Διαθέσιμο κατόπιν παραγγελίας
Αποστέλλεται την ίδια ή την επόμενη εργάσιμη
ISBN:
9789604496129
Κατηγορίες:
Έτος κυκλοφορίας
Εκδότης
Από τα μέσα του 17ου μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα διεξάγεται στη Βρετανία μια ηθικοφιλοσοφική συζήτηση κατά την οποία εμφανίζεται μια πρώιμη διατύπωση θεμάτων της νεωτερικής φιλοσοφίας και κατά συνέπεια των ιδεολογικών μορφωμάτων που προέκυψαν από αυτήν του φιλελευθερισμού και του νεοφιλελευθερισμού. Το περιβάλλον της συζήτησης αυτής διαμορφώνεται από: α) την εν γένει πορεία της πολιτικής και κοινωνικής σταθεροποίησης των πρώιμων αστικών σχέσεων, β) την παρακμή των εκκλησιαστικών και θρησκευτικών αυθεντιών και των ηθών της παραδοσιακής κοινότητας, και γ) την κυριαρχία ενός νέου επιστημολογικού "παραδείγματος" βασισμένου στη φυσική επιστήμη του Νεύτωνα και εκφρασμένο στη φιλοσοφία από την προσέγγιση της "νέας οδού των ιδεών". Σε αυτό το ιστορικό πλαίσιο η θρυαλλίδα που πυροδοτεί τη βρετανική φιλοσοφική συζήτηση της ηθικής είναι η πρόκληση που εγείρει το έργο του Χομπς. Απέναντι στο "τέρας του Μάλμσμπερι" οικοδομούνται μια σειρά απαντήσεις, στις οποίες συνεκφέρονται στοιχεία της παρεδεδομένης φιλοσοφίας -Πλατωνισμός, Στωικισμός, Σχολαστικισμός- με άλλα "νεωτερικά" -πειραματική και εμπειρική μέθοδος, συναισθηματοκρατική ηθική ψυχολογία, πολιτικός ουμανισμός, ωφελιμισμός. Σε αυτή τη συζήτηση η ατομική ιδιοκτησία αποτελεί τη βάση για τη συζήτηση του υπό διαμόρφωση πρώιμου αστικού πλέγματος κοινωνικών σχέσεων. Οι στοχαστές που συμμετέχουν σε αυτή τη συζήτηση, χαρακτηριστικά κείμενα των οποίων ανθολογούνται στον παρόντα τόμο, με έμμονη μέριμνα συζητούν τη δυνατότητα κοινωνικής συμβίωσης ανάμεσα στα εγωιστικά συμφέροντα. Συμφέροντα που αποτελούνται από εγωιστικές ατομικότητες, οι οποίες χειραφετημένες από την αυτοθυσιαστική, ασκητική ηθική και απενοχοποιημένες πλέον επιδίδονται στον ιδιωτικό τους πλουτισμό. Η συμβατότητα της αρετής με τα ιδιωτικά συμφέροντα αποτελεί τα διακύβευμα όλης αυτής της συζήτησης. Ο τόμος περιλαμβάνει κείμενα, τα οποία μεταφράζονται για πρώτη φορά στα ελληνικά, τα σύντομα βιογραφικά σημειώματα και την εργογραφία του Τόμας Χομπς, του Ραλφ Κάντγουορθ, του Τζον Λοκ, του Σάμιουελ Κλαρκ, του Ρίτσαρντ Κάμπερλαντ, του Άντονι Άσλι Κούπερ, 3ου κόμη του Σάφτσμπερι, του Μπέρναρντ ντε Μάντεβιλ, του Φράνσις Χάτσεσον, του Τζόζεφ Μπάτλερ, του Ντέιβιντ Χιουμ, του Άνταμ Σμιθ, του Άνταμ Φέργκιουσον και του Τόμας Ριντ. Το εκτενές επίμετρο του επιμελητή συμπληρώνει τον τόμο, συμβάλλει στην κατανόηση της συζήτησης και αναδεικνύει την επικαιρότητά της. Περιέχονται τα κείμενα: - Τόμας Χομπς (βιογραφικά - εργογραφία), "Στοιχεία δικαίου: Η ανθρώπινη φύση" - Ραλφ Κάντγουορθ (βιογραφικά - εργογραφία), "Πραγματεία περί της αιώνιας και αμετάβλητης ηθικότητας" - Τζον Λοκ (βιογραφικά - εργογραφία), "Δοκίμιο για την ανθρώπινη νόηση. Η λογικότητα του Χριστιανισμού" - Σάμιουελ Κλαρκ (βιογραφικά - εργογραφία), "Λόγος περί των αμετάβλητων υποχρεώσεων της φυσικής θρησκείας" - Ρίτσαρντ Κάμπερλαντ (βιογραφικά - εργογραφία), "Πραγματεία περί των νόμων της φύσης" - Κόμης του Σάφτσμπερι (βιογραφικά - εργογραφία), "Έρευνα σχετικά με την αρετή ή αξιομισθία" - Μπέρναρντ ντε Μάντεβιλ (βιογραφικά - εργογραφία), "Ο μύθος των μελισσών ή ιδιωτικά ελαττώματα, δημόσια οφέλη" - Φράνσις Χάτσεσον (βιογραφικά - εργογραφία), "Έρευνα περί της απαρχής των ιδεών του κάλλους και της αρετής" - Τζόζεφ Μπάτλερ (βιογραφικά - εργογραφία), "Δεκαπέντε κηρύγματα" - Ντέιβιντ Χιουμ (βιογραφικά - εργογραφία), "Πραγματεία για την ανθρώπινη φύση. Έρευνα σχετικά με τις αρχές της ηθικής" - Άνταμ Σμιθ (βιογραφικά - εργογραφία), "Θεωρία των ηθικών συναισθημάτων" - Άνταμ Φέργκιουσον (βιογραφικά - εργογραφία), "Αρχές της ηθικής και πολιτικής επιστήμης. Δοκίμιο για την ιστορία της αστικής κοινωνίας" - Τόμας Ριντ (βιογραφικά - εργογραφία), "Δοκίμια περί των πρακτικών δυνάμεων του ανθρώπου" Επίμετρο: "Αρετές και συμφέροντα: Η επαγγελία μιας παράδοξης συγκατοίκησης ή η ηθική κρίση της πρώιμης νεωτερικότητας" Εισαγωγή Μέρος 1 Η σταθεροποίηση του εμπειριοκρατικού παραδείγματος της νέας οδού των ιδεών 1. Η πολιτεία ως συμβολαιακός συνεταιρισμός και τη ήθος της επιβίωσης: Η οροθέτηση της συζήτησης από τον Τόμας Χομπς 2. Η πλατωνικού τύπου απάντηση στη "νέα οδό των ιδεών": Ο Πλατωνισμός του Κέμπριτζ 3. Το επιχείρημα του θεολογικού ωφελιμισμού κατά του Χομπς 4. Το επιστημολογικό πρόγραμμα του Λοκ και η μετέωρη επαγγελία της "ηθικής επιστήμης" 5. Εξωτερική κριτική του εμπειριοκρατικού παραδείγματος: Ο ηθικός ορθολογισμός του Κλαρκ Μέρος ΙΙ Από την ηθική ως νόμο στην ηθικότητα ως αίσθηση. Η σύνθεση του ηθικο-αισθητικού συναισθηματοκρατικού παραδείγματος 1. Η επανασύνδεση της αρετής με το κάλλος: Το "ωραίο σύστημα" του λόρδου Σάφτσμπερι 2. Από την αρετή των αρίστων στην αριστεία της οικονομικής αποτελεσματικότητας: Η ευημερία των ανθρώπων και η "ηθική" των μελισσών 3. Μια πρώτη σύνθεση του συναισθηματοκρατικού παραδείγματος: Η "ηθική αίσθηση" και η "φυσική ευμένεια" ως θεμέλιο των αρετών: Φράνσις Χάτσεσον 4. Η συντεταγμένη αρμονία των συναισθημάτων: Η σχετικοποίηση της ευμένειας και η αρχή της συνείδησης: Τζόσεφ Μπάτλερ Μέρος ΙΙΙ Η σταθεροποίηση της συναισθηματοκρατίας στο "παράδειγμα" της συμπάθειας 1. α. Ντέιβιντ Χιουμ: "Ριζοσπαστικοποίηση και εκκοσμίκευση της συναισθηματοκρατικής προσέγγισης της ηθικής" 1. β. Ντέιβιντ Χιουμ: "Μεταφυσικός σκεπτικισμός και υπονόμευση του "τελολογικού επιχειρήματος" 1.