Ευριπίδης, Αθηναίος: ο ποιητής και φίλος του Σωκράτη μάθαινε τους Αθηναίους - για τους οποίους έγραψε το πιο ευφρόσυνο εγκώμιο πού γράφτηκε ποτέ για την πόλη - και μάλιστα μέσα από τα φουρτουνιασμένα σωθικά της Μήδειάς του - τους μάθαινε να βλέπουν και να μιλούν, να σκέφτονται και να καταλαβαίνουν, να είναι δυσήνιοι και δύσπιστοι, και να προσέχουν τις σκοτεινές πλευρές, τις κόψεις των πραγμάτων. Οι χοροί των τραγωδιών του δεν ονειρεύονται πια μ` όλη τη σημασία της λέξης όσα λαμβάνουν χώρα στο λογείο και το θεολογείο - έτσι καθώς έχουν το ένα μάτι ανοιχτό, στραμμένο στο ανθοβόλημα του τιμονιού τους.
Ο Ευριπίδης μελέτησε απτόητος την ανθρώπινη φύση και τις σχέσεις των ανθρώπων - αυτή είναι η δύναμή του - κι έγραψε με τη μεταφορική ευθύτητα και το παρατηρητικό βλέμμα και το μνημονικό του ποιητή - αυτή είναι η χάρη του. Η Εκάβη, από τα βάθη της συμφοράς της, για τη δουλεία πού την περιμένει σε κάποιο ελληνικό ανάκτορο μιλάει έτσι: Που θα δουλεύω - σαν κηφήνας - η γριά εγώ;
Δημιούργησε τον κόσμο του (με τον οποίο νιώθουμε εξοικειωμένοι) οπού παρεπιδημούν - ή μήπως ενδημούν; - οι θεοί, και οπού το ίδιο το νόημα - νόημα δεν έχει. Ρωτάει: Μπορεί να πει κανείς με βεβαιότητα ότι υπάρχουν θεοί στον ουρανό; Μερικές φορές ακούγεται και η απάντηση: Δεν υπάρχει τίποτα - κανείς στον ουρανό.
Κι όμως η ζωή θάλλει στις χώρες του ήλιου. Στον ναό του Φοίβου, ο Ίων σαρώνει την αυλή του θεού και διώχνει τα πουλιά με ευδιαθεσία παιδιού - πάντα καινούργιος, συνομιλώντας με καινούργιους - παιδί - το πιο καλότυχο από τα παιδιά του Ευριπίδη, αφού δεν είχε, μέσα στην αχρειότητα, τη μικροψυχία και τις κακούργες εμπνεύσεις του ανθρώπινου βίου, τη σκληρή μοίρα της Ιφιγένειας, της Πολυξένης, του Μεγαρέα, του Ιππόλυτου επίσης, της Ηλέκτρας και του Ορέστη ακόμα. [...] (Από την εισαγωγή της Ανθής Λεούση)
Μέσα από την εξαιρετική αυτή μεταφραστική προσπάθεια της ποιήτριας και φιλολόγου Ανθής Λεούση, η οποία ανθολογεί αποσπάσματα από τα δεκαοκτώ έργα του Ευριπίδη, αναδεικνύεται το γεγονός ότι το σύνολο του έργου του Αθηναίου τραγωδού αποτελεί μελέτη μαθητείας στην σύνθεση της ανθρώπινης ψυχής.
[Απόσπασμα από κείμενο παρουσίασης εκδότη ή έκδοσης]
Η Ανθή Λεούση είναι φιλόλογος· δίδαξε σε φροντιστήρια, γυμνάσια και λύκεια στο Κιλκίς, στη Νίσυρο, στη Θεσσαλονίκη, στην Τήνο, στην Αίγινα, στη Χαλκίδα -και συνεχίζει να διδάσκει.
Η Ανθή Λεούση είναι φιλόλογος· δίδαξε σε φροντιστήρια, γυμνάσια και λύκεια στο Κιλκίς, στη Νίσυρο, στη Θεσσαλονίκη, στην Τήνο, στην Αίγινα, στη Χαλκίδα -και συνεχίζει να διδάσκει.
Ο Ευρυπίδης (480-406 π.Χ.) καταγόταν από τον Αθηναϊκό δήμο της Φλύας. Παρακολούθησε τις διδασκαλίες του Αναξαγόρα, του Πρόδικου και του Πρωταγόρα, και συνδέθηκε φιλικά με τον Σωκράτη. Για πρώτη φορά πήρε μέρος σε δραματικό αγώνα το 455 π.Χ., και από τότε δίδασκε τακτικά μέχρι τον θάνατό του.
Άνθρωπος μάλλον εσωστρεφής και αυστηρός, δεν ευτύχησε στην προσωπική ζωή του. Κατά τα τελευταία χρόνια του εγκαταστάθηκε στη Μακεδονία, προσκαλεσμένος από τον βασιλιά Αρχέλαο, και εκεί πέθανε.
Στο έργο του αντικατοπτρίζεται το κλίμα της εποχής, με την έντονη επίδραση της σοφιστικής, την αμφισβήτηση και την αναζήτηση των θείων και των ανθρώπινων. Ο Ευριπίδης, ο από σκηνής φιλόσοφος, απεικόνισε την τραγικότητα των εσωτερικών συγκρούσεων και απέδωσε μοναδικά την ποικιλία των ψυχικών παθών και τις διακυμάνσεις της συνείδησης. Οι νεωτερισμοί του, στη μορφή των έργων του και στις ιδέες που εξέφρασε, τον έκαναν συχνά στόχο επιθέσεων. Σώζονται δεκαεννέα δράματά του πλήρη και πολλά άλλα αποσπασματικά.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
