«Ακούγοντάς τον να μιλάει, μετέχει κανείς στη δικιά του σφαιρική εικόνα του κόσμου. Είναι σαν να βλέπεις έναν θόλο αστεροσκοπείου που περιέχει όλες του τις σκέψεις και τις πεποιθήσεις, όλες του τις αγάπες : τη #ζωγραφική, το #θέατρο με τα #σκηνικά και τα #κοστούμια του, τον Καραγκιόζη, και βέβαια τον Πειραιά, το σκηνικό μέσα στο οποίο μεγάλωσε. Μίλαγε σαν χείμαρρος, κι αυτό μπορεί να παραξενέψει κάποιον που δεν τον έχει ξανακούσει να μιλάει έτσι αυθόρμητα. Ο #Τσαρούχης, όπως μού είπε κάποτε ένας φίλος ψυχαναλυτής, “είναι ο άνθρωπος που βρίσκεται σε επαφή με τα συναισθήματά του περισσότερο από κάθε άλλον άνθρωπο που ξέρω”. Χωρίς ρητορείες, χωρίς ηθικολογίες, με τα απλά του καθημερινά λόγια, μας κάνει κοινωνούς ενός μαγικού κόσμου, του κόσμου του – που είναι κι ο δικός μας κόσμος».
O ΤΣΑΡΟΥΧΗΣ ΣE OΛΗ ΤΟΥΤH ΖΩH αρνιότανε να μαγνητοφωνηθεί ενώ μιλούσε. Το κείμενο του παρόντος βιβλίου είναι μια λαμπρή εξαίρεση: Δέχτηκε να διδάξει, δέχτηκε να κινηματογραφηθεί και δέχτηκε να μαγνητοφωνηθεί διδάσκοντας. Αυτό είναι μια πολύτιμη κληρονομιά για μας που ακολουθήσαμε.
Όπως πάντοτε αρνιόταν τον τίτλο του δασκάλου, κι εδώ δεν παραδίδει #μαθήματα ως καθηγητής· μπορεί τα θέματα των μαθήματων να είναι προσεκτικά μελετημένα και συγκροτημένα, αλλά διαβάζοντας το κείμενο, διανθισμένο με αποφθεγματικές διαπιστώσεις συγκλονιστικής ακρίβειας και πρωτοτυπίας αλλά και με το αυθόρμητο #χιούμορ του, έχουμε την αίσθηση ότι παρακολουθούμε τους ελεύθερους συνειρμούς του σε μια από εκείνες τις συζητήσεις με τους φίλους του όταν μοιραζόταν μαζί μας γενναιόδωρα τα #μυστικά της τέχνης του, αυτά που αναζητούσε με συγκινητική επιμονή σε όλη του τη ζωή.
Δεν μιλά ως ιστορικός τέχνης αλλά ως #ζωγράφος και για ζωγράφους : «Μιλάω για ζωγράφους κυρίως εγώ και ζητώ συγγνώμη απ’ τους άλλους που δεν τα λέω φιλολογικά να τα καταλάβουνε». [...]
Ο Γιάννης Τσαρούχης (Πειραιάς 1910 - Αθήνα 1989) ήταν ζωγράφος. Φοίτησε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1929 - 1935). Παράλληλα μαθήτευσε κοντά στον Φ. Κόντογλου (1931 - 1934), ο οποίος τον μύησε στη βυζαντινή ζωγραφική, ενώ μελέτησε την λαϊκή αρχιτεκτονική και ενδυμασία. Μαζί με τους Πικιώνη, Κόντογλου και Αγγ. Χατζημιχάλη πρωτοστάτησε στο αίτημα της εποχής για την ελληνικότητα της τέχνης.
Στα 1935 - 1936 αφού πρώτα επισκέφτηκε τη Κωνσταντινούπολη μετά ταξίδεψε στο Παρίσι και στην Ιταλία. Ήρθε σε επαφή με δημιουργίες της Αναγέννησης & του Εμπρεσιονισμού. Ανακάλυψε το έργο του Θεόφιλου και γνώρισε καλλιτέχνες όπως ο Ματίς και ο Τζακομέτι κ.ά.