γ. Ηθική επιδοκιμασία: Η συμπάθεια προς το ωραίο και το ωφέλιμο 1.δ. Η χρησιμότητα των "τεχνητών" αρετών: H "απομάγευση" της δικαιοσύνης 2.α. Διόρθωση και ολοκλήρωση του "παραδείγματος" της συμπάθειας: Άνταμ Σμιθ 2.β. Ο ιδεώδης παρατηρητής ως ηθική κοινότητα Μέρος IV Ενστάσεις κατά του συναισθηματοκρατικού παραδείγματος στο πλαίσιο του Σκοτικού Διαφωτισμού 1. Άνταμ Φέργκιουσον, " Οι μοντέρνες όψεις της ηθικής διαφθοράς και η επικαιρότητα της κλασικής πολιτικής αρετολογίας" 2. Τόμας Ριντ, "Κριτική της εμπειρικής συναισθηματοκρατίας και φιλοσοφία της κοινονοημοσύνης"
Ο Ντέιβιντ Χιουμ (1711-1776), ο σημαντικότερος στοχαστής του σκωτικού διαφωτισμού, είναι ο πρώτος στην ιστορία της φιλοσοφίας ο οποίος επιχείρησε την εμπειρική θεμελίωση της "Επιστήμης του ανθρώπου" εισάγοντας την "πειραματική μέθοδο συλλογισμού στα ηθικά θέματα". Γεννήθηκε στο Εδιμβούργο από οικογένεια εμπόρων και, χάνοντας από πολύ νωρίς τον πατέρα τους, ο ίδιος και τα αδέλφια του μεγάλωσαν μόνο με την αφοσιωμένη φροντίδα της μητέρας τους. Από νωρίς στράφηκε με ιδιαίτερη θέρμη στη μελέτη κειμένων της κλασικής γραμματείας, όπως του Κικέρωνος, του Σενέκα, του Λουκρητίου και του Πλουτάρχου, και σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Το 1734 μετέβη στην πόλη La Fleche της Anjou, στο κολέγιο της οποίας είχε σπουδάσει ο Καρτέσιος, όπου επιδόθηκε στη συγγραφή, και κατόπιν επέστρεψε στο Λονδίνο για να δημοσιεύσει, σε ηλικία 28 ετών, το πρώτο και μεγαλύτερο φιλοσοφικό έργο του, "Πραγματεία για την ανθρώπινη φύση" (1739-40). Η καινοτομία των απόψεών του προκάλεσε την απορριπτική κριτική των συγχρόνων του, οι οποίοι του απέδωσαν τον χαρακτηρισμό του άθεου και ακραίου αγνωστικιστή. Το γεγονός αυτό θα οδηγήσει τον Σκώτο φιλόσοφο σε νέα συγγραφή του έργου, "Έρευνες για την ανθρώπινη νόηση και για τις αρχές της ηθικής" ("Enquiries concerning human understanding and concerning the principles of morals") (1748, 1751), στο οποίο θα αμβλύνει φραστικά τη σκεπτικιστική οξύτητα ορισμένων από τα συμπεράσματα της "Πραγματείας", χωρίς ποτέ, όμως, να εγκαταλείψει τις θεμελιώδεις θέσεις του "νεανικού" του έργου. Στη συνέχεια δημοσιεύει τα "Ηθικά, πολιτικά, φιλολογικά δοκίμια" ("Essays moral, political, and literary") (1741-52), τις "Τέσσερις διατριβές" ("Four dissertations"), στις οποίες περιλαμβάνεται η "Φυσική ιστορία της θεολογίας" ("Natural history of religion") (1757), και τους έξι τόμους της "Ιστορίας της Μεγάλης Βρετανίας" (The history of Great Britain") (1754-1762). Το 1763 υπηρετεί στη Βρετανική Πρεσβεία του Παρισιού μέχρι το 1769, οπότε και επιστρέφει στη Σκωτία, για να αποσυρθεί και να συγγράψει τους "Διαλόγους για τη φυσική θεολογία" ("Dialogues concerning natural religion") και την "Αυτοβιογραφία μου" ("My own life"), τα οποία δημοσιεύονται μετά το 1776, έτος του θανάτου του.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
