Ένα πραγματικά μεγάλο έργο. Από πολλές απόψεις το βιβλίο είναι, για όποιον θέλει να γνωρίση την Αγγλία, καλύτερος και ασφαλέστερος οδηγός από οποιαδήποτε ιστορία γραμμένη από Άγγλο. Ο Μωρουά δεν περιγράφει μονάχα με μοναδική σαφήνεια και ενάργεια την ανάπτυξη της Αγγλίας και της Αυτοκρατορίας της, αλλά έχει βαθιά μελετήσει και τα μεγάλα γενικώτερα αίτια που στέκονται πίσω από κάθε ιστορικό γεγονός.
Η αφήγησή του είναι σφιχτοδεμένη όσο παίρνει, αυτό όμως δε ζημιώνει σε τίποτα τη γλαφυρότητά της. Μέσα σε χώρο τόσο περιορισμένο, που απ` τα χέρια οποιουδήποτε άλλου θα έβγαινε ένα στεγνό ιστορικό εγχειρίδιο, από τα χέρια του Μωρουά βγαίνει ένα άρτιο λογοτεχνικό έργο, που κάθε του σελίδα μπορεί να χρησιμεύση όχι μόνο σαν υπόδειγμα ύφους, αλλά και σαν υπόδειγμα ιστορικής ακρίβειας, βαθιάς μελέτης και αντικειμενικής κριτικής.
ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΑΡΧΕΣ
Η γεωγραφική θέση της Αγγλίας. Τα πρώτα ανθρώπινα γένη. Οι Κέλτες. Η Ρωμαϊκή κατάκτηση. Τέλος της Ρωμαϊκής Αγγλίας. Άγγλοι, Ιούτες και Σάξωνες. Ο προσηλυτισμός των Αγγλοσαξώνων. Χριστιανισμός και Γερμανισμός στην Αγγλία. Οι Δανικές επιδρομές και τα αποτελέσματά τους. Από το Βασιλιά Αλφρέδο ως το Βασιλιά Κανούτο. Η Νορμανδική κατάκτηση
ΟΙ ΓΑΛΛΟΙ ΒΑΣΙΛΙΑΔΕΣ
Οι συνέπειες της Νορμανδικής κατάκτησης. Η κεντρική Κυβέρνηση.Μετά την κατάκτηση. Φεουδαρχισμός και οικονομική ζωή. Οι γιοί του κατακτητή . Αναρχία. Ερρίκος 2ος. Η σύγκρουση με το Θωμά Μπέκετ. Η διοίκηση του Ερρίκου 2ου. Οι γιοί του Ερρίκου 2ου. Ο θάνατος του βασιλιά. Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος. Σταυροφορία και αιχμαλωσία. Ιωάννης ο Ακτήμων. Ο μέγα χάρτης. Οι Κοινότητες: Πανεπιστήμια. Οι Κοινότητες: Οι ζητιάνοι καλόγεροι
Ο Ερρίκος 3ος και ο Σίμων του Μονφόρ
ΑΚΜΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΟΥ ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΣΜΟΥ
Εδουάρδος 1ος (1272 - 1307). Νομοθετικές μεταρρυθμίσεις. Εσωτερική διοίκηση. Γένεση κι εξέλιξη του Παρλαμέντου. Ο Εδουάρδος 1ος κι οι Κέλτες. Κατάκτηση της Ουαλλίας. Αποτυχία στη Σκωτία. Εδουάρδος ο 2ος
Ο Εκατόχρονος πόλεμος (πρώτο μέρος). Η μαύρη πανώλη κι οι συνέπειές της. Οι πρώτοι Άγγλοι κεφαλαιοκράτες. Ταραχές στην εκκλησία. Η επανάσταση των χωρικών (1381)
Δεύτερο μέρος του Εκατόχρονου Πολέμου
Ριχάρδος 1ος (1379 - 1399). Ερρίκος 4ος (1399 - 1413). Ερρίκος 5ος (1413 - 1422)
Ερρίκος 6ος (1422 - 1471). Οι Άγγλοι διώχνονται από τη Γαλλία. Ο πόλεμος των δύο ρόδων. Η Αγγλία στο τέλος του Μεσαίωνα.
