Η Ντόρα ντ` Ίστρια -ψευδώνυμο της αλβανικής καταγωγής ρουμάνας πριγκίπισσας Ελένης Γκίκα (1828 -1888) -υπήρξε αναμφισβήτητα μία από τις αξιολογότερες Ευρωπαίες της εποχής της.
Χαρισματική προσωπικότητα, με εκπλήσσουσες ικανότητες, πλήθος ενδιαφερόντων, ευρύτατη μόρφωση και πλουσιότατο συγγραφικό έργο, εστίασε την έμφυτη αγωνιστικότητά της στην ευόδωση των στόχων της, που, παρόλο το συντηρητικό περιβάλλον από το οποίο προερχόταν, ήταν βαθύτατα προοδευτικοί.
Με τη συγγραφή βιβλίων, μελετών και άρθρων σε ευρωπαϊκά περιοδικά και εφημερίδες, αγωνίστηκε για αρχές και θεσμούς που θεωρούσε πρωταρχικής σημασίας, όπως η υπέρτατη αξία της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας των λαών, το δημοκρατικό πολίτευμα, η ισότητα των φύλων, η υπεράσπιση των αδυνάτων και των καταπιεζομένων.
Παρακολουθώντας με έντονη εγρήγορση τα καυτά προβλήματα της εποχής της, έπαιρνε θέση πάντοτε πρωτοποριακή, στηλίτευε με θάρρος τις αδικίες, ενώ ανέπτυσσε πειστική επιχειρηματολογία για να
δικαιολογήσει τυχόν αδυναμίες οφειλόμενες σε πολιτικές ή άλλες συγκυρίες.
Ανάμεσα στα πολυάριθμα έργα της, που χαρακτηρίζονται από μια εντυπωσιακή ποικιλία θεματολογίας, εκείνα που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για μας είναι όσα αφορούν την Ελλάδα και τον ελληνικό λαό.
Εμποτισμένη από το πνεύμα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, έτσι όπως τον γνώρισε εμβαθύνοντας στα κείμενα χάρη στον φωτισμένο έλληνα δάσκαλό της Γρηγόριο Παπαδόπουλο , η Ντόρα ντ` Ίστρια μελέτησε με πάθος τη νεότερη ελληνική ιστορία κι έγραψε βιβλία και άρθρα για την Ελλάδα όταν το μεγάλο φιλελληνικό κίνημα είχε πια κοπάσει και είχαν αρχίσει να εμφανίζονται τάσεις επικριτικές για τον λαό που προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια του, ύστερα από τετρακόσια χρόνια βάρβαρου ζυγού, ουραγός, πλέον, ενός πολιτισμού που αυτός είχε ξεκινήσει ως πρωτοπόρος. [. . .]

[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]