O Thomas Hobbes γεννήθηκε στο Malmesbury της Αγγλίας το 1588 και πέθανε στο Hardwick το 1679. Από το 1603-1608 σπούδασε στην Οξφόρδη και κατόπιν έγινε οικοδιδάσκαλος του πρωτότοκου γιου του λόρδου Cavendish. Ο δεσμός του με την οικογένεια στάθηκε ισόβιος. Έκανε δύο μεγάλα ταξίδια στην Ευρώπη (1629-1631 και 1634-1637), όπου γνωρίστηκε με σημαντικούς εκπροσώπους της πνευματικής ζωής, ανάμεσά τους τους Mersenne, Galilei, Gassendi και Descartes. Στα 1640, καθώς πλησίαζε ο εμφύλιος πόλεμος, έφυγε και πήγε στο Παρίσι, όπου έμεινε έντεκα χρόνια. Μετά την επιστροφή του στην Αγγλία έζησε αποτραβηγμένος, έχοντας πια δημοσιεύσει τις βασικές πολιτικές του πραγματείες, δηλ. The Elements of Law (1640), De Cive (1642), Leviathan (1651). Ανάμεσα στα φιλοσοφικά του έργα κεντρική θέση επέχει το De Corpore (1655). Αξιομνημόνευτο είναι ότι ο Hobbes άρχισε τη φιλολογική του σταδιοδρομία με μια μετάφραση του Θουκυδίδη (1628) και την τελείωσε με μία έμμετρη μετάφραση της Οδύσσειας (1675) και της Ιλιάδας (1676).
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ο John Locke γεννήθηκε το 1632 στο Wrington του Somerset και πέθανε το 1704 στο Oates του Essex. Άρχισε τις σπουδές του στο κολλέγιο του Westminster και τις συνέχισε στο Christ΄ College της Οξφόρδης, όπου ασχολήθηκε με την φιλοσοφία, την θεολογία, την χημεία και την ιατρική. Από το 1666 συνδέθηκε με την οικογένεια του Ashley Cooper, κόμητα του Shaftesbury, ανέλαβε την εκπαίδευση του γιου του και συμμερίστηκε την πολιτική τύχη του. Από το 1674 ως το 1679 παρέμεινε στη Γαλλία. Το 1684 κατέφυγε ως πολιτικός εξόριστος στην Ολλανδία, απ΄ όπου επέστρεψε μετά την Ένδοξη Επανάσταση του 1688 και ανέλαβε διάφορα δημόσια αξιώματα, από τα οποία παραιτήθηκε οριστικά για λόγους υγείας το 1700. Κύρια έργα του: "Toleration" (1689), "Two Treatises of Government" (1690), "An Essay conserning Human Understanding" (1690), "Some Thoughts concerning Education" (1693), "On the Reasonableness of Cristianity" (1695).
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Adam Smith (1723 - 1790). Ήταν από το 1751 μέχρι το 1763 καθηγητής για Λογική και Φιλοσοφία της Ηθικής στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης. Σε ένα ταξίδι του στη Γαλλία και την Ελβετία στα έτη 1764-66 γνωρίστηκε με τους σημαντικότερους εκπροσώπους του Διαφωτισμού, ανάμεσά τους τον Βολταίρο. Στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στη γενέτειρά του, Kirkcaldy, ως ιδιωτικός δάσκαλος. Για τις επιστημονικές εργασίες του διορίστηκε ο Σμιθ το 1779 μέλος της ανώτατης τελωνειακής αρχής της Σκωτίας.
Στο κυριότερο φιλοσοφικό σύγγραμμά του με τίτλο "Θεωρία των Αισθημάτων" (1759) παρουσιάζει ο Σμιθ μια θεωρία για την κοινωνική πράξη, η οποία θεωρία αποτελεί επίσης τη βάση για το οικονομολιγικό έργο του "Διερεύνηση για τη φύση και το αίτιο του εθνικού πλούτου" (1776). Θεμέλιο της οικονομικής θεωρίας του είναι η διδασκαλία για την αξία της εργασίας, σύμφωνα με την οποία, το κόστος ενός προϊόντος εξαρτάται από την εργασία που έχει "ενσωματωθεί" σ΄ αυτό. Συνέπεια των νόμων της αγοράς είναι, χωρίς εξωτερική παρέμβαση, μία οικονομική ισορροπία, η οποία επιτυγχάνεται χωρίς παρεμβολή τού κράτους. Γι΄ αυτό θεωρούσε ο Σμιθ βλαβερές τυχόν παρεμβάσεις και περιορισμούς από πλευράς του κράτους, ειδικότερα την μερκαντιλιστική εμπορική πολιτική και αναδείχθηκε σε προπομπό του οικονομικού φιλελευθερισμού.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ο Samuel Clarke (1675 -1729) ήταν εγγλέζος φιλόσοφος, θεολόγος και ιεροκήρυκας. Σπούδασε στο Cambridge όπου δέχτηκε την επίδραση του Νεύτωνα.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ο Bernard Mandeville ή Bernard de Mandeville (1670 - 1733), γεννήθηκε στην Ολλανδία αλλά το μεγαλύτερο διάστημα της ζωής του το πέρασε στην Αγγλία. Ήταν φιλόσοφος αλλά και συγγραφέας σατιρικών κειμένων με ζητήματα της επικαιρότητας.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ο Ralph Cudworth (1617 - 1688) ήταν ο πλέον συστηματικός φιλόσοφος του κύκλου των λεγόμενων "Πλατωνιστών του Κέιμπριτζ".
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ο Richard Cumberland (1632 - 1718) ήταν εγγλέζος φιλόσοφος.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ο Anthony Ashley Cooper, 3d Earl of Shaftesbury (1671-1713) ήταν εγγλέζος φιλόσοφος.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ο Joseph Butler (1692 - 1752) ήταν εγγλέζος ιεροκήρυκας, θεολόγος και φιλόσοφος. Ως θεολόγος έθεσε ως στόχο του την κριτική του ντεϊσμού.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ο Adam Ferguson (1723 - 1816) ήταν φιλόσοφος, ιστορικός και στρατιωτικός κληρικός.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ο Thomas Reid (1710 - 1796), ήταν σκότος φιλόσοφος, κύριος εκπρόσωπος της σκοτικής Σχολής της common sense.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ο Μιχάλης Σπουρδαλάκης γεννήθηκε το 1954 και σπούδασε δημόσιο δίκαιο και πολιτική επιστήμη στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Συνέχισε τις σπουδές του στον Καναδά όπου και δίδαξε σε πανεπιστήμια του Οντάριο και του Κεμπέκ. Από το 1991 διδάσκει πολιτική κοινωνιολογία στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα τρέχοντα ερευνητικά του ενδιαφέροντα στρέφονται γύρω από ζητήματα της θεωρίας των πολιτικών κομμάτων, ελληνικής πολιτικής, θεωριών του κράτους, ευρωπαϊκής αριστεράς καθώς και μιας σειράς ζητημάτων που προκύπτουν ως αποτέλεσμα των μετασχηματισμών που σημειώνονται στο πρότυπο κοινωνικής οργάνωσης. Είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής της Ελληνικής Επιθεώρησης Πολιτικής Επιστήμης και μέλος της συντακτικής ομάδας του Socialist Register (London, Merlin Press).
Ο Διονύσης Γ. Δρόσος είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, όπου διδάσκει ηθική φιλοσοφία. Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα και μελέτες σε πολλά επιστημονικά περιοδικά: "History of Economic Ideas" και "Philosophy", "Culture and Traditions", "Θέσεις", "Αξιολογικά", "Δευκαλίων", "Ουτοπία", "Υπόμνημα". Το έργο του μεταξύ άλλων περιλαμβάνει: "Αγορά και κράτος στον A. Smith", "Κριτική στην αναδρομική θεμελίωση του νεοφιλελευθερισμού", "Ίδρυμα Σάκη Καράγιωργα", Αθήνα 1994, "Το ευγενές "εμπόριο της συμπάθειας"".
Ο Διονύσης Γ. Δρόσος είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, όπου διδάσκει ηθική φιλοσοφία. Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα και μελέτες σε πολλά επιστημονικά περιοδικά: "History of Economic Ideas" και "Philosophy", "Culture and Traditions", "Θέσεις", "Αξιολογικά", "Δευκαλίων", "Ουτοπία", "Υπόμνημα". Το έργο του μεταξύ άλλων περιλαμβάνει: "Αγορά και κράτος στον A. Smith", "Κριτική στην αναδρομική θεμελίωση του νεοφιλελευθερισμού", "Ίδρυμα Σάκη Καράγιωργα", Αθήνα 1994, "Το ευγενές "εμπόριο της συμπάθειας"".