ΟΙ ΤΥΔΩΡ Ή Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΗΣ ΜΟΝΑΡΧΙΑΣ. Ερρίκος 7ος. Οι τοπικοί θεσμοί στην εποχή των Τυδόρ. Οι Άγγλοι μεταρυθμιστές. Ερρίκος 8ος (1509 - 1547). Σχίσμα και διωγμοί. ΟΕδουάρδος 6ος και η προτεσταντική αντίδραση. Η Μαρία Τυδόρ κι η καθολική αντίδραση. Η Ελισάβετ και ο αγγλικός συμβιβασμός. Η Ελισάβετ και η θάλασσα. Η Ελισάβετ κι η Μαρία Στούαρτ. Η Αγγλία στα χρόνια της Ελισάβετ
Συμπέρασμα
Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΟΥ ΠΑΡΛΑΜΕΝΤΟΥ
Ο Ιάκωβος 1ος Στούαρτ και το θρησκευτικό πρόβλημα. Πρώτες συγκρούσεις του βασιλιά με το Παρλαμέντο. Ο Βούκινχαμ και ο Κάρολος 1ος. Ο βασιλιάς χωρίς Παρλαμέντο
Το μακροχρόνιο Παρλαμέντο. Ο πρώτος εμφύλιος πόλεμος. Ο στρατός σε πόλεμο με το Παρλαμέντο. Ο Κρόμβελλ στην εξουσία. Μόνιμα αποτελέσματα του πουριτανισμού. Η παλινόρθωση. Ο Ιάκωβος 2ος και η επανάσταση του 1688. Ήθη και ιδέες στα χρόνια της παλινόρθωσης. Συμπέρασμα
ΜΟΝΑΡΧΙΑ ΚΑΙ ΟΛΙΓΑΡΧΙΑ
Ο Ολλανδός ηγεμόνας. Η εποχή της βασίλισσας Άννας (1702 - 1714). Η εποχή του Γουώλπολ
Τα ήθη (1700 - 1750). Η εποχή του Πίττ. Προσωπική διακυβέρνηση του Γεωργίου 3ου. Απώλεια των αμερικανικών αποικιών. Η επανάσταση και η αυτοκρατορία. Αγροτική και βιομηχανική επανάσταση. Η αισθηματική επανάσταση. Συμπέρασμα
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Οι μεταπολεμικές δυσχέρειες. Η εκλογική μεταρρύθμιση του 1832. Ο θρίαμβος του ελευθέρου εμπορίου. Η εξωτερική πολιτική του Πάλμερστον. Η βικτωριανή Αγγλία. Ο Ντισραέλι κι ο Γλάδστων. Η αυτοκρατορία το δέκατο ένατο αιώνα. Η παρακμή του φιλελευθερισμού. Η ένοπλη ειρήνη. Ο μεγάλος πόλεμος. Η μεταπολεμική εποχή. Συμπέρασμα
Κοσμάς Πολίτης (1888-1974). Ο Κοσμάς Πολίτης (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Παρασκευά Ταβελούδη) γεννήθηκε στην Αθήνα, γιος του εμπόρου Λεωνίδα Ταβελούδη από τη Λέσβο και της Καλλιόπης το γένος Χατζημάρκου από το Αϊβαλί. Το 1890 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στη Σμύρνη, μετά από την οικονομική καταστροφή του πατέρα του. Εκεί πήρε ιδιαίτερα μαθήματα Αγγλικών και Γαλλικών. Το 1900 πέθανε η μητέρα του και ο Πάρις (όπως τον φώναζαν οι δικοί του ) ανατράφηκε από την αδερφή του Μαρία. Στη Σμύρνη φοίτησε στην Ευαγγελική Σχολή και στο Αμερικανικό Κολλέγιο (από το οποίο δεν αποφοίτησε) και εργάστηκε στην Τράπεζα Ανατολής (1905-1911), σε υποκατάστημα της Εταιρείας Wiener Bank-Verein (1911-1919) και στην τράπεζα Credit Foncier dʼ Algerie et de Tunisie (1919-1922). Το 1917 παντρεύτηκε την Κλάρα Κρέσπι που καταγόταν από την Αυστροουγγαρία, με την οποία απέκτησε μια κόρη τη Φοίβη. Το Σεπτέμβρη του 1922 έφυγε με την οικογένειά του για τη Μασσαλία και το Παρίσι, όπου εργάστηκε στην εκεί Credit Foncier dʼ Algerie et de Tunisie και το 1923 έφυγε για την Αγγλία. Εργάστηκε στο υποκατάστημα της Ιονικής Τράπεζας του Λονδίνου και το 1924 επέστρεψε στην Ελλάδα ως υποδιευθυντής στο υποκατάστημα της Ιονικής Τράπεζας στην Αθήνα. Το 1934 ζήτησε μετάθεση στην Πάτρα, όπου έζησε ως το 1942 