Το χειρόγραφο/δακτυλόγραφο του δράματος Κορίνθιες τελικώς δεν λάνθανε, όπως πιστευόταν γενικότερα μέχρι πριν λίγα χρόνια, αλλά συμπεριλαμβανόταν στο «Αρχείο Κοσμά Πολίτη» το οποίο δωρήθηκε το 2007 στην Βιβλιοθήκη τού Κολλεγίου Αθηνών. […] Τουλάχιστον, δεν θα είναι πλέον «μοναχικό και ασυντρόφευτο» το (πρώτο) έργο του, το δράμα Κορίνθιες, μιας και θα πάρει πια την θέση του δίπλα στα υπόλοιπα.
«[...] Δεν θα γνωρίζαμε τίποτε άλλο για το δράμα Κορίνθιες του Κοσμά Πολίτη εάν δεν εμφανίζονταν ανέλπιστα, στο Επιστημονικό Δελτίο Παράβασις του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών τού Πανεπιστημίου Αθηνών, και συγκεκριμένα στο έκτο κατά σειράν τομίδιο της Σειράς «Μελετήματα», όπου καταγράφονταν τα σχετικά με τον Σταθάτειο Δραματικό Διαγωνισμό τής Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων, πολλά περαιτέρω στοιχεία. Σύμφωνα, λοιπόν, με αυτά, ο Κοσμάς Πολίτης υπέβαλε (ανωνύμως) το θεατρικό έργο Κορίνθιες στον Σταθάτειο Δραματικό Διαγωνισμό, στον φάκελο του οποίου καταχωρίσθηκε με αύξοντα αριθμό 40 (επί
συνόλου 90 υποψηφιοτήτων) και ημερομηνία 8.10.1930. Διαβάζουμε, δε, πως στο έργο τού Κοσμά Πολίτη δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή και πως κατετάγη, τελικώς, μεταξύ των δεκαπέντε διαφιλονεικησάντων τα βραβεία [...] Το χειρόγραφο/δακτυλόγραφο του δράματος Κορίνθιες, όμως, τελικώς, δεν λάνθανε, όπως αφηνόταν να εννοηθεί στο εν λόγω Δελτίο και όπως, βεβαίως, πιστευόταν γενικότερα, μέχρι πριν λίγα χρόνια, αλλά συμπεριλαμβανόταν στο «Αρχείο Κοσμά Πολίτη» το οποίο δωρήθηκε το 2007 στην Βιβλιοθήκη τού Κολλεγίου Αθηνών. [...] Τουλάχιστον, δεν θα είναι πλέον «μοναχικό και ασυντρόφευτο» το (πρώτο) έργο του, το δράμα Κορίνθιες, μιας και θα πάρει πια την θέση του δίπλα στα υπόλοιπα. [...] Μένει, λοιπόν, η σημερινή Κριτική να αποφανθεί εκ νέου για την ποιότητα του ανά χείρας δράματος. Κατευόδιο!».
(Από την Εισαγωγή της Σταυρούλας Τσούπρου)
«Η εναλλαγή των μέτρων και των ρυθμών, συχνά και ακανόνιστων, της στιχουργικής, καθώς και η ποικιλία τής έκτασης των ρήσεων, οι οποίες κυμαίνονται ανάμεσα στην στιχομυθία, με πυκνή ανταλλαγή λόγων και ερωταποκρίσεων, και σε μακροσκελείς ρητορικές ρήσεις, προσδίδει στο έργο μια ξεχωριστή ζωντάνια και εντυπωσιάζει. Σε αυτό συμβάλλει, βέβαια, και η γλωσσική υφολογία και το λεξιλόγιο, με τους τολμηρούς νεολογισμούς και τα σύνθετα επίθετα, που θυμίζουν την στυλιστική ποικιλία τής πρώτης φάσης τού δημοτικισμού στην αρχή τού 20ού αιώνα αλλά και το δημοτικό τραγούδι. Ωστόσο, η ποιητική και δραματική χρήση ενός καθημερινού λεξιλογίου συνυπάρχει, κάποιες φορές, με την χρήση ενός πιο λόγιου συντακτικού, με υπερβατά, διασκελισμούς, περίτεχνα λεκτικά συνθέματα κάποιας εκζήτησης πλέον, δηλαδή, με μια γλώσσα που θυμίζει
κάπως και τις μεταφράσεις τού Ιωάννη Γρυπάρη [...]».
(Από το Επίμετρο του Βάλτερ Πούχνερ)
Κοσμάς Πολίτης (1888-1974). Ο Κοσμάς Πολίτης (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Παρασκευά Ταβελούδη) γεννήθηκε στην Αθήνα, γιος του εμπόρου Λεωνίδα Ταβελούδη από τη Λέσβο και της Καλλιόπης το γένος Χατζημάρκου από το Αϊβαλί. Το 1890 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στη Σμύρνη, μετά από την οικονομική καταστροφή του πατέρα του. Εκεί πήρε ιδιαίτερα μαθήματα Αγγλικών και Γαλλικών. Το 1900 πέθανε η μητέρα του και ο Πάρις (όπως τον φώναζαν οι δικοί του ) ανατράφηκε από την αδερφή του Μαρία. Στη Σμύρνη φοίτησε στην Ευαγγελική Σχολή και στο Αμερικανικό Κολλέγιο (από το οποίο δεν αποφοίτησε) και εργάστηκε στην Τράπεζα Ανατολής (1905-1911), σε υποκατάστημα της Εταιρείας Wiener Bank-Verein (1911-1919) και στην τράπεζα Credit Foncier dʼ Algerie et de Tunisie (1919-1922). Το 1917 παντρεύτηκε την Κλάρα Κρέσπι που καταγόταν από την Αυστροουγγαρία, με την οποία απέκτησε μια κόρη τη Φοίβη. Το Σεπτέμβρη του 1922 έφυγε με την οικογένειά του για τη Μασσαλία και το Παρίσι, όπου εργάστηκε στην εκεί Credit Foncier dʼ Algerie et de Tunisie και το 1923 έφυγε για την Αγγλία. Εργάστηκε στο υποκατάστημα της Ιονικής Τράπεζας του Λονδίνου και το 1924 επέστρεψε στην Ελλάδα ως υποδιευθυντής στο υποκατάστημα της Ιονικής Τράπεζας στην Αθήνα. Το 1934 ζήτησε μετάθεση στην Πάτρα, όπου έζησε ως το 1942 αντιμετωπίζοντας έντονα οικονομικά προβλήματα, λόγω του δανείου που είχε πάρει για να χτίσει το σπίτι του στο Παλαιό Ψυχικό (που δημεύτηκε το 1945 από το Δημόσιο και ο Πολίτης αναγκάστηκε να πληρώνει ενοίκιο ως το θάνατό του). Παράλληλα αντιμετώπισε προβλήματα υγείας και το 1942 απολύθηκε από τη θέση του, καθώς η διεύθυνση της τράπεζας έκρινε πως έκανε κατάχρησή αναρρωτικών αδειών κατά τη διάρκεια σοβαρής αρρώστιας της κόρης του (πέθανε την ίδια χρονιά πάνω στη γέννα της, το ίδιο και το παιδί της· ο θάνατός της στάθηκε καθοριστικός για την επανασύνδεση του Πολίτη με την Κλάρα). Από το 1942 και ως το θάνατό του το βασικό μέσο βιοπορισμού του ήταν οι μεταφράσεις (από το 1945-1946 εργάστηκε ως μεταφραστής στο Βρετανικό Συμβούλιο και στο περιοδικό "Ελληνοαγγλική Επιθεώρηση"). Υπήρξε μέλος του Κ.Κ.Ε. και ιδρυτικό μέλος της Ε.Δ.Α., με την οποία έθεσε υποψηφιότητα στις εκλογές του 1951 στην περιφέρεια Πατρών, χωρίς επιτυχία. Το 1961 έγινε επίτιμο μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών (είχε προηγηθεί άρνηση της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών να τον δεχτεί, καθώς αρνήθηκε να υπογράψει δήλωση μετανοίας για την αριστερή του δράση). Το 1967 πέθανε η γυναίκα του και ο Πολίτης συνελήφθη από την Ασφάλεια της δικτατορίας. Το 1973 μπήκε στον Ευαγγελισμό λόγω αναπνευστικής και καρδιακής ανεπάρκειας, μεταφέρθηκε για λίγο στον οίκο ευγηρίας "Relax Palace" στο Μαρούσι και ένα χρόνο αργότερα ξαναμπήκε στον Ευαγγελισμό, όπου πέθανε. Η πρώτη εμφάνιση του Κοσμά Πολίτη στο χώρο της λογοτεχνίας πραγματοποιήθηκε με την έκδοση του "Λεμονοδάσους" (1930). Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Πάτρα έγραψε την "Eroica", που τιμήθηκε το 1939 με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος και έγινε κινηματογραφική ταινία το 1960 από τον Μιχάλη Κακογιάννη. Τιμήθηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο διηγήματος (1960 για την "Κορομηλιά") και το Α΄ Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (1964 για το "Στου Χατζηφράγκου"). Ο Κοσμάς Πολίτης θεωρείται ως ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της πεζογραφίας της γενιάς του ʼ30. Στο σύνολο του πεζογραφικού του έργου κυριαρχεί η αγωνιώδης αναζήτηση του απόλυτου ιδεώδους (συχνά τραγική λόγω της επίγνωσης της χιμαιρικής φύσης μιας τέτοιας αναζήτησης), η οποία εκφράζεται άλλοτε μέσω μιας ιδεαλιστικής, αισθητιστικής και κοσμοπολίτικης γραφής, που συνδυάζει ρεαλιστικά στοιχεία με λυρικές εξάρσεις και κινείται στα πλαίσια της μυθοποίησης της ζωής, και άλλοτε με μια πιο άμεση ιδεολογική στροφή προς τα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα της εποχής (εντονότερη στα έργα του μετά την εισχώρησή του στο Κ.Κ.Ε. με αφετηρία "Το Γυρί"). Το τελευταίο εξολοκλήρου σωζόμενο έργο του "Στου Χατζηφράγκου" έχει ως αφορμή τα παιδικά χρόνια του συγγραφέα στη Σμύρνη και κατά κάποιο τρόπο συνοψίζει το σύνολο της δημιουργίας του. Άλλα έργα του είναι: "Εκάτη", μυθιστόρημα, 1933, "Κωνσταντίνος ο Μέγας",
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Η Σταυρούλα Γ. Τσούπρου (Αθήνα, 1968), δρ. Ελληνικής Φιλολογίας ΕΚΠΑ, είναι νεοελληνίστρια φιλόλογος, πανεπιστημιακός, δοκιμιογράφος, διηγηματογράφος και κριτικός λογοτεχνίας. Σπούδασε στην Φιλοσοφική Σχολή τού Πανεπιστημίου Αθηνών όπου και εκπόνησε την βαθμολογημένη με άριστα Διατριβή της (2005). Αρχικά εργάστηκε στον ιδιωτικό τομέα ως φιλόλογος της ελληνικής, της αγγλικής και της γαλλικής γλώσσας (κατέχει επίσης διπλώματα της Γερμανικής, της Ιταλικής και της Ισπανικής). Κατά τα Ακαδημαϊκά Έτη 2006-2009 δίδαξε (ως Διδάσκουσα Π.Δ. 407/80) τα μαθήματα της "Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", της "Νεοελληνικής Φιλολογίας" και της "Συγκριτικής Γραμματολογίας", στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου / Καλαμάτα, ενώ, παράλληλα, στην διάρκεια των Ακαδημαϊκών ετών 2007-2011, παρέδωσε σεμινάρια σε μεταπτυχιακούς φοιτητές (με αντικείμενο την Θεωρία Λογοτεχνίας) στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης/ Τομέας Ανθρωπιστικών Σπουδών