«Καὶ γιὰ τί ἐγκλήματα μιλᾶμε! Ὁ κ. Γκιγιὸ ἐπισημαίνει «τὴν ὑπερβολικὴ ἀγριότητα, τὴν ἐπιδίωξη τῆς αἰσχρότητας» ποὺ ἐπιδεικνύεται ἀπὸ τοὺς νεαροὺς παραβάτες. Ὡστόσο, ἀξίζει νὰ σημειωθεῖ ὅτι ὁ ἐν λόγῳ κυνισμὸς καὶ ἡ σκληρότητα ἀποτελοῦν στοιχεῖα τὰ ὁποῖα παρατηροῦνται ἀποκλειστικὰ σὲ μία «ἐλίτ», ἐνῶ ἐκεῖνο ποὺ χαρακτηρίζει καθολικὰ τοὺς νεαροὺς παραβάτες εἶναι κυρίως ἡ ἀδυναμία χαρακτῆρα. «Αὐτοὶ ποὺ παρατηροῦν προσεκτικὰ τὰ παιδιὰ στὶς φυλακὲς καὶ στὰ σωφρονιστικά μας ἱδρύματα», λέει ὁ κ. Ἀνρὶ Ζολὺ στὴν κριτική του ἐπὶ τῆς μελέτης τοῦ κ. Φουϊγιέ, «μένουν ἔκπληκτοι, κατὰ κύριο λόγο, ἀπὸ τὴν ἠθικὴ ἐγκατάλειψη, τὴν ἀμάθεια, τὴν ἀδυναμία χαρακτῆρα καὶ τὴν ἐλαφρότητα τῶν περισσοτέρων ἐξ’ αὐτῶν». Κάτι τὸ ὁποῖο εἶναι ἴσως ἀκόμη πιὸ ὀδυνηρὸ ἀπὸ τὸ προηγούμενο: δὲν πρόκειται διόλου γιὰ τέρατα· οἱ νεαροὶ αὐτοὶ παραβάτες εἶναι, ἁπλούστατα, παιδιὰ τῶν γονιῶν τους.

(…) Δυστυχῶς, τὸ σχολεῖο ἀντανακλᾶ, ὄχι ἀκριβῶς αὐτὸ ποὺ ἀντανακλοῦν οἱ δάσκαλοι, ἀλλά, γιὰ ἄλλη μιὰ φορὰ, αὐτὸ ποὺ ἀντανακλοῦν οἱ γονεῖς τῶν μαθητῶν του. Στὶς περιπτώσεις ἐκεῖνες ὅπου τὸ ἦθος τῶν οἰκογενειῶν τῶν παιδιῶν ποὺ φοιτοῦν στὸ σχολεῖο εἶναι ἐξαιρετικό, τότε τὸ σχολεῖο μπορεῖ νὰ προσφέρει πολλά. Ὅπου παρατηρεῖται ἀνηθικότητα τῶν οἰκογενειῶν, τότε τὸ σχολεῖο μπορεῖ νὰ προκαλέσει λίγο-πολὺ μόνο ἄσχημα ἀποτελέσματα.».

Ἄνκαὶἐλάχισταγνωστός, ὁΓάλλοςΓαβριὴλΤὰρντ (Gabriel Tarde, 1843-1904) ὑπῆρξεἐξέχουσαφυσιογνωμίατοῦ 19ουαἰῶνα. Ἦταν συγγραφέας, κοινωνιολόγος καὶ ἐγκληματολόγος. Στὴν ἀρχὴ ὑπηρέτησε στὸ δικαστικὸ σῶμα καὶ τὸ 1875 διορίστηκε ἀνακριτής. Παράλληλα μὲ τὸ γράψιμο δοκιμίων, διηγημάτων καὶ θεατρικῶν ἔργων ἀσχολήθηκε μὲ τὴν ἐγκληματολογία. Ἀργότερα ἀσχολήθηκε μὲ τὴν κοινωνιολογία καὶ γενικότερα μὲ τὴν φιλοσοφία. Τὸ 1900 ἔγινε ἀκαδημαϊκὸς καὶ ἐκλέχθηκε στὴν ἕδρα τῆς νεότερης φιλοσοφίας στὸ Κολλέγιο της Γαλλίας (Collège de France), ὅπου τὸν διαδέχθηκε ὁ Ἑρρῖκος Μπερξὸν (Henri Bergson) μετὰ τὸν θάνατό του. Στὰ ἑλληνικὰ ἔχει κυκλοφορήσει τὸ ἔργο του «Συγκριτικὴ Ἐγκληματολογία». Ἔγραψε, ὡστόσο, πολλὰ καὶ ἀξιόλογα ἔργα.

Ἀπὸ τὶς ἐκδόσεις μας κυκλοφορεῖ τὸ βιβλίο «Ἀπὸ τὸ Πλῆθος στὸ Κοινό», τὸ ὁποῖο ἀποτελεῖ τμῆμα τοῦ ἔργου του «Ἡ Γνώμη καὶ τὸ Πλῆθος» (L’ Opinion et la foule) (1901), στὸ ὁποῖο ὁ Τὰρντ διατυπώνει μὲ διορατικὸ τρόπο τὶς ἀπόψεις του ἐπὶ τοῦ ζητήματος τῆς διαμόρφωσης τῆς κοινῆς γνώμης.