Γιαννούλης Χαλεπάς
zoom in
Μορφή αινιγματική και μοναχική, γοητευτική και καταραμένη, αγιοποιημένη και μυθοποιημένη, με μια πορεία ζωής οδυνηρή, σκληρή και μυθιστορηματική, ο Χαλεπάς είναι από τους πιο σημαντικούς δημιουργούς της νεοελληνικής τέχνης. Γεννημένος στον Πύργο της Τήνου από οικογένεια μαρμαράδων, θα ξεκινήσει την πορεία του στις αρχές της δεκαετίας του 1870 με σπουδές στο Πολυτεχνείο της Αθήνας και έπειτα στην περίφημη Βασιλική Ακαδημία των Ωραίων Τεχνών του Μονάχου. Στη συνέχεια η εξέλιξη της ζωής και του έργου του είναι τα στοιχεία εκείνα που θα εδραιώσουν τη φήμη και τον μύθο του, καταξιώνοντάς τον όσο κανέναν άλλον καλλιτέχνη στη συλλογική συνείδηση. Περιέχονται τα κεφάλαια: - Τα πρώτα χρόνια και η διαμόρφωση - Ο κλασικιστής Χαλεπάς - Ο "ζωντανός νεκρός" - Η ανακάλυψη και η επιστροφή - Ο μεταλογικός Χαλεπάς - Ο Γιαννούλης Χαλεπάς αφηγείται - Χρονολόγιο: Οι μεγαλύτεροι σταθμοί της ζωής του - Επιλογή βιβλιογραφίας

Γιάννης Μπόλης (Συγγραφέας)

Ο Γιάννης Μπόλης γεννήθηκε στην Ελασσόνα. Σπούδασε Ιστορία, Αρχαιολογία και Ιστορία της Τέχνης στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ, όπου έκανε μεταπτυχιακές σπουδές και εκπόνησε διδακτορική διατριβή με θέμα "Οι καλλιτεχνικές εκθέσεις. Οι καλλιτέχνες και το κοινό τους στην Αθήνα του 19ου αιώνα" (Θεσσαλονίκη, 2000). Συντάκτης και ειδικός επιστημονικός συνεργάτης από το 1993 στο "Λεξικό Ελλήνων Καλλιτεχνών: Ζωγράφοι - Γλύπτες - Χαράκτες, 16ος-20ός αιώνας" (εκδόσεις "Μέλισσα", Αθήνα 1997-2000). Μελέτες και κείμενά του για τη νεοελληνική τέχνη έχουν δημοσιευθεί σε βιβλία και καταλόγους εκθέσεων, ενώ άρθρα του σε περιοδικά τέχνης και τον ημερήσιο Τύπο. Από το 2000 εργάζεται ως επιμελητής στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Γιαννούλης Χαλεπάς

Γιαννούλης Χαλεπάς (Συγγραφέας)

