[...] Στα μέσα της δεκαετίαs του ΄60 δίδαξε για μερικούs μήνες μουσική στο Γυμνάσιο Ζακύνθου ο σύνθετης Μιχάλης Αδάμns. Στο διάστημα της εκεί παρaμονής του ολοκλήρωσε την καταλογογράφηση των βυζαντινών μουσικών χειρογράφων της βιβλιοθήκης του Παναγιώτη Γριτσάνη, που είχε ξεκινήσει στην περίοδο του μεσοπολέμου ο Διονύσιοs Παπαγιαννόπουλος. Στην επιστροφή του από τη Ζάκυνθο ο Αδάμns μου εξεθείασε το Ζακυνθινό Μέλος, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι, καθώς το άκουγε, του θύμιζε την κλασική βυζαντινή μουσική περισσότερο απ΄ ό,τι το Nεoβυζαντινό Μέλοs που κυριαρχεί σήμερα στο πανελλήνιο. Αλλά μου εξομολογήθηκε ότι δεν βρήκε πουθενά χειρόγραφά του κι ούτε πρόλαβε να ηχογραφήσει n να καταγράψει μερικά έστω δείγματά του. Κι εξέφρασε παράλληλα την ελπίδα ότι κάποτε θα βρω εγώ τον καιρό να ερευνήσω αυτό το θέμα σε βάθος. Η ευκαιρία μου δόθηκε μετά από περίπου 20 χρόνια και οι καρποί των ερευνών μου βρίσκονται συγκεντρωμένοι σ΄ αυτήν εδώ την ανθολογία.
Οι μελωδίες που ακολουθούν μαζεύτηκαν ανάμεσα στο 1984 και το 1992. Κάποιες τις βρήκα σε χειρόγραφα γραμμένα στη βυζαντινή παρασημαντική και τις μετέγραψα στο πεντάγραμμο. Μερικές -πιο λίγες- τις εντόπισα σε χειρόγραφα ορνιθοσκαλισμένα στο πεντάγραμμο και τις αποκρυπτογράφησα. Και τις περισσότερες, αφού τις ηχογράφησα στη Χώρα της Ζακύνθου, το Καταστάρι, το Γερακαρίο και σ΄ άλλα μέρη του νησιού, τις κατέγραψα από τις κασέτες μου στο πεντάγραμμο. [...]

Μάρκος Δραγούμης