Η ανασύσταση του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως στο πλαίσιο του κράτους των Οθωμανών και η επαναλειτουργία του σε σύντομο χρονικό διάστημα, λίγους μόνο μήνες μετά την Άλωση, του επέτρεψε να μην αποκοπεί από τη μακρά βυζαντινή παράδοση. Η ευνοϊκή αυτή συγκυρία ενισχύθηκε από το γεγονός πως εκείνοι που πρώτοι επάνδρωσαν το Πατριαρχείο στη νέα, τη μεταβυζαντινή περίοδο, ήταν στελέχη που γνώριζαν καλά τη λειτουργία της πατριαρχικής γραμματείας. [...]
Βέβαια οι όροι κάτω από τους οποίους επαναλειτούργησε το Πατριαρχείο στο πλαίσιο ενός αλλόθρησκου πλέον κράτους ήταν διαφορετικοί από εκείνους που ίσχυαν τη βυζαντινή εποχή· ο νέος πατριάρχης όμως, καθώς και ο συνεργάτης του, ο νέος μέγας χαρτοφύλαξ, είχαν ως προγραμματική αρχή τη συνέχιση της βυζαντινής παράδοσης σε όλα τα επίπεδα. Και ένα από αυτά ήταν η τήρηση των κανόνων της βυζαντινής γραφειοκρατικής παράδοσης στην πατριαρχική γραμματεία: άρχισαν, με άλλα λόγια, να τηρούν έναν επίσημο κώδικα στον οποίο κατέγραφαν τις αποφάσεις που έπαιρνε το Πατριαρχείο και σημείωναν ό,τι το αφορούσε [...].
(από τον πρόλογο της έκδοσης)
Δημήτρης Γ. Αποστολόπουλος (Συγγραφέας)
Διευθυντής Ερευνών, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Γενικός Γραμματέας του Ομίλου Μελέτης του Ελληνικού Διαφωτισμού (ΟΜΕΔ).
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
