Το Δ΄ βιβλίο καλύπτει τη συναρπαστική δράση του βασιλιά της Σπάρτης Αγησίλαου εναντίον των Περσών στην Ασία αλλά και την επιστροφή του στην Ελλάδα, για να αντιμετωπίσει τις σπουδαιότερες πόλεις (Θήβα, Αθήνα, Κόρινθο, Άργος) που συνασπίσθηκαν εναντίον της Σπάρτης, γιατί έρευσε άφθονο το εκμαυλιστικό περσικό χρήμα. Στο Ε΄ βιβλίο περιγράφονται όλα τα γεγονότα που οδήγησαν στην επαίσχυντη Ανταλκίδεια ειρήνη (387 π.Χ.), κατά την οποία, λόγω της αρχομανίας της Σπάρτης, παραχωρήθηκαν όλες σχεδόν οι πόλεις της Μικράς Ασίας και πολλά νησιά στους Πέρσες. Απόλυτοι κυρίαρχοι στον Ελλαδικό χώρο οι Σπαρτιάτες, εκτρέπονται σε αυθαίρετες ενέργειες εναντίον πόλεων της Πελοποννήσου, της Χαλκιδικής κ.τ.λ., αλλά αντιμετωπίζουν την αντίδραση των Θηβαίων και των Αθηναίων. Όλα οδηγούν στην ηγεμονία των Θηβών (371 - 362 π.Χ.) με τον Πελοπίδα και τον Επαμεινώνδα, που θα τα εκθέσει ο Ξενοφώντας στα δύο τελευταία βιβλία του ΣΤ΄ και Ζ΄.
[Απόσπασμα από κείμενο παρουσίασης εκδότη ή έκδοσης]
Ομότιμος καθηγητής του Α.Π.Θ. Τις βασικές φιλολογικές του σπουδές τις έκανε στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης δίπλα σε λαμπρούς δασκάλους. Μετεκπαιδεύτηκε στην Ιταλία και στην Γερμανία. Καθηγητής της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από το 1969 ως το 1996, οπότε και αποχώρησε οικειοθελώς από την ενεργό υπηρεσία, για να αφοσιωθεί στο συγγραφικό του έργο. Υπήρξε Κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής και Συγκλητικός κατά το ακαδημαϊκό έτος 1977-1978 και πρώτος Πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας κατά τα έτη 1984-1986. Για πέντε εξάμηνα πρόσφερε τις υπηρεσίες του και στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου ως επισκέπτης καθηγητής. Έλαβε μέρος σε πολλά συνέδρια (ιδίως για θέματα αριστοτελικά και ιπποκρατικά) και έδωσε πλήθος διαλέξεων στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τον αρχαίο ελληνικό επιστημονικό λόγο. Από την άποψη αυτή γόνιμο έδαφος για έρευνα του προσέφεραν κατά κύριο λόγο τα αρχαία ελληνικά ιατρικά κείμενα, καθώς και τα κείμενα του Αριστοτέλη.
Κυριότερες εργασίες - βιβλία (πέρα από τα άρθρα και τις δημοσιεύσεις σε περιοδικά και σε εφημερίδες):
- "Η παραγωγική κατάληξη -ικός στην προσωκρατική φιλοσοφία και στο Ιπποκρατικό Corpus" (1968)
- "Άρτεμις Ορθρία" (1968)
- "Ιπποκρατική ιατρική" (1972)
- "Αρχαία ελληνική μετρική" (1975)
- "Επίθετα από ουσιαστικοποιημένα επίθετα" (1977)
- "Πέντε φιλολογικά μελετήματα" (1986)
- "Αριστοτελικά μελετήματα" (1986)
- "Εν παρόδω Α΄ - Β΄" (1987-1995)
- "Γλωσσικές παρατηρήσεις Α΄ - Β΄" (1990-1994)
- "Ιπποκρατική συλλογή Α΄" (1991)
- "Ο Δημήτρης Λυπουρλής στο Βαφοπούλειο" (1998)
- "Ην ποτε: Τρεις "ιστορίες" αρχαίας ελληνικής καθημερινότητας" (1998)
- "Αριστοτέλης, Ηθικά Νικομάχεια, βιβλίο Β΄" (2000)
- "Ιπποκράτης, τόμοι I-V" (2000-2001)
- "Λεξικό αρχαίων συγγραφέων, Ελλήνων και Λατίνων" (μετάφραση από τα Γερμανικά, 1996).
Ένας ακόμα τομέας που κίνησε με ιδιαίτερο τρόπο το ενδιαφέρον του ήταν η διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών στη Μέση Εκπαίδευση. Πήρε μέρος σε πλήθος ειδικών σεμιναρίων, έκανε διαλέξεις, δημοσίευσε σχετικά άρθρα.
Έφυγε από τη ζωή στις 15 Νοεμβρίου 2018.
Ο Ιωάννης Σ. Χριστοδούλου είναι διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Είναι καθηγητής - σύμβουλος στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και διδάσκει Φιλοσοφία ως επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου.
Ο Ξενοφών (Ερχία, 430 π.Χ. - Κόρινθος, 355 π.Χ.) ήταν Αθηναίος ιστορικός συγγραφέας και σωκρατικός φιλόσοφος. Γιος του Γρύλλου από τον αρχαίο δήμο της Ερχίας (σήμερα τα Σπάτα), ανήκε κοινωνικά στην τάξη των ιππέων, και έδρασε πολιτικά ως ολιγαρχικός και φιλολάκων. Μετά το 410 π.Χ. γνωρίστηκε με τον Σωκράτη, και μπήκε στον κύκλο των μαθητών του.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα