Διαθέσιμο κατόπιν παραγγελίας
Αποστέλλεται την ίδια ή την επόμενη εργάσιμη
ISBN:
9789604357079
Κατηγορίες:
Έτος κυκλοφορίας
Εκδότης
Υπάρχουν δύο κατηγορίες αναγνωστών των μεγάλων συγγραφέων: εκείνοι που διαβάζουν τους με-γάλους συγγραφείς και εκείνοι που διαβάζουν τον Μπόρχες. Η διάκριση αυτή δεν είναι, βέβαια, αξιολογική. Δεν πιστεύω ότι οι αναγνώστες του Μπόρχες αποτελούν μια κατηγορία εκλεκτότερη απ’ ό,τι, λ.χ., οι αναγνώστες του Ντοστογιέφσκι, του Κάφκα ή του Παπαδιαμάντη. Εννοώ απλώς ότι είναι μια κατηγορία διαφορετική. Και τούτο γιατί ο Μπόρχες είναι συγγραφέας που διαφέρει κατά πολύ από τους συγγραφείς που ανέφερα, πολύ περισσότερο απ’ όσο οι συγγραφείς αυτοί δια-φέρουν ο ένας από τον άλλο.
Είναι αυτή η διαφορά που κάνει τους θιασώτες του έργου του Μπόρχες να νιώθουν όπως αισθάνονται τα μέλη μιας αίρεσης. Γιατί αυτό που τους ενώνει είναι μια ιδιότυπη αναγνωστική αίσθηση, η οποία παράγεται έξω από τον ορθόδοξο μηχανισμό παραγωγής της λογοτεχνικής εμπειρίας.
Αλλά σε τί συνίσταται η εκφραστική του Μπόρχες; Τί είναι αυτό που της δίνει την πρωτοτυπία της; Η ιδιαιτερότητά της βρίσκεται στο γεγονός ότι, όπως ο Καβάφης, ο Μπόρχες κάνει ποίηση με μέσα όχι ποιητικά, θέλω να πω όχι με τα γνωστά ποιητικά μέσα. Και με ποίηση εννοώ κυρίως τα “διηγήματά” του –τα κείμενα του Μπόρχες που θεωρούνται διηγήματα– και κυρίως εκείνα τα οποία συνθέτουν τα βιβλία του Ficciones και El Aleph, γιατί αυτά πιστεύω πως αποτελούν τις υψηλότερες κατακτήσεις της ποιητικής του τέχνης. Τα κείμενα αυτά δεν είναι ένας νέος τρόπος αφήγησης, όπως πιστεύεται γενικά, αλλά ένας νέος τρόπος ποίησης. Ο Καβάφης κάνει ποίηση με τα μέσα της πεζογραφίας. Ο Μπόρχες κάνει ποίηση με τα μέσα του δοκιμίου. Είναι ένας νέος τρόπος ποίησης σε πεζό, διαφορετικός από εκείνον που έχουμε συνηθίσει, όπως τα ποιήματα του Καβάφη είναι ένας νέος τρόπος ποίησης σε στίχο.
Η άποψη ότι ο Μπόρχες σημαδεύει την έναρξη του λογοτεχνικού μεταμοντερνισμού, την οποία πιπιλίζουν αρκετοί καθηγητές –οι εφευρέτες του μεταμοντέρνου– προκαλεί θυμηδία σε όσους γνωρίζουν πραγματικά το έργο του. Διότι η γραφή του Μπόρχες είναι ο συγκερασμός των -ισμών (το κράμα της λιτότητας και διαύγειας του κλασικισμού, της ενορατικότητας και του πάθους του ρομαντισμού, και της μοντερνιστικής σύνθεσης αυτών των δύο) που, οδηγώντας τη λογοτεχνική γραφή στα έγκατα του πυρήνα της, τα οποία συγχρόνως αποτελούν και τα έσχατα όριά της, πραγματοποιεί μιαν υπέρβασή τους. Η βεβαιότητα αυτών των καθηγητών ότι η λογοτεχνία μπορεί να υπάρξει και χωρίς οργανική μορφή βρίσκεται στους αντίποδες της αναζήτησης από τον Μπόρχες του αρμονικού σύμπαντος ενός γλωσσικού Άλεφ: μιας έκφρασης που, εξαλείφοντας το προπατορικό αμάρτημα της γλώσσας (τη διάσπαση της λέξης σε σημαίνον και σημαινόμενο), να ανακτά (με τη μεγαλύτερη δυνατή περιεκτικότητα και ένταση) τη χαμένη ενότητα του σημείου.
Ν.Β.
***
Ο Νάσος Βαγενάς γεννήθηκε στη Δράμα το 1945. Διετέλεσε καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (1980-1991) και καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1992-2012). Δημοσίευσε δώδεκα ποιητικές συλλογές, ένα βιβλίο με πεζά, και έντεκα βιβλία με δοκίμια και μελέτες πάνω σε θέματα λογοτεχνίας.