αντιμετωπίζοντας έντονα οικονομικά προβλήματα, λόγω του δανείου που είχε πάρει για να χτίσει το σπίτι του στο Παλαιό Ψυχικό (που δημεύτηκε το 1945 από το Δημόσιο και ο Πολίτης αναγκάστηκε να πληρώνει ενοίκιο ως το θάνατό του). Παράλληλα αντιμετώπισε προβλήματα υγείας και το 1942 απολύθηκε από τη θέση του, καθώς η διεύθυνση της τράπεζας έκρινε πως έκανε κατάχρησή αναρρωτικών αδειών κατά τη διάρκεια σοβαρής αρρώστιας της κόρης του (πέθανε την ίδια χρονιά πάνω στη γέννα της, το ίδιο και το παιδί της· ο θάνατός της στάθηκε καθοριστικός για την επανασύνδεση του Πολίτη με την Κλάρα). Από το 1942 και ως το θάνατό του το βασικό μέσο βιοπορισμού του ήταν οι μεταφράσεις (από το 1945-1946 εργάστηκε ως μεταφραστής στο Βρετανικό Συμβούλιο και στο περιοδικό "Ελληνοαγγλική Επιθεώρηση"). Υπήρξε μέλος του Κ.Κ.Ε. και ιδρυτικό μέλος της Ε.Δ.Α., με την οποία έθεσε υποψηφιότητα στις εκλογές του 1951 στην περιφέρεια Πατρών, χωρίς επιτυχία. Το 1961 έγινε επίτιμο μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών (είχε προηγηθεί άρνηση της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών να τον δεχτεί, καθώς αρνήθηκε να υπογράψει δήλωση μετανοίας για την αριστερή του δράση). Το 1967 πέθανε η γυναίκα του και ο Πολίτης συνελήφθη από την Ασφάλεια της δικτατορίας. Το 1973 μπήκε στον Ευαγγελισμό λόγω αναπνευστικής και καρδιακής ανεπάρκειας, μεταφέρθηκε για λίγο στον οίκο ευγηρίας "Relax Palace" στο Μαρούσι και ένα χρόνο αργότερα ξαναμπήκε στον Ευαγγελισμό, όπου πέθανε. Η πρώτη εμφάνιση του Κοσμά Πολίτη στο χώρο της λογοτεχνίας πραγματοποιήθηκε με την έκδοση του "Λεμονοδάσους" (1930). Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Πάτρα έγραψε την "Eroica", που τιμήθηκε το 1939 με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος και έγινε κινηματογραφική ταινία το 1960 από τον Μιχάλη Κακογιάννη. Τιμήθηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο διηγήματος (1960 για την "Κορομηλιά") και το Α΄ Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (1964 για το "Στου Χατζηφράγκου"). Ο Κοσμάς Πολίτης θεωρείται ως ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της πεζογραφίας της γενιάς του ʼ30. Στο σύνολο του πεζογραφικού του έργου κυριαρχεί η αγωνιώδης αναζήτηση του απόλυτου ιδεώδους (συχνά τραγική λόγω της επίγνωσης της χιμαιρικής φύσης μιας τέτοιας αναζήτησης), η οποία εκφράζεται άλλοτε μέσω μιας ιδεαλιστικής, αισθητιστικής και κοσμοπολίτικης γραφής, που συνδυάζει ρεαλιστικά στοιχεία με λυρικές εξάρσεις και κινείται στα πλαίσια της μυθοποίησης της ζωής, και άλλοτε με μια πιο άμεση ιδεολογική στροφή προς τα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα της εποχής (εντονότερη στα έργα του μετά την εισχώρησή του στο Κ.Κ.Ε. με αφετηρία "Το Γυρί"). Το τελευταίο εξολοκλήρου σωζόμενο έργο του "Στου Χατζηφράγκου" έχει ως αφορμή τα παιδικά χρόνια του συγγραφέα στη Σμύρνη και κατά κάποιο τρόπο συνοψίζει το σύνολο της δημιουργίας του. Άλλα έργα του είναι: "Εκάτη", μυθιστόρημα, 1933, "Κωνσταντίνος ο Μέγας",
