Το πρώτο από την τριλογία με θέμα την Μεσσηνία αναφέρεται στο μεσσηνιακό παρελθόν από την προϊστορία ως την κατάκτησή της από τους Ρωμαίους το 146 π.Χ.  Το παρόν σύγγραμμα ξεκινά με μια εισαγωγή στην επιστήμη της ιστορίας. Παράλληλα αναλύονται και οι ιδέες των τριών Ελλήνων ιστορικών της αρχαιότητας. Το πρώτο κεφάλαιο καλύπτει το γεωλογικό υπόβαθρο της Μεσσηνίας. Η  γνώση του γεωλογικού υποβάθρου θεωρείται σημαντική γιατί αυτό καθορίζει τα όρια πάνω στα οποία τα ανθρώπινα υποκείμενα κινούνται, λειτουργούν και δημιουργούν τον πολιτισμό τους. Έχοντας αυτό κατά νου προστέθηκε στο παρόν σύγγραμμα. Εξάλλου, στην εποχή μας, η ιστορική επιστήμη έγινε πολύ-επιστημονική εφόσον χρησιμοποιεί τις τεχνικές πολλών και διαφορετικών επιστημών για την ολοκλήρωση του έργου της.