Από τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία του Νάσου Βαγενά:
Ο Νάσος Βαγενάς γεννήθηκε στη Δράμα, μια πόλη της βόρειας Ελλάδας, το 1945. Τελείωσε το δημοτικό σχολείο και τις τρεις πρώτες τάξεις του γυμνασίου εκεί, και το 1960 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε φιλολογία στα Πανεπιστήμια Αθηνών (1963-1968), Ρώμης (1970-1972), Έσσεξ (1972-1973) και Καίμπριτζ, όπου (1974-1978) εκπόνησε διδακτορική διατριβή με θέμα την ποίηση και την ποιητική του Γιώργου Σεφέρη. Από το 1980 ως το 1991 διετέλεσε καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, και από το 1992 είναι καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εκτός από τα ποιητικά βιβλία του, ο Νάσος Βαγενάς έχει δημοσιεύσει πολλά βιβλία μελετών και δοκιμίων πάνω σε θέματα της λογοτεχνίας και της λογοτεχνικής κριτικής που τον έχουν αναδείξει σε έναν από τους σημαντικότερους σήμερα Έλληνες κριτικούς. Ένα από αυτά "Η ειρωνική γλώσσα", βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Κριτικής το 1995. Το 2013 του απονεμήθηκε το βραβείο δοκιμίου του Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών, για το σύνολο του δοκιμιακού έργου του. To 2017 του απονεμήθηκε το Μεγάλο Τιμητικό Βραβείο του περιοδικού "Αναγνώστης" [www.oanagnostis.gr], για το σύνολο του έργου του.
Εργογραφία:
Α. Ποίηση
- Πεδίον Άρεως, Διογένης, 1974
- Βιογραφία, Κέδρος, 1978
- Τα γόνατα της Ρωξάνης, Κέδρος, 1981
- Περιπλάνηση ενός μη ταξιδιώτη, Κέδρος, 1986
- Η πτώση του ιπτάμενου, Στιγμή, 1989, β΄εκδ. Παρουσία, 1997
- Βάρβαρες ωδές, Κέδρος, 1992
- Στέφανος, Κέδρος, 2004
- Στη νήσο των Μακάρων, Κέδρος, 2010
- Βιογραφία: Ποιήματα 1974-2014, Κέδρος, 2015
- Πανωραία, Κέδρος, 2016
Β. Πεζογραφία
- Η συντεχνία, Κέδρος, 1976
Γ. Δοκίμια
- Ο ποιητής και ο χορευτής: μια εξέταση για την ποιητική και την ποίηση του Σεφέρη, Κέδρος, 1979
- Ο λαβύρινθος της σιωπής: δοκίμιο για την ποίηση, Κέδρος,1982
- Η εσθήτα της θεάς: σημειώσεις για την ποίηση και την κριτική, Στιγμή, 1988
- Ποίηση και μετάφραση, Στιγμή, 1989
- Η ειρωνική γλώσσα: κριτικές μελέτες για τη νεοελληνική γραμματεία, Στιγμή, 1994
- Μεταμοντερνισμός και λογοτεχνία, Πόλις, 2002, β΄, επαυξημένη εκδ. Πόλις 2012
- Η παραμόρφωση του Καρυωτάκη, Ίνδικτος, 2005
- Κινούμενος στόχος, Πόλις, 2011
- Γκιόστρα, Μικρή Άρκτος, 2012
- Σημειώσεις από την αρχή του αιώνα, Πόλις, 2013.
Δ. Μεταφράσεις
- Μαξ Φρις, Ο Μπήντερμαν και οι εμπρηστές, Δωδώνη,1971
- Έντγκαρ Άλαν Πόε, Λίγεια, Στιγμή, 1996
- Richard Burns, Μαύρο φως, Τυπωθήτω, 2005
κ.ά.
Ε. Μεταφράσεις έργων του σε ξένες γλώσσες
Στα αγγλικά:
- Biography (μτφρ.Richard Burns), Lobby Press, Cambridge, 1978
- Biography and Other Poems (μτφρ. John Stathatos), Oxus Press, London, 1979
- The Perfect Order: Selected Poems 1974-2010 (επιμ. Richard Berengarten (Burns) & Paschalis Nikolaou, επιλογή μτφρ.), Anvil Press, London, 2011
Στα γερμανικά:
- Wanderung eines Nicht-Reisenden, (μτφρ. Alexandra Rassidakis), Romiosini, Cologne, 1997
Στα ολλανδικά:
- Biografie en audere (επιλογή από όλες τις συλλογές, μτφρ. Marko Fondse και Hero Howkerda), Het Grekse Eiland, Amsterdam, 1990
- Barbaarse Oden, μτφρ. Marko Fondse και Hero Hokwerda, Styx Publications, Groningen, 1997.
Στα ιταλικά:
- Vagabondagggi di un non viaggiatore (επιλογή από όλες τις συλλογές, μτφρ. Caterina Carpinato, Crocetti Editore, Milano, 1997.
Στα ρουμανικά:
- Ratacirile unui necalator (μτφρ. Victor Ivanovici), Seara, Bucharest, 1998.
- Ode Barbare (μτφρ. Valeriu Mardare), Omonia, Bucharest, 2001.
Στα σερβικά:
- Επιλογή ποιημάτων, μτφρ. Ivan Gadjanski και Ksenija Maricki Gadjanski, Rad, Belgrade, 2001.
(Φωτογραφία: Δημήτρης Τσουμπλέκας)
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
