Εκατό χρόνια μετά το τέλος της Μικρασιατικής Εκστρατείας και τον ξεριζωμό του ελληνισμού της Μικράς Ασίας μαρτυρίες και καταθέσεις αυτοπτών μαρτύρων δεν σταματούν να έρχονται στην επιφάνεια. Ημερολόγια, επιστολές, αυτοβιογραφικές καταθέσεις φωτίζουν από μια διαφορετική γωνία τα κρίσιμα γεγονότα της περιόδου που ακολούθησε την κατάρρευση του μετώπου, προσθέτοντας στα όσα ήδη γνωρίζουμε πολύτιμες πληροφορίες για τους τρόπους με τους οποίους η εμπειρία της μάχης, του πολέμου και της Καταστροφής βιώθηκε από τους συμμετέχοντες.
Το ημερολόγιο του δόκιμου σημαιοφόρου Αθανάσιου Παπαβασιλείου αποτελεί μια τέτοια πηγή. Γραμμένο στην τελευταία φάση της Εκστρατείας ως «μακρά επιστολή» προς την αγαπημένη του Μαρία, αποτυπώνει με ενάργεια τα συναισθήματα που γεννά ο πόλεμος σε έναν νέο άνθρωπο ο οποίος βιώνει την Ιστορία εν τη γενέσει της σε οριακές συνθήκες. Πηγή πολύτιμη τόσο για τα γεγονότα της Καταστροφής όσο και για την κατασκευή του εαυτού και τις ταυτοτικές του μεταπλάσεις, το ημερολόγιο του Παπαβασιλείου συνιστά συνάμα ένα έξοχο κείμενο με λογοτεχνικές αρετές που αιχμαλωτίζει τον αναγνώστη, κρατώντας το ενδιαφέρον του διαρκώς αμείωτο.
Ο Κώστας Κατσάπης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1973. Σπούδασε Ιστορία στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο όπου και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ιστορία και την Τεκμηρίωση, ενώ το 2006 υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου, με θέμα την κοινωνική ιστορία του ροκ εν ρολ στην Ελλάδα την μεταπολεμική περίοδο. Έχει εργαστεί ως ιστορικός στο Ιστορικό Αρχείο της Αγροτικής Τράπεζας (1997 - 1998), στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (2000 - 2002), και στο Τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου (2002 - 2012), ενώ από το 2012 ανήκει στο προσωπικό του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Έχει συνεργαστεί με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών στο πλαίσιο του Προγράμματος "Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας". Από το 2006 διδάσκει Ευρωπαϊκό Πολιτισμό στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, καθώς και Ιστορία της Νεολαίας σε μεταπτυχιακό επίπεδο στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εντοπίζονται στο χώρο της σύγχρονης κοινωνικής και πολιτισμικής ιστορίας και ειδικότερα στην ιστορία της νεολαίας και των κοινωνικών κινημάτων. Για τα ζητήματα αυτά έχει δημοσιεύσει άρθρα σε συλλογικούς τόμους και επιστημονικά περιοδικά, ενώ παράλληλα έχει συγγράψει το βιβλίο "Ήχοι και απόηχοι. Κοινωνική ιστορία του ροκ εν ρολ φαινομένου στην Ελλάδα, 1956-1967", Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς/ ΕΙΕ/ΙΝΕ, Αθήνα 2007, καθώς και την μονογραφία: "Το "πρόβλημα νεολαία". Μοντέρνοι νέοι, παράδοση και αμφισβήτηση στη Μεταπολεμική Ελλάδα, 1964 - 1974", Εκδόσεις Απρόβλεπτες, Αθήνα 2012. Κείμενά του για βιβλία και συγγραφείς που αγαπά δημοσιεύονται τακτικά στην εφημερίδα Τα Νέα (ένθετο Βιβλιοδρόμιο), ενώ υπήρξε επιμελητής του Περιπτέρου Λαϊκότητα και εργατικές κινητοποιήσεις στη μεγάλη έκθεση GR80s. Η Ελλάδα του ΄80 στην Τεχνόπολη (Ιανουάριος-Μάρτιος 2016).
Ο Αθανάσιος Παπαβασιλείου γεννήθηκε το 1900 στην Πάρο. Φοίτησε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων και ως δόκιμος αξιωματικός έλαβε μέρος στην τελευταία φάση της Μικρασιατικής Εκστρατείας καταγράφοντας σε ημερολόγιο την εμπειρία του από την καταστροφή της Σμύρνης και τον ξεριζωμό του μικρασιατικού ελληνισμού. Στη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου έλαβε την εκπαίδευση του αεροναυτίλου και συμμετείχε σε επιχειρήσεις στη νότια Γαλλία. Μετά τη λήξη του πολέμου σταδιοδρόμησε στην πολιτική αεροπορία, αρχικά στην ΤΑΕ και κατόπιν στην Ολυμπιακή Αεροπορία. Έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών τον Οκτώβριο του 1989.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
