Lora A. Gerd, έγραψε (σε σχετικό περί του Αγίου Όρους βιβλίο της) ότι `η ρωσική κυβέρνηση δεν ανεγνώρισε την ένωση του Αγίου Όρους με την Ελλάδα, μέχρι την επανάσταση του 1917, και μόνο το 1926 θεώρησε ότι το Άγιον Όρος συμπεριλήφθηκε με την υπόλοιπη Ελλάδα, όταν η ελληνική κυβέρνηση εξέδωσε νόμο, βάσει του οποίου όλοι οι Αγιορείτες μοναχοί έπρεπε να είχαν την ελληνική υπηκοότητα`. (σ. 140).

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]