Η παγκόσμια οικονομική κρίση που ξέσπασε το 2008 επανέρχεται σήμερα δριμύτερη μέσω της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους, των εντεινόμενων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πολίτες, η πραγματική οικονομία και το τραπεζικό σύστημα και μας υποχρεώνει να ξανασκεφτούμε κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με την έννοια της ανάπτυξης, το κυρίαρχο πρότυπο διαχείρισης της οικονομίας και το ρόλο των ανθρώπων στην αναπτυξιακή διαδικασία.
Το βιβλίο αυτό εξετάζει τις διαδικασίες συγκρότησης και αλλαγής των διαφορετικών αντιλήψεων για το οικονομικό πρόβλημα και την έννοια της ανάπτυξης από την πρώτη περίοδο διαμόρφωσης της οικονομικής επιστήμης μέχρι σήμερα. Ενώ οι οικονομολόγοι που θεμελίωσαν την Πολιτική Οικονομία έθεσαν στο κέντρο της προσοχής τους τη συνολική λειτουργία του οικονομικού συστήματος, η κυριαρχία της νεοκλασικής προσέγγισης, από τα τέλη του 19ου αιώνα, έστρεψε το ενδιαφέρον της πλειοψηφίας των οικονομολόγων στην κατανομή των πόρων και στην αναζήτηση της στατικής ισορροπίας των αγορών. Ο άνθρωπος ως δημιουργός και κυρίως ως ο βασικός στόχος της ανάπτυξης χάθηκε από την οπτική των περισσότερων οικονομολόγων, ενώ το περιβάλλον αντιμετωπίσθηκε ως ένας πόρος που διατίθεται δωρεάν και μπορεί να καταναλώνεται χωρίς συνέπειες.
Σήμερα, μετά από τρεις δεκαετίες κυριαρχίας του νεοφιλελεύθερου υποδείγματος, οι κοινωνικές και οικονομικές ανισορροπίες έχουν προσλάβει εκρηκτικές διαστάσεις: υψηλή ανεργία, ανασφάλεια και περιορισμός κοινωνικών δικαιωμάτων, αυξανόμενες ανισότητες, υπερχρέωση κρατών, επιχειρήσεων και νοικοκυριών, οικολογική υποβάθμιση. Οι εξελίξεις αυτές θέτουν επί τάπητος το ζήτημα της ριζικής αναμόρφωσης του τρόπου λειτουργίας του οικονομικού συστήματος και υπογραμμίζουν την αναγκαιότητα να αντιληφθούμε, με έναν πιο σύνθετο και περιεκτικό τρόπο, την έννοια της οικονομικής προόδου και τα χαρακτηριστικά της αναπτυξιακής διαδικασίας, ώστε αυτή να είναι κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά βιώσιμη. Η προσέγγιση της ανθρώπινης ανάπτυξης, υποστηρίζει ο συγγραφέας, προσφέρει ένα εναλλακτικό πλαίσιο ανάλυσης των προβλημάτων και αξιολόγησης των πολιτικών που προτείνονται για την αντιμετώπισή τους. Συμπεριλαμβάνει και στηρίζεται σε τέσσερεις κεντρικές έννοιες που λειτουργούν συμπληρωματικά: τις έννοιες της ισότητας ευκαιριών, βιωσιμότητας, παραγωγικότητας και ανθρώπινης αυτενέργειας. Μέσα από το πρίσμα αυτό εξετάζεται και η εμπειρία της Ελληνικής κρίσης και τα βασικά χαρακτηριστικά ενός νέου αναπτυξιακού προτύπου.
Νίκος Λέανδρος (Συγγραφέας)
Ο Νίκος Λέανδρος είναι καθηγητής οικονομικών στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου και Αναπληρωτής Πρύτανης Οικονομικού Προγραμματισμού και Ανάπτυξης στο ίδιο πανεπιστήμιο. Σπούδασε οικονομικά στο Λονδίνο και στο Μάντσεστερ (Salford University), όπου ανακηρύχθηκε διδάκτωρ των οικονομικών επιστημών. Δίδαξε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Salford και επί σειρά ετών εργάστηκε στη Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Τραπέζης της Ελλάδος. Έχει επιμεληθεί σειρά εκδόσεων για τα οικονομικά του βιβλίου στην Ελλάδα και στο παρελθόν διετέλεσε επιστημονικός σύμβουλος του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου και υπεύθυνος ερευνών για την αγορά του βιβλίου και τις εκδοτικές επιχειρήσεις. Έχει δημοσιεύσει επιστημονικά άρθρα και μονογραφίες κυρίως σε θέματα που αφορούν τα οικονομικά των Μέσων, την Κοινωνία της Πληροφορίας, τη βιομηχανική αναδιάρθρωση και την κοινωνική ασφάλιση. Είναι συγγραφέας των βιβλίων "Μαζικά έντυπα επικοινωνίας στην Ελλάδα: Οικονομικές και τεχνολογικές προσεγγίσεις" (Εκδόσεις Δελφίνι, 1992), "Πολιτική Οικονομία των ΜΜΕ: Η αναδιάρθρωση της βιομηχανίας των μέσων στην εποχή της πληροφορικής επανάστασης" (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2000), "Το διαδίκτυο: Ανάπτυξη και αλλαγή" (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2005), "Επιχειρηματικές στρατηγικές και βιομηχανία των μέσων" (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2008).
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα