Το βιβλίο Μαρξ και Διπλωματία διερευνά για πρώτη φορά στη διεθνή βιβλιογραφία το έργο του Μαρξ στη διπλωματία, αξιοποιώντας όλα τα κείμενά του, την αλληλογραφία του, εκατοντάδες χειρόγραφα που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα, καθώς και τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Πρώτης Διεθνούς.
Το βιβλίο δείχνει πώς μετακινούνται οι Μαρξ και Ένγκελς από την ανάλυση των εξελίξεων στην Ευρώπη σε εκείνες του διεθνούς συστήματος. Παρουσιάζει, επίσης, τις αντιπαραθέσεις που υπήρχαν στην Αριστερά της εποχής του σε σχέση με τα διεθνή προβλήματα, ιδιαίτερα ως προς τον φιλελευθερισμό, τον τσαρισμό, τον βοναπαρτισμό, τον αναρχισμό, καθώς και την προυντονική απόρριψη των αντιλήψεών του για τον πατριωτισμό.
Ο Μαρξ ασχολήθηκε αναλυτικά με τη διπλωματία των ισχυρών δυνάμεων της εποχής, με τις εξελίξεις στα άκρα της Ευρώπης, όπως τη γαλλική κατοχή στην Ισπανία και την Πορτογαλία, τον διαμελισμό της Πολωνίας, την κατάσταση στο αποικιοκρατικό σύστημα και το ανατολικό ζήτημα.
Μέλημά του είναι η ανάγκη να αποκτήσει το δημοκρατικό και εργατικό κίνημα τη δική του εξωτερική πολιτική, να μάθει τα μυστικά της διπλωματίας, να κατανοήσει τα σημαντικά διεθνή γεγονότα της εποχής, να φωτίσει τις μεγάλες λαϊκές εξεγέρσεις με άμεση διεθνή σημασία, όπως εκείνες στην Πολωνία, την Κίνα και την Ινδία, την Κομμούνα στο Παρίσι.
Ο Μαρξ αναλύει το διεθνές σύστημα και τις δομές του. Προσδιορίζει τη διαλεκτική σχέση εξωτερικής και εσωτερικής πολιτικής, οικονομίας και πολιτικής. Δείχνει την αυτονόμηση της πρώτης από τη δεύτερη και τις αναδράσεις τους. Τον ρόλο του κράτους και του πατριωτισμού στις διεθνείς σχέσεις. Την παρουσία τριών διεθνών ρευμάτων χειραφέτησης: εργατικό κίνημα, δημοκρατικό-«Αγροτική Δημοκρατία» και το εθνικοαπελευθερωτικό. Κι έπειτα, συγκροτεί αρχές και κριτήρια για μια προοδευτική εξωτερική πολιτική, που, μαζί με τις αναλύσεις του, αποτελούν τα θεμέλια για μια διαλεκτική-υλιστική θεωρία της διπλωματίας και των διεθνών σχέσεων.
Νίκος Κοτζιάς (Συγγραφέας)
Ο Νίκος Κοτζιάς έχει διδάξει και εργαστεί ως ερευνητής στα Πανεπιστήμια της Μακεδονίας (Θεσσαλονίκη), του Μαρβούργου (Γερμανία), της Οξφόρδης (ΗΒ) και του Χάρβαρντ (ΗΠΑ). Υπήρξε στέλεχος της Αριστεράς. Συμμετείχε στην έκδοση των περιοδικών "Επιστημονική Σκέψη" και "Διαλεκτική". Διευθύνει τη σειρά "Αναστοχασμός" στις Εκδόσεις Καστανιώτη, όπως παλαιότερα στη σειρά "Λόγος" στις Εκδόσεις Λιβάνη. Σήμερα αρθρογραφεί στην εφημερίδα Ημερησία. Εργάζεται ως εμπειρογνώμων στο υπουργείο Εξωτερικών. Σπούδασε οικονομικές επιστήμες (πτυχίο), πολιτική και φιλοσοφία (μεταπτυχιακά), δίκαιο (διδακτορικό) και Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση (post doc) στην Ελλάδα και τη Γερμανία. Τα κυριότερα έργα που έγραψε ή συμμετείχε στην έκδοσή τους είναι τα εξής: Der autonome Intellekt (1976), Η διανόηση στην Ελλάδα (1978), Τέχνη και Ιδεολογία (1984), Ο τρίτος δρόμος του ΠΑΣΟΚ (1985), Πανεπιστήμιο και Κοινωνία (1986), Η Ελλάδα στο 2000 (1987), Συνειδητό και Αυθόρμητο (1987), Ο Συνασπισμός της Αριστεράς (1988), Μια συζήτηση που δεν έγινε (1989), Auf dem Weg zur Hegemonialmacht? Deutsche Aussenpolitik nach der Vereinigung (1993), ΕΕ: Κράτος δευτέρου βαθμού ή ένα σύστημα εν τω γίγνεσθαι - Το εθνικό κράτος και η διαδικασία πολιτικής ενοποίησης στην κοινοτική Ευρώπη (1995), Labor, Market and Employment (1996), EU und Demokratie (1997), Flexible Integration in Europe (1998), Griechenland in Europa (1998), Στόχοι και τακτικές στη Διακυβερνητική Διάσκεψη της ΕΕ του 1996-1997 (1999), Culture and the dialectic of the national and global (2002).
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα