Στο όνομα του πατριωτισμού και εν όψει της δεινής κατάστασης της χώρας, με δηλωμένη πίστη στο Σύνταγμα και το βασιλικό θεσμό, με βασικό αίτημα την "ανόρθωση" των κακώς κειμένων και γενικόλογες συστάσεις για τη διακυβέρνηση της χώρας και τη μείωση της φορολογίας, εξερράγη στις 15 Αυγούστου 1909 το κίνημα των αξιωματικών του Στρατιωτικού Συνδέσμου στο Γουδί. Η ήττα στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, η επιβολή του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου, η αποτυχία εξεύρεσης λύσης στο κρητικό ζήτημα και οι εθνικές εκκρεμότητες στις αλύτρωτες περιοχές, κυρίως στη Μακεδονία και την Ήπειρο, είχαν προκαλέσει γενικευμένη δυσαρέσκεια και είχαν οδηγήσει σε αμφισβήτηση των φορέων εξουσίας και καταδίκη του πολιτικού συστήματος της χώρας και των κοτσαμπάσικων πελατειακών πρακτικών. Η μεταβατική περίοδος, 1897 -1909, χαρακτηριζόταν από πολιτική ρευστότητα και αστάθεια, κυβερνητικές μεταβολές, ιδεολογικές ζυμώσεις και δυναμική συλλογική δράση στα αστικά κέντρα. Η δυσαρέσκεια στην οποία οδηγούσαν τα αδιέξοδα του εθνικού ζητήματος εντεινόταν από τη δυσφορία του λαού για τις φορολογικές επιβαρύνσεις των κατώτερων στρωμάτων και από την αδυναμία του κράτους να προχωρήσει στην αγροτική μεταρρύθμιση. Παράλληλα, συνοδευόταν από εκφράσεις αμφισβήτησης διαμαρτυρόμενων στα αστικά κέντρα, κατά κύριο λόγο των μικροαστικών και εργατικών στρωμάτων. Σε αυτούς προστέθηκαν ειδικότερες εστίες ανάφλεξης, όπως ο στρατός, με συντεχνιακά αιτήματα. Το κίνημα στο Γουδί εξέφρασε αυτή τη γενικευμένη κοινωνική δυσανεξία, την αίσθηση του συνεχούς αδιεξόδου και την απαξίωση του πολιτικού συστήματος. Σε αντίθεση, ωστόσο, με μεταγενέστερες επεμβάσεις του στρατού στην πολιτική, ο φορέας του κινήματος, ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος, δεν επέβαλε στρατιωτική δικτατορία αλλά προώθησε τα αιτήματα του μέσω της Βουλής καλώντας τον Κρητικό πολιτικό Ελευθέριο Βενιζέλο να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας. Στις εκλογικές αναμετρήσεις του 1910, ο Βενιζέλος επικράτησε και προχώρησε σε μια σειρά μεταρρυθμίσεων που προώθησαν τον αστικό εκσυγχρονισμό συμβάλλοντας στην ευόδωση της εθνικής προσπάθειας. Μέσα από τις σελίδες τού "Ε-Ιστορικά" παρουσιάζονται οι εξελίξεις των ετών 1897-1909, η συγκρότηση και η δράση του Στρατιωτικού Συνδέσμου, τα αίτια της εκδήλωσης του κινήματος, ο ρόλος των εργατικών συντεχνιών και η πρόσκληση του Βενιζέλου. Σε ξεχωριστό άρθρο, τέλος, οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές του κινήματος αφηγούνται μέσα από τα απομνημονεύματα τους την προσωπική τους συμβολή στο ιστορικό αυτό γεγονός που σηματοδότησε την απαρχή του ελληνικού 20ού αιώνα. Περιέχονται τα κείμενα: - Απόστολος Διαμαντής, "Οι πολιτικές εξελίξεις από το 1897 μέχρι το 1909" - Νίκη Μαρωνίτη, ""Η "Επανάστασις της 15ης Αυγούστου 1909": Το αφήγημα και οι ποικίλες αναγνώσεις του" - Γιάννης Χρονόπουλος, "Ο στρατιωτικός σύνδεσμος και ο Ελευθέριος Βενιζέλος" - Φλώρα Τσιλάγα, "Ο ρόλος των εργατικών συντεχνιών στο κίνημα του συνδέσμου" - Γεωργία Δ. Ιγγλέζου, "Το κίνημα στο Γουδί μέσα από τα απομνημονεύματα των Στρατιωτικών του Συνδέσμου και τον Τύπο της εποχής"