Το ΄38, δυό χρόνια μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα πραγματοποίησε την πρώτη του ατομική έκθεση στο κατάστημα Αλεξοπούλου της οδού Νίκης/Αθήνα.
Το ΄40 επιστρατεύτηκε και υπηρέτησε στο Μηχανικό. Το ΄47 πραγματοποίησε 2 ατομικές εκθέσεις με υδατογραφίες και θεατρικά προσχέδια. Το ΄51 εξέθεσε στο Παρίσι και στο Λονδίνο και το ΄53 υπέγραψε συμβόλαιο με τη γκαλερί Ιόλας της Ν. Υόρκης. Το ΄56 υπήρξε υποψήφιος για το βραβείο Γκούγκενχαϊμ και το ΄58 πήρε μέρος στη Μπιενάλε της Βενετίας. Το ΄67 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι.
Το ΄82 άνοιξε το Μουσείο Γ. Τσαρούχη στο Μαρούσι στο σπίτι του καλλιτέχνη, που ο ίδιος μετέτρεψε σε Μουσείο παραχωρώντας την προσωπική συλλογή των έργων του. Παράλληλα λειτουργεί το Ίδρυμα Τσαρούχη με σκοπό τη διάδοση του έργου του ζωγράφου
Συνεργάστηκε με την Ντάλας Σίβικ Όπερα του Τέξας, τη Σκάλα του Μιλάνου, το Κόβεντ Γκάρντεν, το Εθνικό Λαϊκό Θέατρο της Γαλλίας, το Τεάτρο Ολύμπικο της Βιτσέντζα.
Το ΄77 ανέβασε ο ίδιος τις Τρωάδες του Ευριπίδη σε δική του νεοελληνική απόδοση με δική του διδασκαλία & σκηνογραφία.
Ασχολήθηκε επίσης με την εικονογράφηση βιβλίων, την μετάφραση και συγγραφή βιβλίων για την τέχνη. Στην Ελλάδα εγκαταστάθηκε μετά από πολύχρονη παραμονή στο Παρίσι το ΄80, όπου και πέθανε το ΄89.
Ο Γιάννης Τσαρούχης υπήρξε ίσως ο πλέον διακεκριμένος εκπρόσωπος της εικαστικής γενιάς του ΄30, που προσπάθησε ιδιαίτερα να συγκεράσει τις επιταγές της "ελληνικότητας" με το ιδίωμα του "μοντερνισμού". Ως ζωγράφος των παθών του σώματος ναρκοθέτησε την μικροαστική αισθητική της δεκαετίας του ΄50. Αργότερα στράφηκε σε μια ζωγραφική πιο δυτικότροπη. Ο ίδιος πέραν του εικαστικού του έργου θα μείνει στην ιστορία ως ο κορυφαίος έλληνας σκηνογράφος.
Η διαφορά πάντως του Τσαρούχη και του διεθνισμού της γενιάς του ΄60 έγκειται κυρίως στο ότι αυτός ενεργούσε ως κληρονόμος ενός πολιτισμού εν ισχύ ενώ οι άλλοι ακολουθούσαν ένα πολιτιστικό σχήμα, που δεν είχε ακόμη μορφοποιηθεί.
Υλικά της δουλειάς του ήταν η λιτή χρωματική κλίμακα του Πολύγνωτου και η αυστηρά κομψή γραμμή της βυζαντινής εικόνας. Αποτέλεσμα αυτών ήταν να αναβιώσει μέσα από τα έργα του χαριέσσα η παράδοση, αλλά και να εκφράζεται ένα ισχυρό πλαστικό ένστικτο. Διαμόρφωσε με το ευρύ φάσμα των καλλιτεχνικών του δραστηριοτήτων την αισθητική των Νεοελλήνων μεταπολεμικά περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον.
