Ὁ Ἰουλιανὸς εἶναι γνωστὸς ὡς αὐτοκράτορας, ἀλλὰ λίγοι γνωρίζουν τὸ ἐκτεταμένο φιλοσοφικό του ἔργο. Στὸν τόμο αὐτὸν ἐπελέγησαν νὰ παρουσιασθοῦν τρία ἔργα του, Εἰς Μητέρα Θεῶν καὶ Εἰς Βασιλέα Ἥλιον,
ἀναδεικνύοντας τὴν θεολογικὴ θεώρηση τοῦ αὐτοκράτορα, καὶ τὸ ἔργο Συμπόσιον γιὰ νὰ δειχθεῖ ἡ δεξιότητά του καὶ στὴν σκωπτικὴ γραφή. Ἡ σύνταξη τοῦ ἔργου Εἰς Μητέρα Θεῶν πραγματοποιεῖται τὸ 362 μ.Χ. Κύριο θέμα εἶναι ὁ καθορισμὸς τῆς συμβολικῆς καὶ κοσμικῆς φύσης τῆς
Μητέρας Θεᾶς καὶ τοῦ ἀγαπημένου της Ἄττη. Ἡ Μητέρα, ποὺ ἀπαντᾶ μὲ διάφορα ὀνόματα, ὅπως Ρέα-Κυβέλη-Δηώ-Δήμητρα καὶ ἄλλα, εἶναι κυρίαρχη, ἔχει κτῆμα της τὶς αἰτίες πάντων τῶν νοητῶν καὶ ὑπερκόσμιων Θεῶν. Εἶναι ἡ μητέρα τῶν νοερῶν Θεῶν, καὶ ἐπειδὴ ἐξουσιάζει τὶς αἰτίες τῶν ὑλικῶν μορφῶν, διατάσσει τὸν ἀγαπημένο της, τὸν Ἄττη, νὰ γονιμοποιεῖ μόνο στὸν νοητὸ κόσμο, γιὰ νὰ ἀποφύγει τὴν προώθησή του, μὲ καθόδο, μέχρι τὴν ὕλη. Ὁ Ἄττις παρακούει τὴν ἐντολὴ τῆς Θεᾶς καὶ κατέρχεται μέχρι τὶς ἐσχατιὲς τῆς ὕλης. Τοῦτο συμβολίζεται μὲ τὴν ἕνωσή του μὲ τὴν Νύμφη Σαγάρτιδα. Ἀνακαλύπεται ἀπὸ τὸν ἀστερισμὸ Λέοντα, καὶ τότε ἐκεῖνος μαινόμενος αὐτο-εὐνουχίζεται, ἀνακόπτοντας ἔτσι τὴν ἐπ’ ἄπειρον πορεία του πρὸς τὰ κάτω. Ὁ Ἄττις γιὰ τὸν αὐτοκράτορα εἶναι ἡ οὐσία τοῦ γόνιμου νοῦ, ποὺ γονιμοποιεῖ τὶς ἐσχατιὲς τῆς ὕλης καὶ αὐτὸς εἶναι ποὺ περιέχει τοὺς λόγους καὶ τὶς αἰτίες τῶν ὑλικῶν μορφῶν, δεδομένου ὅτι οἱ πρῶτες αἰτίες δὲν περικλείουν τὶς μορφὲς τῶν ἔσχατων στοιχείων.
Τὸ ἔργο Συμπόσιον εἶναι μιὰ ἄσκηση, μὲ πρόθεση τοῦ ἐστεμμένου φιλοσόφου νὰ ἀκολουθήσει τὰ κλασικὰ πρότυπα γραφῆς. Ὁ τίτλος ἀποκαλύπτει τὴν διάθεσή του νὰ ἀσχοληθεῖ μὲ ἕνα κλασικὸ εἶδος, τὸ Συμπόσιον, χρησιμοποιώντας παράλληλα σατιρικὸ τρόπο γραφῆς. Εἶναι ἔργο ποὺ γράφτηκε ἐπ’ εὐκαιρία τῆς ἑορτῆς τῶν Σατουρναλίων. Ὁ Ρωμύλος ἢ Κυρίνος, ὅπως ὀνομάστηκε μετὰ τὴν ἀποθέωσή του, καλεῖ σὲ συμπόσιο τοὺς θεοὺς καὶ τοὺς καίσαρες γιὰ νὰ ἑορτάσουν μαζὶ τὰ Σατουρνάλια. Τὸ ἔργο Εἱς Βασιλέα Ἥλιον γράφεται καὶ αὐτὸ ἐπίσης τὸ 362 μ.Χ., εἶναι μιὰ κατήχηση, θὰ μποροῦσε νὰ λεχθεῖ, γιὰ τὶς μεταφυσικὲς ἀρχὲς τῆς λατρείας τοῦ Ἡλίου, ἕνα ἐγκώμιο στὸν τρισυπόστατο Ἥλιο. Ἡ ἐπίδραση τοῦ Ἡλίου ἐκδηλώνεται σὲ τρεῖς χώρους: κυβερνᾶ τὸν «ὑπερκοσμικό», τὸν «προκοσμικό» καὶ τέλος τὸν παρόντα κόσμο, ὅπου ἡ ὀργανωτική του δρά- ση ἐμφανίζεται ὑπὸ αἰσθητὴ μορφή.
Ιουλιανός ο Παραβάτης (Συγγραφέας)
Ο Ιουλιανός γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 331 μ.Χ. Σπούδασε στη γενέτειρά του, στη Νικομήδεια και στην Αθήνα, και ασπάστηκε τις ιδέες του Νεοπλατωνισμού. Στο βραχύ διάστημα κατά το οποίο βρέθηκε στον θρόνο του Βυζαντίου (από το 361 έως το 363 οπότε πέθανε μετά από τραυματισμό του σε εκστρατεία κατά των Περσών) η πολιτική του στον τομέα της θρησκείας —πολιτική οφειλόμενη στη λατρεία του για τα αρχαία γράμματα και στην έλξη που του ασκούσαν τα μυστήρια των ανατολικών δογμάτων— ευνόησε κάποιαν αναβίωση ειδωλολατρικών ιδεών και εκδηλώσεων,
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ασπασία Χαραλαμπάκου (Μεταφραστής)