Η τέχνη του βίου: Σωκρατικοί στοχασμοί από τον Πλάτωνα στον Φουκώ
zoom in
Προσθήκη στα αγαπημένα

Η τέχνη του βίου: Σωκρατικοί στοχασμοί από τον Πλάτωνα στον Φουκώ

Αλέξανδρος Νεχαμάς

Στην εποχή μας η φιλοσοφία λογίζεται μάλλον ως θεωρητική επιστήμη παρά ως πρακτική ή τρόπος ζωής. Στην αρχαιότητα, ωστόσο, ο Σωκράτης εφοδίασε τους Έλληνες και τους Ρωμαίους φιλοσόφους με το πρότυπο του γνήσιου φιλοσοφικού βίου. Η ιδέα του φιλοσοφικώς ζην, και η φιλοσοφία ως τέχνη του βίου, αν και παραμελημένη σήμερα από τους επαγγελματίες φιλοσόφους, έχει επιβιώσει στο έργο μεγάλων στοχαστών όπως ο Μονταίν, ο Νίτσε και ο Φουκώ. Και οι τρεις χρησιμοποίησαν τον φιλοσοφικό στοχασμό ως ένα μέσο αυτοκαθορισμού. Και οι τρεις τον αξιοποίησαν για να διερευνήσουν με ποιον τρόπο αξίζει πραγματικά να βιώνεται η ζωή. Υπέρμαχοι της ατομικότητας, αφοσιωμένοι στην ιδέα της θεμελίωσης ενός αυθεντικού και ανεπανάληπτου βίου, οι φιλόσοφοι αυτοί έγραψαν σε ένα απολύτως προσωπικό, άμεσα αναγνωρίσιμο και μοναδικό ύφος - και αυτή ακριβώς η έμφαση τους στο ύφος ήταν ο λόγος που πολλοί ομόλογοί τους τους αμφισβήτησαν, αν δεν τους απέρριψαν. Γιατί όμως, όλοι αυτοί οι φιλόσοφοι επιστρέφουν, όπως και οι αρχαίοι πρόδρομοί τους, στο σωκρατικό πρότυπο; Γιατί χρειάζονται κάποιο πρότυπο; Και γιατί ο Σωκράτης, όπως αναδεικνύεται από τους πλατωνικούς διαλόγους, είναι τόσο κατάλληλος ως πρότυπο; Η απάντηση βρίσκεται στην ειρωνεία που χαρακτηρίζει τον Σωκράτη σε σχέση με τους άλλους χαρακτήρες των πλατωνικών διαλόγων και σε μια μάσκα που εμποδίζει να δει κανείς τι κρύβεται πίσω της - πίσω από την ειρωνεία μπορεί να κρύβονται τα πάντα ή τίποτα. Το πώς βίωσε τη ζωή του ο Σωκράτης, τι τον ενέπνευσε ή τον βοήθησε, ποτέ δεν εξιχνιάστηκε, ποτέ δεν προτάθηκε καμιά σχετική εικασία, πειστική ή όχι. Ο Σωκράτης παραμένει μια σιωπηλή, διφορούμενη μορφή, που επιβάλλει στους αναγνώστες, αρχίζοντας από τον ίδιο τον Πλάτωνα, να συνθέσουν τη δική τους, προσωπική εκδοχή για το πρόσωπό του. Ωστόσο, ο Σωκράτης δείχνει παραδειγματικά την οδό προς την παγίωση ενός ατομικού τρόπου ζωής, ενός τρόπου που δεν θα αναγκάσει τους οπαδούς του να επαναλάβουν τον βίο του δασκάλου τους, αλλά θα τους ωθήσει να αναζητήσουν τον δικό τους, εντελώς προσωπικό δρόμο προς το αυθεντικώς ζην.
 


[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

Χάρης Βλαβιανός

Χάρης Βλαβιανός (Υπεύθυνος Σειράς)