(Πηγή: Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος - Λαρούς - Μπριτάνικα )
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Η Ευφροσύνη Δοξιάδη ζει και εργάζεται στην Αθήνα και στο Παρίσι.
1946: Γεννήθηκε στην Αθήνα, 19 Απριλίου.
1961-64: Μαθήματα σχεδίου με τον Κοσμά Ξενάκη και τον Παναγιώτη Τέτση.
1963: Σχολή ζωγραφικής School of Seeing του Oskar Kokoschka στο Salzburg της Αυστρίας.
1964-66: Slade School of Fine Art, University College, London University.
1966-67: Σπουδές ζωγραφικής και χαρακτικής στην Cranbrook Academy of Art, Detroit, Michigan, Η Π. Α.
1967-68: Σκηνογραφία θεάτρου στο Παρίσι με τον Γιάννη Τσαρούχη και τη
Lila de Nobili.
1969-86: Μεγαλώνει τα δύο παιδιά της και ζωγραφίζει στο Λονδίνο.
1987-89: Ολοκληρώνει τις σπουδές ζωγραφικής στην Wimbledon School of Art
του Λονδίνου. Πτυχίο με άριστα. Ξεκινά μια μακρόχρονη έρευνα για την προέλευση και την τεχνοτροπία του πίνακα του Ρούμπενς "Σαμψών και Δαλιδά" που βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου.
1988-90: Ταξιδεύει για την υλοποίηση ενός δεύτερου σχεδίου, δηλ. την έρευνα και τη συγγραφή του βιβλίου "The Mysterious Fayum Portraits; Faces from Ancient Egypt" .
1991: Πρώτη ατομική της έκθεση στην Γκαλερί "Ωρα", στην Αθήνα.
1992-94: Ολοκληρώνει τη συγγραφή του βιβλίου για τις προσωπογραφίες του Φαγιούμ.
1995: Το βιβλίο "The Mysterious Fayum Portraits; Faces from Ancient Egypt" κυκλοφορεί από τους εκδότες Thames and Hudson στην Αγγλία, Abrams στις Η.Π.Α., Gallimard στη Γαλλία, εκδόσεις Αδάμ για την Ελλάδα ("Πορτραίτα του Φαγιούμ") και την Ιταλία. Θερμή υποδοχή από την κριτική, Βραβείο Bordin, Prix d΄ ouvrage από την Academie des Beaux-Arts, Institut de France.
1996: Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών.
1997-98: Μαζί με το Νίκο Γιανναδάκη επιμελείται την έκθεση "Από τα Πορτραίτα του Φαγιούμ στις Απαρχές της Τέχνης των Βυζαντινών Εικόνων" (Ηράκλειο της Κρήτης, Μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα και Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη). Επιμελείται και τον ομότιτλο κατάλογο της έκθεσης όπου φιλοξενούνται κείμενά της.
1999-05: Συνεχίζει την έρευνα για τον πίνακα "Σαμψών και Δαλιδά" και τα αποτελέσματα δημιουργούν σοβαρά ερωτηματικά για την γνησιότητα (βλ. και http://www.Afterrubens.org). Πιστεύει ότι αποστολή του ζωγράφου είναι να βλέπει και να μην αποσιωπά τη γνώμη του έστω κι αν αυτή συγκρούεται με τους ιστορικούς τέχνης και τους μη εικαστικούς ειδήμονες.
2000-08: Διδάσκει ζωγραφική και την τεχνική της εγκαυστικής στο Κέντρο Τεχνών Αιγαίου της Πάρου.
2006: Εικονογραφεί το βιβλίο του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη "Φυσικές ιστορίες". Ξεκινά να ζωγραφίζει μια σειρά από έργα με θέμα τον Θεό Ύπνο.
2007: Εργάζεται πάνω στο ίδιο θέμα στην Αθήνα και στο Παρίσι. Ο Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης δέχεται να γράψει ένα διήγημα για τις εννέα απεικονίσει΄ς του θεού Ύπνου.
2008: Έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών.