τού Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Τμήμα Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξεινίων Χωρών τού Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (Κομοτηνή) και στο Τμήμα Φιλολογίας/Τομέας Μεσαιωνικών και Νεοελληνικών Σπουδών τού Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Κατά τα Ακαδημαϊκά έτη 2012-2013 και 2013-2014 δίδαξε "Ιστορία Νεότερης Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας" στην Δραματική Σχολή "Κεντρική Σκηνή", τής Μιμής Ντενίση, στην Αθήνα. Κατά το τρέχον Ακαδημαϊκό έτος 2014-2015 διδάσκει το μάθημα "Νεοελληνική Φιλολογία: 19ος & 20ός αιώνας", ως μέλος Συνεργαζόμενου Εκπαιδευτικού Προσωπικού στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Στο ερευνητικό έργο της έχει ασχοληθεί συστηματικά με την Θεωρία τής Λογοτεχνίας και την εφαρμογή της στην Ανάλυση των λογοτεχνικών κειμένων, ενώ έχει συμμετάσχει με Ανακοίνωση σε περισσότερα από τριάντα Διεθνή Συνέδρια και Διεπιστημονικές Ημερίδες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει δημοσιεύσει μελέτες της για μία σειρά παλαιότερων και σύγχρονων πεζογράφων, κυρίως, αλλά και ποιητών, ενώ συνεργάζεται τακτικά με τον ημερήσιο και περιοδικό, έντυπο και ηλεκτρονικό, Τύπο. Είναι μέλος τής Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας, της Εταιρείας Παπαδιαμαντικών Σπουδών και της Εθνικής Εταιρίας των Ελλήνων Λογοτεχνών.
Έχουν εκδοθεί τρεις συλλογές δοκιμίων της: "Τάσος Αθανασιάδης. Με τα μάτια τής γενιάς μας", "Οι "παιδιάστικες" ιστορίες τού Κοσμά Πολίτη" και "Δοκιμές ανάγνωσης", ενώ εκδόθηκε και η Διατριβή της, με τον τίτλο "Το Παρακείμενο και η ...-(Δια)κειμενικότητα ως Σχόλιο στο πεζογραφικό έργο τού Τάσου Αθανασιάδη (και στα 21 εγκιβωτισμένα ποιήματα του πεζογράφου), από το Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη. Την άνοιξη του 2013 κυκλοφόρησε η πρώτη συλλογή Διηγημάτων της με τον τίτλο "Σε κοιτούν", ενώ την Άνοιξη του 2014 κυκλοφόρησε η έκδοση William Shakespeare, Άμλετ. Το κείμενο της παράστασης του "Πειραματικού Θεάτρου" τής Μαριέττας Ριάλδη, 1971-1972, Μετάφραση: Κοσμάς Πολίτης, Επιμέλεια - Σημειώσεις - Επίμετρα: Σταυρούλα Γ. Τσούπρου, Εκδόσεις Νεφέλη, 2014, η οποία τιμήθηκε με τον Έπαινο Θεατρολογικού Συγγράμματος 2014 των Κριτικών Θεάτρου, της Ενώσεως Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών.
Ο Βάλτερ Πούχνερ είναι Αυστριακός συγγραφέας, κριτικός και καθηγητής πανεπιστημίου στις Θεατρικές σπουδές με σημαντικό συγγραφικό έργο στη θεατρολογία της Ελλάδας, της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου, των Βαλκανίων αλλά και του Βυζαντίου, στη λαογραφία αλλά και σε ποικιλία άλλων θεμάτων του πολιτισμού της περιοχής με περισσότερα από 80 βιβλία και πολυάριθμες μελέτες και κριτικές.
