Διαθέσιμο κατόπιν παραγγελίας
Αποστέλλεται την ίδια ή την επόμενη εργάσιμη
ISBN:
9789608437005
Κατηγορίες:
Φιλοσοφία | Κοινωνιολογία | Θρησκεία , Αρχαίοι Έλληνες Φιλόσοφοι
Έτος κυκλοφορίας
Εκδότης
(. . .) Η πλατωνική απόδοση της Απολογίας του Σωκράτη, η Απολογία Σωκράτους, τοποθετείται στους λεγόμενους πρώιμους διαλόγους του Πλάτωνα. Με βάση τη στυλομετρική ανάλυση, αλλά και το φιλοσοφικό περιεχόμενο, τα πλατωνικά έργα χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: τους πρώιμους, τους μέσους και τους ύστερους διαλόγους. Ο χωρισμός των διαλόγων σε αυτές τις κατηγορίες είναι σήμερα ουσιαστικά καθολικά αποδεκτός. (. . .) Η Απολογία ανήκει, κατά γενική ομολογία, στα πρώιμα έργα του Πλάτωνα. Παρόλο που είναι το μόνο πλατωνικό έργο όπου δεν υπάρχει διαλογική συζήτηση, ορισμένες φορές ονομάζεται και αυτή, καταχρηστικά, διάλογος. (. . .) Ο Κρίτωνας είναι άλλο ένα έργο που εντάσσεται στην τετραλογία των διαλόγων που αναφέρονται στη δική και εκτέλεση του Σωκράτη. (. . .) Σε λογοτεχνικό επίπεδο ο Κρίτωνας παρουσιάζει όλα τα χαρακτηριστικά των πρώιμων διαλόγων, με κυριότερα τη ζωντάνια της περιγραφής και την έμφαση σε άπλες λεπτομέρειες. (. . .) Η μεγαλύτερη όμως λογοτεχνική του αρετή είναι ο τρόπος που ψυχογραφούνται οι δύο ήρωες. Η αγωνία του Κρίτωνα, που αδυνατεί να δει τη σχέση φιλοσοφίας και πράξης, αλλά ενδιαφέρεται πραγματικά για την τύχη του φίλου του, αντιδιαστέλλεται με την αταραξία του Σωκράτη με έναν τρόπο που θα έκανε περήφανο και τον πιο προικισμένο σύγχρονο μυθιστοριογράφο. Στο επίπεδο της φιλοσοφίας, ο Κρίτωνας θέτει μία σειρά από ερμηνευτικά προβλήματα. Στο επίπεδο της πολιτικής φιλοσοφίας, το έργο έχει συχνά ερμηνευθεί ως ένας ύμνος στην κυριαρχία του κράτους απέναντι στο άτομο. (. . .)
[Απόσπασμα από κείμενο παρουσίασης εκδότη ή έκδοσης]
Ομότιμος καθηγητής του Α.Π.Θ. Τις βασικές φιλολογικές του σπουδές τις έκανε στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης δίπλα σε λαμπρούς δασκάλους. Μετεκπαιδεύτηκε στην Ιταλία και στην Γερμανία. Καθηγητής της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από το 1969 ως το 1996, οπότε και αποχώρησε οικειοθελώς από την ενεργό υπηρεσία, για να αφοσιωθεί στο συγγραφικό του έργο. Υπήρξε Κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής και Συγκλητικός κατά το ακαδημαϊκό έτος 1977-1978 και πρώτος Πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας κατά τα έτη 1984-1986. Για πέντε εξάμηνα πρόσφερε τις υπηρεσίες του και στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου ως επισκέπτης καθηγητής. Έλαβε μέρος σε πολλά συνέδρια (ιδίως για θέματα αριστοτελικά και ιπποκρατικά) και έδωσε πλήθος διαλέξεων στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τον αρχαίο ελληνικό επιστημονικό λόγο. Από την άποψη αυτή γόνιμο έδαφος για έρευνα του προσέφεραν κατά κύριο λόγο τα αρχαία ελληνικά ιατρικά κείμενα, καθώς και τα κείμενα του Αριστοτέλη.
Κυριότερες εργασίες - βιβλία (πέρα από τα άρθρα και τις δημοσιεύσεις σε περιοδικά και σε εφημερίδες):
- "Η παραγωγική κατάληξη -ικός στην προσωκρατική φιλοσοφία και στο Ιπποκρατικό Corpus" (1968)
- "Άρτεμις Ορθρία" (1968)
- "Ιπποκρατική ιατρική" (1972)
- "Αρχαία ελληνική μετρική" (1975)
- "Επίθετα από ουσιαστικοποιημένα επίθετα" (1977)
- "Πέντε φιλολογικά μελετήματα" (1986)
- "Αριστοτελικά μελετήματα" (1986)
- "Εν παρόδω Α΄ - Β΄" (1987-1995)
- "Γλωσσικές παρατηρήσεις Α΄ - Β΄" (1990-1994)
- "Ιπποκρατική συλλογή Α΄" (1991)
- "Ο Δημήτρης Λυπουρλής στο Βαφοπούλειο" (1998)
- "Ην ποτε: Τρεις "ιστορίες" αρχαίας ελληνικής καθημερινότητας" (1998)
- "Αριστοτέλης, Ηθικά Νικομάχεια, βιβλίο Β΄" (2000)
- "Ιπποκράτης, τόμοι I-V" (2000-2001)
- "Λεξικό αρχαίων συγγραφέων, Ελλήνων και Λατίνων" (μετάφραση από τα Γερμανικά, 1996).
Ένας ακόμα τομέας που κίνησε με ιδιαίτερο τρόπο το ενδιαφέρον του ήταν η διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών στη Μέση Εκπαίδευση. Πήρε μέρος σε πλήθος ειδικών σεμιναρίων, έκανε διαλέξεις, δημοσίευσε σχετικά άρθρα.
Έφυγε από τη ζωή στις 15 Νοεμβρίου 2018.
Ο Ιωάννης Σ. Χριστοδούλου είναι διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Είναι καθηγητής - σύμβουλος στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και διδάσκει Φιλοσοφία ως επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου.
Έλληνας φιλόσοφος και συγγραφέας (427-347 π.Χ.). Γεννήθηκε στην Αθήνα από γονείς ευγενείς. Ο πατέρας του Αρίστωνας έλεγε ότι καταγόταν από τη γενιά του Κόδρου και η μητέρα του Περικτιόνη από το Σόλωνα. Είχε δύο αδερφούς, τον Αδείμαντο και το Γλαύκωνα. Το πρώτο του όνομα ήταν Αριστοκλής. Πλάτωνας ονομάστηκε αργότερα για το ευρύ του στέρνο και το πλατύ του μέτωπο. Νέος ασχολήθηκε με την ποίηση, αλλά γρήγορα στράφηκε προς τη φιλοσοφία. Ήταν 20 χρόνων, όταν γνώρισε το Σωκράτη και έμεινε κοντά του για οκτώ ολόκληρα χρόνια, μέχρι την ώρα που ο μεγάλος δάσκαλος πέθανε (399 π.Χ.). Ο άδικος θάνατος του Σωκράτη τον έπεισε ότι η αθηναϊκή δημοκρατία είχε μεγάλα ελαττώματα και ανέλαβε το ρόλο του κοινωνικού μεταρρυθμιστή.
Μετά τη θανάτωση του Σωκράτη για λίγο καιρό κατέφυγε στα Μέγαρα, κοντά στο συμμαθητή του Ευκλείδη. Ύστερα γύρισε στην Αθήνα, όπου για 10 χρόνια ασχολήθηκε με τη συγγραφή φιλοσοφικών έργων, τα οποία φέρουν τη σφραγίδα της σωκρατικής φιλοσοφίας. Στη συνέχεια ταξίδεψε στην Αίγυπτο και στην Κυρήνη, όπου σχετίστηκε με το μαθηματικό Θεόδωρο, και τέλος στον Τάραντα της Ιταλίας, όπου γνώρισε τους πυθαγόρειους, από τη φιλοσοφική σκέψη των οποίων επηρεάστηκε αποφασιστικά. Μετά πέρασε στη Σικελία. Στην αυλή του βασιλιά των Συρακουσών Διονυσίου Α΄ γνώρισε το βασιλικό γυναικάδελφο Δίωνα, με τον οποίο συνδέθηκε φιλικά. Η φιλία όμως αυτή προκάλεσε τις υποψίες του Διονυσίου για συνωμοσία, γι΄ αυτό έδιωξε τον Πλάτωνα από τη Σικελία. Στην Αίγινα κινδύνεψε να πουληθεί ως δούλος αλλά τον εξαγόρασε ο Κυρηναίος φίλος του Αννίκερης. Επιστρέφοντας στην Αθήνα άνοιξε τη φιλοσοφική σχολή του, την Ακαδημία. Η προσπάθεια όμως των δύο φίλων να προσηλυτίσουν στις ιδέες τους το νέο ηγεμόνα Διονύσιο Β΄ απέτυχαν. Για τρίτη φορά ήρθε στην αυλή των Συρακουσών το 361, με σκοπό να συμφιλιώσει το Δίωνα με το Διονύσιο. Αυτή τη φορά κινδύνεψε και η ζωή του. Τον έσωσε η επέμβαση του πυθαγόρειου Αρχύτα. Αλλά ο Δίωνας δε γλίτωσε. Δολοφονήθηκε το 353. Έτσι ο Πλάτωνας έχασε τον άνθρωπο στον οποίο στήριξε τις ελπίδες του για την επιβολή των πολιτικών του ιδεών. Από τότε ο Πλάτωνας και μέχρι το θάνατό του ασχολήθηκε με τη διδασκαλία και με τη συγγραφή έργων φιλοσοφικών.
Τα έργα του Πλάτωνα είναι 36 και όλα, εκτός από την "Απολογία", διαλογικά. Και στη συγγραφή ο φιλόσοφος μιμήθηκε τη διδασκαλία του Σωκράτη, ο οποίος δίδασκε διαλογικά. Οι διάλογοί του επιγράφονται με το όνομα κάποιου από τα διαλεγόμενα πρόσωπα, π.χ. "Τίμαιος", "Γοργίας", "Πρωταγόρας" κ.λπ. Τρεις μόνο διάλογοι, το "Συμπόσιο", η "Πολιτεία" και οι "Νόμοι" τιτλοφορούνται από το περιεχόμενό τους. Σ΄ όλους τους διαλόγους τη συζήτηση διευθύνει ο Σωκράτης. Στους παλαιότερους διαλόγους διατηρεί την εικόνα του πραγματικού Σωκράτη, ενώ στους νεότερους κάτω από το πρόσωπο του δάσκαλου κρύβεται ο ίδιος ο μαθητής. Το σύνολο του πλατωνικού έργου διακρίνεται σε τρεις περιόδους με βάση τη χρονολογική σειρά:
α) Περίοδος της νεότητας (400-387 π.Χ.): Σ΄ αυτήν ανήκουν: Απολογία, Κρίτων, Χαρμίδης, Πρωταγόρας, Λάχης, Ευθύφρων, Ιππίας Μείζων, Ιππίας Ελάσσων, Ίων, Λύσις.
β) Περίοδος ωριμότητας (386-367 π.Χ.). Σ΄ αυτήν ανήκουν: Μενέξενος, Κρατύλος, Ευθύδημος, Γοργίας, Μένων, Παρμενίδης, Φαίδων, Φαίδρος, Πολιτεία, Συμπόσιον, Θεαίτητος.
γ) Περίοδος γηρατειών (366-348 π.Χ.). Περιλαμβάνονται: Σοφιστής, Πολιτικός, Φίληβος, Κριτίας, Τίμαιος, Νόμοι, 7η επιστολή.
Δείτε όλα τα βιβλία του συγγραφέα
Ο Θανάσης Σαμαράς γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Αποφοίτησε από το Τμήμα Φιλοσοφίας-Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Α.Π.Θ. Πήρε τον τίτλο του Master of Arts στη Φιλοσοφία του Πανεπιστημίου του Warwick το 1992 και έγινε διδάκτορας Φιλοσοφίας του ίδιου Πανεπιστημίου το 1996.
Οι μεταπτυχιακές σπουδές του πραγματοποιήθηκαν χάρη στη βοήθεια του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών που του παρείχε Υποτροφία Εξωτερικού. Από το 1998 μέχρι το 2002 δίδαξε Φιλοσοφία στο Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του Α.Π.Θ. Έχει επίσης διατελέσει μεταδιδακτορικός υπότροφος των Πανεπιστημίων Princeton και Harvard.
Έχει δώσει διαλέξεις ως προσκεκλημένος του Τμήματος Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου του Princeton και της Ελληνικής Φιλοσοφικής Εταιρείας, ενώ έχει μιλήσει στο Πολυτεχνείο, τη Νομική Σχολή και το Τμήμα Φυσικής του Α.Π.Θ. Έχει επίσης λάβει μέρος σε συνέδρια και ημερίδες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Είναι μέλος της American Philosophical Association, της International Plato Society και της Ελληνικής Φιλοσοφικής Εταιρείας.
Είναι ο συγγραφέας του "Plato on democracy" (Peter Lang, 2002), ενός εκτεταμένου έργου που πραγματεύεται την εξέλιξη της πολιτικής φιλοσοφίας του Πλάτωνα, τη σχέση της με την Ιστορία, αλλά και την πλατωνική αντίληψη περί Ηθικής.
Το έργο του περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, τα άρθρα:
"Η δυστυχισμένη και η τραγική συνείδηση στον Hegel". Φιλόλογος 72, 1993: 112-29
"When did Plato abandon the Hope that ideal Rulers might appear among human beings?" History of Political Thought 17, 1996: 109-13
"Unity and Difference in Plato΄s Political thought". Journal of Liberal Arts 2, 1996: 65-85
"Η φιλοσοφική σχέση μεταξύ της Πολιτείας και των Νόμων". Δευκαλίων 17, 1999: 23-49
"Η αντίδραση του Σωκράτη στην πολιτική διάσταση της δίκης του". Ισοπολιτεία 4, 2000: 163-74 κ.ά.