Η `Ευρωπαϊκή διάσταση` θεωρείται ως μια πολυδιάστατη και πολύσημη έννοια, η οποία συνδέεται με τη συγκρότηση ενός νεοσύστατου `εννοιολογικού χώρου`, αυτού της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Το συνθετικό `ευρωπαϊκή` συνδηλώνει την άμεση εξάρτηση του όρου από την εξέλιξη και το μετασχηματισμό του ιστορικού μορφώματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στις μεταπολεμικές δεκαετίες, ενώ ο όρος `διάσταση` προσδιορίζει ακριβώς την κατεύθυνση της χωροχρονικής μεταβολής, προσδίδοντας ταυτόχρονα στην έννοια ένα δυναμικό, εξελικτικό και μελλοντικά προσανατολισμένο χαρακτήρα. Η έννοια της `ευρωπαϊκής διάστασης` δημιουργήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του `70 στο πλαίσιο της διαμόρφωσης εκπαιδευτικής πολιτικής της Κοινότητας, για να υποστηρίξει τις ευκαιρίες αλλά και διαχρονικές απαιτήσεις του εγχειρήματος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Σταδιακά, ο όρος `Ευρωπαϊκή διάσταση στην εκπαίδευση` δεν ανέδειξε απλώς τον κεντρικής σημασίας ρόλο της εκπαίδευσης στην ενίσχυση και την προώθηση βασικών παραμέτρων της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης (γνώση, ανταγωνιστικότητα, απασχόληση, πολίτης), αλλά συνδέθηκε άμεσα τόσο με τη συζήτηση για τον ιδεολογικό προσανατολισμό του περιεχομένου της ευρωπαϊκής ενοποίησης, όσο και με τον πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό χαρακτήρα του μετασχηματισμού των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Η ευρωπαϊκή διάσταση, δεν είναι απλώς η υιοθέτηση μιας σειράς μέτρων, δεν περιορίζεται στην εφαρμογή μιας σειράς δράσεων και προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Όπως, επίσης, δεν εξαντλείται στη συζήτηση σχετικά με τη διδασκαλία για την Ευρώπη, τη διεύρυνση της γεωγραφικής κοινότητας, το διάλογο για την ιστορική καταγωγή και την κοινή πολιτισμική κληρονομιά των λαών της Ευρώπης. Όπως, φυσικά, και δεν είναι απλώς το άθροισμα όλων αυτών. Η ευρωπαϊκή διάσταση αντιπροσωπεύει κι εκφράζει κάτι πολύ περισσότερο. Αντιπροσωπεύει την υπέρβαση του τρόπου σκέψης της νεωτερικής Ευρώπης, του τρόπου ύπαρξης και συγκρότησης των εθνικών κοινωνιών κι εκφράζει τη ρήξη με το μονοδιάστατο χαρακτήρα της εθνικής ταυτότητας και συνείδησης των εθνοκρατικών σχηματισμών. Η έννοια της ευρωπαϊκής διάστασης εκφράζει κι αντιπροσωπεύει την αναγνώριση της διαφοράς, της ετερότητας, της πολυσημίας, της ύπαρξης του `άλλου` και την απαίτηση της συνύπαρξης με τον `άλλο` εντός του ίδιου γεωγραφικού, θεσμικού, πολιτικού, κοινωνικού και πολιτισμικού χώρου. Συνακόλουθα, η ευρωπαϊκή διάσταση, ως έννοια και ως πεδίο αναφοράς, συνδέεται με τη διαμόρφωση ενός `λόγου για την Ευρώπη`, ο οποίος υποδεικνύει και τη διεύρυνση του πεδίου της συζήτησης από το `Μαθαίνοντας στην Ευρώπη` (`Learning for/about Europe`) στο `Να γίνουμε Ευρωπαίοι` (`Learning to be Europeans`), διεύρυνση που συνδέεται και παραπέμπει στη γενικότερη συζήτηση για τους όρους και το περιεχόμενο της ευρωπαϊκής ιδέας και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Κατ` αυτόν τον τρόπο, η ευρωπαϊκή διάσταση συνδέεται άμεσα με τη δημιουργία και την προοπτική ενός νέου συλλογικού υποκειμένου, του `ευρωπαίου πολίτη`, με τη διαμόρφωση μιας νέας συλλογικής ταυτότητας, της `ευρωπαϊκής ταυτότητας`, με τη συγκρότηση ενός νέου πεδίου διαλόγου, αυτού της `ευρωπαϊκής δημοσιότητας`, με τη θέσμιση ενός νέου πολιτειακού μορφώματος, αυτού της `ευρωπαϊκής πολιτείας`.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]