Οι Έλληνες στρατιώτες, ξεκινώντας για το αλβανικό μέτωπο στις 28 Οκτωβρίου του 1940, θέλησαν να συγκρατήσουν στη μνήμη τους τα γεγονότα που θα βίωναν. Κάποιοι σημείωναν σε καθημερινή βάση όσα συνέβαιναν, ό,τι έβλεπαν και άκουγαν και ό,τι τους απασχολούσε στο μέτωπο.

Η εμπειρία του στρατού αρχικά και του πολέμου στη συνέχεια αποτέλεσαν τους βασικούς άξονες της καταγραφής αυτής. Ακόμα λιγότεροι απ` όσους έγραφαν ημερολόγιο αποφάσισαν να το δημοσιεύσουν. Κάποιοι το έκαναν με το τέλος του πολέμου και εν μέσω του Εμφυλίου. Άλλοι άφησαν πολλά χρόνια, δεκαετίες να περάσουν, μέχρι να αποφασίσουν να τα εκδώσουν. Υπάρχουν κι εκείνες οι περιπτώσεις που η έκδοσή τους γίνεται από τρίτα πρόσωπα.

Στα ημερολόγια καταγράφονται οι οργανωτικές αδυναμίες του στρατού, το πρόβλημα του ανεφοδιασμού, οι κίνδυνοι του πολέμου και ο κύριος εχθρός των στρατιωτών, το κρύο. Τα σχόλια και οι σημειώσεις υποδηλώνουν αμεσότητα και προσωπικό ύφος, συχνά αποδίδονται με χιουμοριστικό τρόπο. [...]

Ακόμα και τα ημερολόγια που εμπλουτίστηκαν και αναδιατυπώθηκαν πριν από την έκδοσή τους παρουσιάζουν την ίδια εικόνα του φτωχά εξοπλισμένου και ενδεδυμένου φαντάρου, που πολεμά σε επιμονή και αυτοθυσία σε υψώματα και βουνοκορφές αφιλόξενες και εχθρικές, απέναντι σε έναν ισχυρότερο και καλύτερα εξοπλισμένο εχθρό.

"Ε"

Περιέχονται τα κείμενα:
- Κατερίνα Παπακωνσταντίνου, "Ημερολόγια 1940" (εισαγωγή)
- Άγγελος Αγγελίδης, "Οδοιπορικό ενός στρατιώτη του 1940-41"
- Αχιλλέας Αθαν. Γκούμας, "Το ματωμένο ημερολόγιο: μια αυθεντική εξιστόρηση του Ελληνοϊταλικού πολέμου 1940-41"
- Δημήτρης Μιχελίδης, "Από την Κρήτη στην Αλβανία"
- Ντίνος Π. Μαγγιοράκος, "Το ξεκίνημα της νίκης"
- Δικαίος Β. Βαγιακάκος, "Ημερολόγιο πολέμου και αλληλογραφία 1940-1941"
- Χρ. Γ.-Δ. Νικήτας, Ντέλας Στρατολάτης, "Στα βουνά της Αλβανίας"
- Πέτρος Κυριάκου Θεοδωρακάκος, "Το ημερολόγιο ενός πολεμιστή στα χιονισμένα βουνά της Β. Ηπείρου από το έπος του 1940-41"
- Σπύρος Θ. Χρηστίδης, "Πολεμικό ημερολόγιο του 1940-41: καθημερινή εξιστόρηση μιας ζωής που πέρασε με κίνδυνο"