Ο νέος αυτός τόμος περιλαμβάνει κείμενα που δημοσιεύθηκαν τα τελευταία δύο χρόνια (με εξαιρέσεις). Όπως και στον προηγούμενο `Η Ελλάδα ανάμεσα σε περιθωριοποίηση και προσαρμογή` (Αθήνα, 1991) έχουν ως κοινή αφετηρία τις αλλαγές που συντελούνται στον ευρωπαϊκό μας περίγυρο και τον τρόπο που αντιμετωπίζονται από την ελληνική κοινωνία και πολιτική.
Οι νέες καταστάσεις διαμορφώνονται από το 1989 και μετά με ηλιγγιώδη ταχύτητα, έχουν αβέβαιο τέρμα και θέτουν δύσκολα προβλήματα, στα οποία δεν υπάρχουν απλές απαντήσεις. Όποιος όμως παρακολουθεί τις εξελίξεις στην Ανατολική και Δυτική Ευρώπη αναγνωρίζει γρήγορα την έλλειψη προσανατολισμού στη χώρα μας - αν και όχι μόνον εδώ. Τα κείμενα του τόμου επιχειρούν κυρίως να αναδείξουν τα προβλήματα αλλά μερικές φορές υποδείχνουν και απαντήσεις, που πάντως επιδέχονται συζήτηση.
Όπως θα δούμε, δεν λείπουν φωνές Κασάνδρας τόσο σε σχέση με την Ελλάδα, όσο και σε σχέση με την Ευρώπη. Αλλά κρίσεις και εφιάλτες παρακμής συνοδεύουν από καιρό την ελληνική και ευρωπαϊκή ιστορία. Η ασαφής ρητορική των λαϊκιστικών ηγεσιών, που έχουν ταυτίσει την άσκηση εξουσίας με τη νομή της εξουσίας δεν βοηθά να καταλάβουμε τι ακριβώς συμβαίνει. Συσκοτίζει, φυσικά, αντί να διαφωτίζει.
Η συστηματική ταξινόμηση των κειμένων απεικονίζει μερικές τουλάχιστον από τις δυσκολίες που προκύπτουν από τη ρευστή πραγματικότητα της Ευρώπης. Η πραγματικότητα αυτή είναι πολύπτυχη και η συνάφεια ανάμεσα στις διάφορες πτυχές δεν είναι πάντοτε προφανής. [...]

[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]