Το βιβλίο του καθηγητού Ν. Κ. Μουτσόπουλου «Η Ροτόντα του Αγίου Γεωργίου στη Θεσσαλονίκη» που κυκλοφόρησε πρόσφατα αποτελεί μια νέα ολοκληρωμένη σύνθεση για το σπουδαίο ρωμαϊκό μνημείο της Θεσσαλονίκης που μετατράπηκε αργότερα σε χριστιανικό και στη συνέχεια εξυπηρέτησε την ισλαμική θρησκεία ως τζαμί, για να επανέλθει τελικά στη δικαιοδοσία του ελληνικού κράτους ως μνημείο πολιτισμού. Η μακραίωνη ιστορία του Γαλεριανού οικοδομήματος που προοριζόταν αρχικά να λειτουργήσει ως «πάνθεον» της αυτοκρατορικής λατρείας και αργότερα διακοσμήθηκε με χριστιανικά ψηφιδωτά και με νέο προορισμό λειτουργίας στο πλαίσιο της χριστιανικής θρησκείας, προσέλκυσε ασφαλώς το ενδιαφέρον πολλών ερευνητών, οι οποίοι δημοσίευσαν τις απόψεις τους σε μονογραφίες και επιστημονικά άρθρα.
Οι καταστροφικοί σεισμοί του 1978 και η ανάθεση της μελέτης για την αποκατάσταση των ζημιών που υπέστη το μνημείο σε επιτροπή ειδικών επιστημόνων με επικεφαλής τον καθηγητή της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Ν. Κ. Μουτσόπουλο έδωσε την ευκαιρία στον συγγραφέα του έργου να συγκεντρώσει, να καταγράψει ένα πλήθος αρχαιολογικών δεδομένων και να διεισδύσει στο υλικό της έρευνας, στοιχεία απαραίτητα για την εκ νέου μελέτη για την αποκατάσταση του μνημείου.
Στο βιβλίο αυτό, που προέκυψε από μια συστηματική προσπάθεια για την ολοκλήρωση του έργου διάσωσης της Ροτόντας, αναδεικνύεται ο ιστορικός χαρακτήρας αλλά και τα συμφραζόμενα της ρωμαϊκής, χριστιανικής και οθωμανικής φάσης του μνημείου και πρωτοπαρουσιάζονται οι έρευνες για την αναστήλωσή του, όπως η λεπτομερής αποτύπωση του μνημείου και του περιβάλλοντος χώρου, με συμβατές τοπογραφικές, φωτογραμμετρικές και γεωδαιτικές μεθόδους. Οι μέθοδοι που εφαρμόστηκαν συνεισφέρουν με τον πλέον ενδεδειγμένο επιστημονικό τρόπο στην προσπάθεια αποκατάστασης των ζημιών, τη στερέωση και την ανάδειξη του σπουδαίου αυτού μνημείου της Θεσσαλονίκης. Η αρχαιολογική και ανασκαφική έρευνα εντός και εκτός του μνημείου προσέφερε επίσης νέα στοιχεία για τη γνώση του, ενώ το πλήθος των σχεδίων και των φωτογραφιών που προέρχονται από το Αρχείο του καθηγητή Ν. Κ. Μουτσόπουλου ολοκληρώνουν ένα θαυμαστό έργο με άρτια εμφάνιση επιστημονική και αισθητική που προσγράφεται στις εκλεκτές εκδόσεις συνεργασίας της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών με τις εκδόσεις "ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ".

Βασίλειος Κ. Κατσαρός
Καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας Α.Π.Θ.