«ΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ» (διαφορετικοί τίτλοι «Μισολόγγι» και «Χρέος») αρχίζουν να γράφονται μετά την έξοδο του Μεσολογγιού (1826). Το λεγόμενο από τον καιρό του Πολυλά «Α` σχεδίασμα» έχει αναμφισβήτητα συλληφθεί σαν ένα σύντομο λυρικό ποίημα σε οκτάστιχες στροφές εξασυλλάβων με αμφιβραχικό ρυθμό. Ότι το σχεδίασμα αυτό γραφόταν ειδικά για να ενταχθεί στη «Γυναίκα της Ζάκυθος» και ότι πρέπει να εκδίδεται μαζί μ` αυτήν, δεν φαίνεται σωστό. [...]
Οι «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» με αρχικό τίτλο «Μεσολόγγι» ή «Ποίημα του Καθήκοντος», γράφονταν μετά την Έξοδο του Μεσολογγίου, που έγινε τον Απρίλιο του 1826. Το έργο στις τρεις μορφές με τις οποίες σώζεται στα `Αυτόγραφα` (Σχεδιάσματα Α`, Β`, Γ`, κατά την ορολογία του Πολυλά), είναι ουσιωδώς το ίδιο. Η άποψη ότι πρόκειται για τρία διαφορετικά έργα δεν πείθει.
Στο Α` σχεδίασμα, οι «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» είχαν τη μορφή λυρικού ποιήματος σε οκτάστιχες στροφές· η κάθε μία αποτελείται από δύο συνδεόμενα τετράστιχα εξασυλλάβων-πεντασυλλάβων με πλεχτές ρίμες. Υπάρχει μια εισαγωγική στροφή που αρχίζει με το γνωστό `Το χάραμα επήρα / του ήλιου το δρόμο...`. Θα το δούμε στο τμήμα «Αποσπάσματα και μεμονωμένοι στίχοι» των «Ελεύθερων Πολιορκημένων».
Τα θέματα που στιχουργήθηκαν στη φάση αυτή είναι η έλλειψη τροφών και η εξάντληση των πολιορκημένων (γυναικόπαιδων και πολεμιστών), το ασθενικό σάλπισμα του Μεσολογγίου και το δυνατό του αντιπάλου, μια νύξη για τα `σκυλιά` που φαγώθηκαν, κάποιοι στίχοι για την έναστρη νύχτα της Εξόδου και για το `πέλαο` των εχθρών. Τελικά μια εικόνα από το κατακτημένο Μεσολόγγι: ένας Άραβας (το Μάη, επομένως μετά την πτώση) περνά δίπλα από τον τάφο του Μάρκου Μπότσαρη και ξαπλώνεται εκεί πού πέθανε ο Byron. [...]
[Απόσπασμα από το κείμενο της εισαγωγής της έκδοσης]
Γεννήθηκε στην Ζάκυνθο το 1798, από αριστοκρατική οικογένεια. Το 1808 στάλθηκε στην Ιταλία για σπουδές και σπούδασε νομικά. Μετά από δέκα χρόνια επιστρέφει στη Ζάκυνθο με γερή φιλολογική μόρφωση. Εκείνη την εποχή γίνεται δεκτός σε μια φιλολογική οργάνωση όπου αναγνωρίζεται ως στιχουργός. Στο τέλος του 1828 εγκαταλείπει τη Ζάκυνθο και εγκαθίσταται στη Κέρκυρα για να αφοσιωθεί στην ποίηση. Το 1833 ένα σοβαρό οικογενειακό γεγονός τον ταράζει, ο ετεροθαλής αδελφός του δηλώνει στις λιμενικές αρχές την κληρονομιά από τον πατέρα του και τη διεκδικεί. Όλα τα χρόνια που έζησε στην Κέρκυρα δεν έκανε ούτε ένα ταξίδι στην ελευθερωμένη Ελλάδα γιατί, όπως υποστηρίζεται, "δεν εσυνηθούσε να θεατρίζει στο εθνικό του φρόνηματα αλλά μες το άγιο βήμα της ψυχής". Όταν ο Σολωμός γύρισε από την Ιταλία, έφερε μαζί του ποιήματα θρησκευτικού περιεχομένου. Αργότερα δημιουργεί αυτοσχέδια σονέτα και τέλος λυρικά ποιήματα. Το πρώτο εκτενές ποίημα του Σολωμού είναι ο "Ύμνος εις την Ελευθερία" που είναι γραμμένος σε τετράστιχες στροφές. Ο Σολωμός πέθανε το Φεβρουάριο του 1857 από εγκεφαλική συμφόρηση. Τα οστά του μεταφέρθηκαν το 1865 στη Ζάκυνθο και τοποθετήθηκαν στην αρχή σε ένα μικρό μαυσωλείο στον τάφο του Κάλβου. Επίσης χαρακτηριστικό είναι ότι ο Σολωμός ως ποιητής απέκτησε φήμη από τα νεανικά του χρόνια και ότι με το πέρασμα των δεκαετηρίδων το ποιητικό του έργο δεν ξεπεράστηκε.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ο Στυλιανός Αλεξίου, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, πρώην Γενικός Έφορος Αρχαιοτήτων, είναι αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, μέλος της Αρχαιολογικής Εταιρείας, του Γερμανικού Ινστιτούτου και επίτιμος διδάκτωρ των Πανεπιστημίων Padova και Κύπρου. Ανακάλυψε τους υστερομινωικούς τάφους του Λιμένους Κνωσού και τους πρωτομινωικούς θολωτούς τάφους της Λεβήνος (Λέντα). Στο μουσείο Ηρακλείου δημιούργησε μια νέα πτέρυγα και την αίθουσα της Συλλογής Γιαμαλάκη. Ίδρυσε τα μουσεία Χανίων και Αγίου Νικολάου. Δημοσίευσε πολλές εργασίες σε ελληνικά και ξένα περιοδικά. Πραγματοποίησε φιλολογικές μελέτες και εκδόσεις έργων ("Έρωτόκριτος", "Απόκοπος", "Βοσκοπούλα", "Διγενής Ακρίτας", "Σολωμός"), καθώς και μελέτες σχετικές με την κοινωνία, τη ζωή και τον πολιτισμό της Κρήτης στο ΙΕ΄ - ΙΖ΄ αι. Άλλες εργασίες του αφορούν σε θέματα ιστορικής γλωσσολογίας και σε ετυμολογήσεις λέξεων του κρητικού ιδιώματος και των νέων ελληνικών.