O Χάρης Βλαβιανός γεννήθηκε στη Ρώμη το 1957. Σπούδασε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και πολιτική θεωρία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Η διδακτορική διατριβή με τίτλο "Greece 1941-1949: From Resistance to Civil War", κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Macmillan (1992). Έχει εκδώσει έντεκα ποιητικά βιβλία, με πιο πρόσφατα τη δίγλωσση, συλλεκτική έκδοση "Η επιφάνεια των πραγμάτων" (2006) και τις συλλογές "Διακοπές στην πραγματικότητα" (2009), "Σονέτα της συμφοράς" (2011) και "H ιστορία της δυτικής φιλοσοφίας σε 100 χαϊκού" (2011), τα δοκίμια "Ο άλλος τόπος" (1994), "Ποιον αφορά η ποίηση;" (2007) και "Το διπλό όνειρο της γραφής" (μαζί με τον Χρήστο Χρυσόπουλο, 2010) και τη χιουμοριστική ανθολόγηση "Britannica" (2004). Έχει επίσης μεταφράσει έργα κορυφαίων ποιητών, όπως οι Walt Whitman ("Επιλογή ποιημάτων", 1986), Εzra Pound ("Χιου Σέλγουιν Μώμπερλυ", 1987, "Αποσπάσματα και σχεδιάσματα των Κάντος CΧ-CXX", 1991), T.S. Eliot ("Τέσσερα κουαρτέτα", 2012), Wallace Stevens ("Adagia", 1993, "Δεκατρείς τρόποι να κοιτάς ένα κοτσύφι και άλλα ποιήματα", 2007), e.e. cummings ("33x3x33", 2004), John Ashbery ("Αυτοπροσωπογραφία σε κυρτό κάτοπτρο", 1995), Michael Longley ("Το χταπόδι του Ομήρου", 2008), Anne Carson ("Λίγα λόγια", 2013), William Blake ("Oι γάμοι του Ουρανού και της Κόλασης", 1997 -υποψήφιο για το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης), Sbigniew Herbert ("Η ψυχή του κ. Cogito και άλλα ποιήματα", 2001), κ.ά. Διηύθυνε το περιοδικό "Ποίηση", επί 15 χρόνια. Σήμερα διευθύνει το νέο περιοδικό "Ποιητική" (τ.1, 2008). Διδάσκει Ιστορία και Πολιτική Θεωρία στο Αμερικανικό Κολέγιο Ελλάδος (Deree) και δημιουργική γραφή ποίησης στους κύκλους σεμιναρίων των εκδόσεων Πατάκη, ενώ στο παρελθόν έχει διδάξει το ίδιο μάθημα στο Εθνικό Κέντρο Βιβλίου. Εργογραφία: Ποίηση: -"Υπνοβασίες", Αθήνα, Πλέθρον, 1983. -"Πωλητής θαυμάτων", Πλέθρον, Νεφέλη, 1985. -"Τρόπος του λέγειν", Αθήνα, Υάκινθος, 1986. -"Άσπονδος αναίρεσις", Αθήνα, Ρόπτρον, 1989. -"Η νοσταλγία των ουρανών", Αθήνα, Νεφέλη, 1994. -"Adieu", Αθήνα, Νεφέλη, 1996. -"Ο άγγελος της ιστορίας", Αθήνα, Νεφέλη, 1999. -"Μετά το τέλος της ομορφιάς", Αθήνα, Νεφέλη, 2003 -"Η επιφάνεια των πραγμάτων", Αθήνα, Διάττων, 2006 -"Διακοπές στην πραγματικότητα", Αθήνα, Πατάκης, 2009 -"Σονέτα της συμφοράς", Αθήνα, Πατάκης, 2011 -"H ιστορία της δυτικής φιλοσοφίας σε 100 χαϊκού", Πατάκης, 2011, -"Η εύθραυστη επικράτεια των λέξεων", Νεφέλη, 2013 (συγκεντρωτική έκδοση των τεσσάρων ποιητικών συλλογών των εκδόσεων Νεφέλη) Δοκίμια: -"Ο άλλος τόπος", Αθήνα, Νεφέλη, 1994. -"Ποιον αφορά η ποίηση;", Αθήνα, Πόλις, 2007 -"Το διπλό όνειρο της γραφής" (με τον Χρήστο Χρυσόπουλο) , Αθήνα, Πατάκης, 2010 Μεταφράσεις των έργων του: -"Adieu", Birmingham, Centre for Byzantine, Ottoman and Modern Greek Studies: University of Birmingham, 1998. -"Affirmation", [tr.by]: Mina Karavanta, Dedalus Press, Dublin, 2007 Ποιήματα του έχουν περιληφθεί στις ανθολογίες: -"Modern Poetry in Translation". [tr.by]: David Connolly London, King΄s College London, 1998. -"Agenda: Greek Poetry-New Voices and Ancient Echoes". [tr.by]: David Connoly, Christopher Robinson, Jackie Willcox, Haris Vlavianos. London, Agenda and Editions Charitable Trust, 1999. -"Unter dem Gewicht der Worter: Griechische Lyrik der Gegenwart", Koln, Romiosini -Zweisprachig, 1999. -"Poesie grecque contemporaine: Des iles et des muses" [tr.by]: Maria Orphanidou -Freris. Marseille, Autres Temps, 2000. -"31 Poetry International Festival Roterdam: Charis Vlavianos", 17 t/m 23 juni 2000. [tr.by]: Hero Hokwerda. -"Lyrikvannen: Jidskrift for Jibs":s Lyrikklubb, Stockholm, Argang, 4-2000.


Στέλιος Βιρβιδάκης (Επιμέλεια)

Ο Στέλιος Βιρβιδάκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1955. Είναι απόφοιτος του Κολεγίου Αθηνών. Σπούδασε φιλολογία και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (Πτυχίο τμήματος φιλοσοφίας, παιδαγωγικής και ψυχολογίας) και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Paris I / Sorbonne - Pantheon Maitrise (DEA) και Princeton (Ph.D). Αναγορεύθηκε διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Princeton το 1984, με θέμα διατριβής "Transcendenta Arguments, Transcendental Idealism and Scepticism". Έχει διδάξει φιλοσοφία στο Αμερικανικό Κολέγιο Ελλάδος (Deree), όπου διετέλεσε και διευθυντής του Τομέα Ανθρωπιστικών Σπουδών, στο Πολυτεχνείο Κρήτης, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, και ως επισκέπτης Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Rennes I. Από το 2005 είναι καθηγητής φιλοσοφίας του τμήματος μεθοδολογίας, ιστορίας και θεωρίας της επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα σε ελληνικά και διεθνή επιστημονικά περιοδικά, σε συλλογικούς τόμους, πρακτικά συνεδρίων και φιλοσοφικά λεξικά, στο χώρο της γνωσιολογίας, της ηθικής και της ιστορίας της φιλοσοφίας, καθώς και τη μονογραφία "La robustesse du bien", Nimes: Jaqueline Chambon, 1996. Είναι μέλος διαφόρων ελληνικών και διεθνών φιλοσοφικών εταιρειών όπως της Διεθνούς Ομοσπονδίας Φιλοφικών Εταιρειών (FISP) και της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών "Δευκαλίων", "Ισοπολιτεία", "Επιστήμη και Κοινωνία" και "Cogito".

Βαρβάρα Σπυροπούλου (Μεταφραστής)

Μεταφράστρια - Μεταφρασεολόγος, Masters o f Arts.

Αλέξανδρος Νεχαμάς

Αλέξανδρος Νεχαμάς (Συγγραφέας)

Ο Αλέξανδρος Νεχαμάς (Alexander Nehamas), γεννήθηκε το 1946, από γονείς εβραϊκής καταγωγής, και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε στο Swarthmore College και έκανε το διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον, υπό την επίβλεψη του καθηγητή Gregory Vlastos (1971). Είναι καθηγητής ανθρωπιστικών σπουδών, φιλοσοφίας και συγκριτικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον. Μεταξύ των έργων του συγκαταλέγονται το βιβλίο "Nietzsche: Life as literature" ("Νίτσε: Η ζωή σαν λογοτεχνία"), Harvard, 1985 η μελέτη, σε συνεργασία με τον David J. Furley, "Aristotle΄ s Rhetoric: Philosophical Essays" ("Η ρητορική του Αριστοτέλη: φιλοσοφικά δοκίμια"), 1994, οι σχολιασμένες μεταφράσεις του "Φαίδρου" (Hackett, 1995) και του "Συμποσίου" του Πλάτωνα (Hackett, 1989), τις οποίες εκπόνησε μαζί με τον Paul Woodruff, και τα δοκίμια "Virtues of Authenticity: Essays on Plato and Socrates", 1999, "The Art of Living: Socratic Reflections from Plato to Foucault" ("Η τέχνη του βίου: Σωκρατικοί στοχασμοί, από τον Πλάτωνα στον Φουκώ"), 2000, "Only A Promise of Happiness: The Place of Beauty in a World of Art", 2008 ("Μόνο μια υπόσχεση ευτυχίας: Η θέση του ωραίου στην τέχνη και στη ζωή"). Το 2018 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Εκδότης:
Τόπος Έκδοσης:
Αθήνα
Τόμος:
1
Δέσιμο:
Χαρτόδετο
Σελίδες:
338
Διαστάσεις:
24x17
Βάρος:
0.71 κιλά

Αξιολογήσεις

Γράψε μια αξιολόγηση