ΑντΙ ΠρολΟγου:
Ποιητική προφητεία;
Όπως σε όλα τα ζητήματα της ζωής, έτσι και στην Ποίηση αλλάζουμε εποχή. Θα θίξω –συνοπτικά– στο προλογικό αυτό σημείωμα δύο θέματα που αφορούν το πέρασμα από το σήμερα στο αύριο:
1. Η Ποίηση δεν είναι ατάκα, ευφυολόγημα, απόφθεγμα, μήνυμα, ρήση και διδαχή.
Είναι κατα-γραφή χώρου, χρόνου, φόβου και ψυχής.
Είναι στιγμή κι αιωνιότητα ταυτόχρονα.
Έμπνευση [εξεγερμένου;] μυαλού κι αντίδραση [ανικανοποίητου;] σώματος.
Πολλοί προκρίνουν την Ποίηση της καθημερινότητας, άλλοι υπεραμύνονται της υπαρξιστικής Ποίησης ή και της ποιητικής έκφρασης του Μοντερνισμού.
Όμως, όσοι θεωρούν ότι «η Ποίηση αποτελεί σημείο [αποκλειστικής;] συνάντησης συναισθημάτων», κρύπτη βιωμάτων ή απόσταγμα εμπειριών ζωής και ότι ο ποιητής παραμένει ένας γνήσιος εκφραστής του δι-ιστορικού γίγνεσθαι, μοιάζει να ξεπερνιούνται από τα θαύματα της τεχνοεπιστήμης.
2. Αν «το όνειρο προηγείται του νοήματος», τότε ενδεχομένως το όραμα του Νέου Κόσμου που ευαγγελίζεται η τεχνολογική πρόοδος μάλλον εξαιρεί τον ποιητή από τη Γη της Επαγγελίας.Ο διανοητικός στοχασμός των δημιουργών και τα διαχρονικά αποτυπώματα ψυχής των αναγνωστών δεν θα βρίσκονται στο εξής στο επίκεντρο της λογο-τεχνίας.Το ποιητικό τάλαντον θ’ αντικατασταθεί κατά πολύ από κατασκευές μηχανών που θα «παράγουν» στίχους.
Δεν γνωρίζω αν στη νέα εποχή πολλοί στίχοι «θ’ αρνηθούν να γίνουν [μηχανικό] ποίημα», αμφιβάλλω όμως αν στο μέλλον οι ποιητές του ChatGPT θα μπορούν να ισχυριστούν ότι «παράγουν πολιτική και κοινωνική συνείδηση».
Πολλοί θα μιλήσουν για κατάργηση [κατάλυση;] της «τελετουργικής λειτουργίας της Ποίησης» [μέθεξη], άλλοι θα ισχυριστούν ότι βαίνουμε προς μια μαζική παραγωγή από καρικατούρες και κακέκτυπα μιας γενικά χαμηλής κι όχι ειδικά υψηλής κουλτούρας ενός κλειστού κύκλου μυημένων [όπως ήταν παλαιότερα;].
Στην πραγματικότητα, όμως, ο ποιητής θα παραμερισθεί κι ο οιονεί-προφητικός του λόγος θ’ ακυρωθεί.
Η κοινή [ευρωπαϊκή] κουλτούρα της λυτρωτικής τέχνης δεν θα έχει πλέον την παραδοσιακή υπεραξία της στη ζωή.
Ας στοχαστούμε, λοιπόν, αυτές τις μεταλλάξεις, όχι σαν λουδίτες που αρνούνται την εξέλιξη, αλλά ως ευαίσθητες αντένες πρόσληψης και ως άξιοι κατα-γραφείς ενός Νέου Κόσμου στον οποίο ζούμε, χωρίς πλέον ν’ ανήκουμε.




ΥΓ: Η ποιητική αυτή συλλογή θέλω να πιστεύω ότι κλείνει έναν κύκλο αναζήτησης σκοπών και μέσων. Ο επόμενος κύκλος –εάν κι εφ’ όσον ανοίξει– θα φιλοδοξεί να πετύχει υπερβάσεις μορφών και πλαισίου.
Γιάννης Πανούσης