Ο Γιαννούλης Χαλεπάς συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πιο σημαντικούς εκφραστές τόσο της νεοελληνικής όσο και της ευρωπαϊκής πλαστικής. Γεννήθηκε το 1851 στον Πύργο της Τήνου. Ήταν ο πρώτος από τα έξι παιδιά του μαρμαρογλύπτη Ιωάννη Χαλεπά, που διατηρούσε μεγάλο εργαστήρι και εκτελούσε παραγγελίες ακόμα και για το εξωτερικό. Ο πατέρας ήθελε τον πρωτότοκο γιο του να ασχοληθεί με το εμπόριο. Έτσι, αφού τελείωσε το σχολαρχείο της Τήνου και την πρώτη τάξη του Γυμνασίου στη Σύρο, φοίτησε στην Εμπορική Σχολή της Σύρου, την οποία όμως σύντομα εγκατέλειψε. Η αγάπη του νεαρού Χαλεπά ήταν η γλυπτική. Φαίνεται μάλιστα ότι έτρεφε τέτοιο πάθος για την τέχνη αυτή, ώστε κατάφερε να μεταπείσει τον πατέρα του και να ξεκινήσει τις σπουδές του το 1869 στη Σχολή Καλών Τεχνών του Πολυτεχνείου στην Αθήνα, με δάσκαλό του το γλύπτη Λεωνίδα Δρόση. Στη Σχολή το ταλέντο του δεν άργησε να φανεί. Με υποτροφία μάλιστα του Ιερού Ιδρύματος Ευαγγελιστρίας Τήνου το 1873 συνέχισε τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου. Εκεί, από την αρχή ακόμη των σπουδών του, γνώρισε τις πρώτες μεγάλες του διακρίσεις: πρώτο βραβείο και χρηματικό έπαθλο σε διαγωνισμό της Ακαδημίας με το έργο του "Το παραμύθι της Πεντάμορφης" (1874) και χρυσό μετάλλιο στην Έκθεση του Μονάχου με το έργο "Σάτυρος που παίζει με τον Έρωτα" (1874). Ωστόσο, το 1875 η υποτροφία του διακόπηκε, γεγονός που τον ανάγκασε να επιστρέψει στην Αθήνα ένα χρόνο αργότερα. Στο διάστημα αυτό της παραμονής του στην πρωτεύουσα φιλοτέχνησε και ένα από τα πιο γνωστά έργα του, την "Κοιμωμένη", το ταφικό μνημείο της Σοφίας Αφεντάκη στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών (1878). Την ίδια όμως περίοδο ο Χαλεπάς εκδήλωσε και τα πρώτα συμπτώματα ψυχασθένειας, που είχε ήδη πλήξει δύο από τα αδέρφια του. Η οικογένειά του τον πήρε στην Τήνο, όπου όμως η κατάστασή του συνεχώς χειροτέρευε. Έτσι, το 1888 μπήκε στο ψυχιατρείο της Κέρκυρας, από όπου θα έβγαινε 14 χρόνια μετά, οπότε και έμεινε κοντά στη μητέρα του στην Τήνο. Στα χρόνια που ακολούθησαν έως και το 1918 ο Χαλεπάς έζησε σε μεγάλη ανέχεια. Δεν είναι ξεκάθαρο ακόμα ποια ήταν ακριβώς η σχέση του με τη γλυπτική όλο αυτό το διάστημα. Σύμφωνα με κάποιους μελετητές, η μητέρα του κατέστρεφε τα έργα του, πιστεύοντας ότι η ενασχόλησή του αυτή έβλαπτε την υγεία του. Σύμφωνα με άλλους πάλι, ήταν ο ίδιος ο Χαλεπάς που κατέστρεφε τα δημιουργήματά του λόγω της ψυχικής διαταραχής του. Το 1918 ξεκίνησε μια ιδιαίτερα δημιουργική περίοδος για το γλύπτη. Με τη βελτίωση της υγείας του, που σημειώθηκε τα επόμενα χρόνια, φιλοτέχνησε μερικά από τα πιο σημαντικά έργα του. Η αναγνώρισή του ήρθε σταδιακά με τη διοργάνωση εκθέσεων στην Αθήνα, ενώ το 1927 η Ακαδημία Αθηνών τού απένειμε το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών. Το 1930 ο Χαλεπάς εγκαταστάθηκε στο σπίτι της ανιψιάς του Ειρήνης Χαλεπά στην Αθήνα, όπου πέρασε την τελευταία και πιο δημιουργική φάση της καλλιτεχνικής του διαδρομής, που διακόπηκε με το θάνατό του το 1938.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα

Πέγκυ Κουνενάκη (Υπεύθυνος Σειράς)

Η Πέγκυ Κουνενάκη γεννήθηκε στα Χανιά της Κρήτης το 1950. Σπούδασε δημοσιογραφία στην Αθήνα και την Αγγλία, όπου και παρακολούθησε σεμινάρια δημιουργικής γραφής και κριτικού λόγου. Στην Αθήνα εργάστηκε στην εφημερίδα "Αυγή" ως πολιτιστική συντάκτης και αργότερα ως υπεύθυνη του πολιτιστικού τμήματος της "Κυριακάτικης Αυγής" (1976-1987). Εργάστηκε ως υπεύθυνη ύλης και πολιτιστικού στο περιοδικό "Ταχυδρόμος" (1980-1993). Στην εφημερίδα "Καθημερινή" συμμετείχε στο πολιτιστικό τμήμα του κυριακάτικου φύλλου και στο ένθετο περιοδικό της "Επταήμερο" (1994-2004). Επίσης, διατήρησε τη στήλη εικαστικής κριτικής για ένα και πλέον χρόνο στην εβδομαδιαία εφημερίδα "Athens Voice" (2003-2004). Τα τελευταία χρόνια έχει οργανώσει πολλές εικαστικές εκθέσεις και έχει γράψει βιβλία.

Παρασκευή Κατημερτζή

Παρασκευή Κατημερτζή (Επιμέλεια)

Η Παρασκευή Κατημερτζή (1950-2015) γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στη Σχολή Δημοσιογραφίας "Όμηρος" και στη Δημόσια Σχολή Ξεναγών. Μιλώντας άπταιστα αγγλικά, γερμανικά, ισπανικά και γαλλικά, εργάστηκε επί σειρά ετών ως ξεναγός. Η είσοδός της στη δημοσιογραφία έγινε το 1979 στην εφημερίδα "Ελεύθερη Γνώμη". Την επόμενη χρονιά άρχισε να συνεργάζεται με την "Αυγή". Η συνεργασία της με την εφημερίδα "Τα Νέα" ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 1980 και διήρκεσε έως τη συνταξιοδότησή της, το 2009. Διαπιστευμένη συντάκτρια στο Υπουργείο Πολιτισμού, ασχολήθηκε με οξύ πνεύμα και ανανεωτική διάθεση με το αρχαιολογικό και το πολιτιστικό ρεπορτάζ, καθώς και με το εικαστικό ρεπορτάζ, το οποίο κάλυψε επί χρόνια. Υπέγραψε μεταξύ άλλων κείμενα για τη Βάσω Κατράκη, τη Nelly’s, τον Γιάννη Κουνέλλη, τον Γιάννη Ψυχοπαίδη, τον Χρήστο Μποκόρο, τον Σπύρο Βασιλείου και άλλους καλλιτέχνες της σειράς μονογραφιών "Σύγχρονοι έλληνες εικαστικοί" που κυκλοφόρησαν από "Τα Νέα". Εξέδωσε έναν τόμο για την "Αρχιτεκτονική της πέτρας" (ΔΟΛ, 2008), καθώς και ημερολόγια αφιερωμένα στην ελληνική φύση. Επίσης, επιμελήθηκε τους τόμους "El Greco: Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: Κρήτη - Βενετία - Ρώμη - Ισπανία" (ΔΟΛ, 2007), "Αρχαίες πολιτείες" (ΔΟΛ, 2007), "Ακρόπολη, από τα μνημεία στο Mουσείο" (ΔΟΛ, 2009) κ.ά. Το 2005 τιμήθηκε με το βραβείο δημοσιογραφίας του Ιδρύματος Μπότση. Έφυγε από τη ζωή στην Αθήνα την Πέμπτη 2 Απριλίου 2015, σε ηλικία 64 ετών, μετά από μάχη με τον καρκίνο.

Μαρία Αδαμοπούλου (Επιμέλεια)


Γιαννούλης Χαλεπάς

Γιαννούλης Χαλεπάς (Γλύπτης)

Ο Γιαννούλης Χαλεπάς συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πιο σημαντικούς εκφραστές τόσο της νεοελληνικής όσο και της ευρωπαϊκής πλαστικής. Γεννήθηκε το 1851 στον Πύργο της Τήνου. Ήταν ο πρώτος από τα έξι παιδιά του μαρμαρογλύπτη Ιωάννη Χαλεπά, που διατηρούσε μεγάλο εργαστήρι και εκτελούσε παραγγελίες ακόμα και για το εξωτερικό. Ο πατέρας ήθελε τον πρωτότοκο γιο του να ασχοληθεί με το εμπόριο. Έτσι, αφού τελείωσε το σχολαρχείο της Τήνου και την πρώτη τάξη του Γυμνασίου στη Σύρο, φοίτησε στην Εμπορική Σχολή της Σύρου, την οποία όμως σύντομα εγκατέλειψε. Η αγάπη του νεαρού Χαλεπά ήταν η γλυπτική. Φαίνεται μάλιστα ότι έτρεφε τέτοιο πάθος για την τέχνη αυτή, ώστε κατάφερε να μεταπείσει τον πατέρα του και να ξεκινήσει τις σπουδές του το 1869 στη Σχολή Καλών Τεχνών του Πολυτεχνείου στην Αθήνα, με δάσκαλό του το γλύπτη Λεωνίδα Δρόση. Στη Σχολή το ταλέντο του δεν άργησε να φανεί. Με υποτροφία μάλιστα του Ιερού Ιδρύματος Ευαγγελιστρίας Τήνου το 1873 συνέχισε τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου. Εκεί, από την αρχή ακόμη των σπουδών του, γνώρισε τις πρώτες μεγάλες του διακρίσεις: πρώτο βραβείο και χρηματικό έπαθλο σε διαγωνισμό της Ακαδημίας με το έργο του "Το παραμύθι της Πεντάμορφης" (1874) και χρυσό μετάλλιο στην Έκθεση του Μονάχου με το έργο "Σάτυρος που παίζει με τον Έρωτα" (1874). Ωστόσο, το 1875 η υποτροφία του διακόπηκε, γεγονός που τον ανάγκασε να επιστρέψει στην Αθήνα ένα χρόνο αργότερα. Στο διάστημα αυτό της παραμονής του στην πρωτεύουσα φιλοτέχνησε και ένα από τα πιο γνωστά έργα του, την "Κοιμωμένη", το ταφικό μνημείο της Σοφίας Αφεντάκη στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών (1878). Την ίδια όμως περίοδο ο Χαλεπάς εκδήλωσε και τα πρώτα συμπτώματα ψυχασθένειας, που είχε ήδη πλήξει δύο από τα αδέρφια του. Η οικογένειά του τον πήρε στην Τήνο, όπου όμως η κατάστασή του συνεχώς χειροτέρευε. Έτσι, το 1888 μπήκε στο ψυχιατρείο της Κέρκυρας, από όπου θα έβγαινε 14 χρόνια μετά, οπότε και έμεινε κοντά στη μητέρα του στην Τήνο. Στα χρόνια που ακολούθησαν έως και το 1918 ο Χαλεπάς έζησε σε μεγάλη ανέχεια. Δεν είναι ξεκάθαρο ακόμα ποια ήταν ακριβώς η σχέση του με τη γλυπτική όλο αυτό το διάστημα. Σύμφωνα με κάποιους μελετητές, η μητέρα του κατέστρεφε τα έργα του, πιστεύοντας ότι η ενασχόλησή του αυτή έβλαπτε την υγεία του. Σύμφωνα με άλλους πάλι, ήταν ο ίδιος ο Χαλεπάς που κατέστρεφε τα δημιουργήματά του λόγω της ψυχικής διαταραχής του. Το 1918 ξεκίνησε μια ιδιαίτερα δημιουργική περίοδος για το γλύπτη. Με τη βελτίωση της υγείας του, που σημειώθηκε τα επόμενα χρόνια, φιλοτέχνησε μερικά από τα πιο σημαντικά έργα του. Η αναγνώρισή του ήρθε σταδιακά με τη διοργάνωση εκθέσεων στην Αθήνα, ενώ το 1927 η Ακαδημία Αθηνών τού απένειμε το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών. Το 1930 ο Χαλεπάς εγκαταστάθηκε στο σπίτι της ανιψιάς του Ειρήνης Χαλεπά στην Αθήνα, όπου πέρασε την τελευταία και πιο δημιουργική φάση της καλλιτεχνικής του διαδρομής, που διακόπηκε με το θάνατό του το 1938.

Τόμος:
1
Δέσιμο:
Σκληρό εξώφυλλο
Σελίδες:
146
Διαστάσεις:
25χ25
Βάρος:
0.713 κιλά

Αξιολογήσεις

Γράψε μια αξιολόγηση